Με προτεραιότητα να κλείσει η αξιολόγηση το αργότερο έως τις 22 Μαΐου και με την επίγνωση ότι το ΔΝΤ μπορεί να ασκήσει πολύ μεγαλύτερες πιέσεις στη Γερμανία από ότι η Ελλάδα προσέρχεται η κυβέρνηση στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ, η οποία αναμένεται να κρίνει εν πολλοίς τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και να καθορίσει τα πλεονάσματα που θα πρέπει να πιάσει η χώρα μας για μια δεκαετία μετά το τέλος του προγράμματος το 2018. Κορυφαίος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε στην “Αυγή” πως “στην Ουάσιγκτον είναι ώρα όλοι να διαπραγματευτούν σοβαρά και να γίνουν οι αναγκαίοι συμβιβασμοί, σεβόμενοι πάντα ότι η λύση πρέπει να βρεθεί μέσα στον Μάιο”. “Στον ελληνικό λαό δεν αξίζει τίποτα λιγότερο” υπογράμμισε η ίδια πηγή.
Αυτό, βέβαια, δεν αναιρεί τη σημασία τού να διαμορφωθεί μια όσο το δυνατόν καλύτερη λύση για το χρέος και τα χαμηλότερα δυνατά πλεονάσματα. Ωστόσο, η ελληνική πλευρά φαίνεται πως πιθανότατα θα αφήσει το ΔΝΤ να παίξει τον πρώτο ρόλο στην άσκηση πιέσεων έναντι της Γερμανίας. Εξάλλου, είναι σαφές ότι έχει διαμορφωθεί πολιτική συμφωνία για την παραμονή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα. Αυτό σημαίνει ότι το ΔΝΤ θα πρέπει να καλυφθεί με παρεμβάσεις στο χρέος που θα εξασφαλίζουν μια θετική μελέτη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θεωρείται απίθανο να μην καλυφθεί και η ΕΚΤ και να μη δεχθεί να ενταχθούν τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές και τελικά από την επιτροπεία. Όπως ανέφεραν στην “Αυγή” ανώτατα κυβερνητικά στελέχη, η Ελλάδα δεν αντέχει τη συνέχιση της αβεβαιότητας και η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει οπωσδήποτε έως το Eurogroup της 22ης Μαΐου.
Πλεονάσματα τριετίας
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση επικεντρώνεται στον προσδιορισμό όσο δυνατόν μικρότερων πλεονασμάτων, προκειμένου να μπορεί να διατεθεί η διαφορά σε σχέση με το 3,5%, που υπάρχει ως στόχος το 2018, σε δράσεις που θα ενισχύουν την ανάπτυξη. Κάτι τέτοιο είναι συμβατό με τη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους, καθώς μειώνει τη σχετική αξία του χρέους ως προς το ΑΕΠ. Πιθανή θα πρέπει να θεωρείται μια μείωση της διάρκειας που θα πρέπει η Ελλάδα να διατηρεί το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% από 10 χρόνια σε 3 ή 4 χρόνια και η κλιμακωτή μείωσή του στη συνέχεια.
Το πιο πιθανό είναι πως οι σημαντικές αποφάσεις θα ληφθούν στην Ουάσιγκτον ή έστω θα σκιαγραφηθεί το περίγραμμα της λύσης, ακόμη κι αν δεν ανακοινωθεί κάτι επίσημα. Με αυτή την προϋπόθεση, την επόμενη εβδομάδα θα επιστρέψουν οι θεσμοί για να κλείσουν το κείμενο τεχνικής συμφωνίας της τρέχουσας αξιολόγησης, καθώς και των μέτρων και των αντίμετρων για το 2019 και μετά. Το σκέλος της αξιολόγησης και η λύση για το χρέος θα εγκριθούν ταυτόχρονα στο Eurogroup της 22ης Μαΐου ή νωρίτερα σε έκτακτο Eurogroup.
Η ελληνική αποστολή πετάει για Ουάσιγκτον σήμερα το πρωί. Σε αυτή συμμετέχουν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο υπουργός Οικονομίας Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης και ο γενικός γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής Φραγκίσκος Χουλιαράκης, καθώς και αρμόδιοι σύμβουλοι της ελληνικής κυβέρνησης για το χρέος, όπως ο Κορεάτης Γκλεν Κιμ. Χθες το πρωί πραγματοποιήθηκε σύσκεψη της ομάδας διαπραγμάτευσης με τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου προκειμένου να καθοριστούν οι τελευταίες πινελιές της διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης.
Κλ. Ρέκλινγκ: Πιστεύουμε πως θα συμμετάσχει το ΔΝΤ
Αισιόδοξος για την παραμονή τού ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα εμφανίζεται ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέκλινγκ. “Συζητούμε για την επόμενη δόση” σχολίασε και συμπλήρωσε ότι το ΔΝΤ κοιτάζει την κατάσταση. “Ελπίζουμε”, είπε, “να έχουμε ένα παράλληλο πρόγραμμα από το Ταμείο με αυτό του ΔΝΤ”.
Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν προβλέπει κάποια στιγμή το Ταμείο να εκδώσει ευρωομόλογα, απάντησε ότι κατά έναν τρόπο αυτό ήδη το κάνει ο ESM, καθώς εκδίδει χρέος με εγγύηση των κρατών-μελών. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι δεν πιστεύει ότι θα έχουμε στο κοντινό μέλλον «ευρωομόλογα».
Κομισιόν: Ηπιότερη ανάπτυξη για το 2017
«Ηπιότερη ανάπτυξη» για την ελληνική οικονομία βλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2017, σε σχέση με τις προβλέψεις της τον Φεβρουάριο, περίπου τρεις εβδομάδες πριν δημοσιοποιήσει τις εαρινές οικονομικές της προβλέψεις για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Κληθείσα να σχολιάσει τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις του ΔΝΤ για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, η Ανίκα Μπράιντχαρντ, εκπρόσωπος του επιτρόπου Οικονομίας Πιέρ Μοσκοβισί, απάντησε τα εξής: «Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ηπιότερη ανάπτυξη σε σχέση με τις τελευταίες προβλέψεις της Επιτροπής τον Φεβρουάριο, δεδομένης της αβεβαιότητας που υπήρχε μέχρι πρόσφατα γύρω από την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Η εύθραυστη κατάσταση της οικονομίας υπογραμμίζει την ανάγκη για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης το συντομότερο δυνατό και καλωσορίζουμε τη συμφωνία του Eurogroup του Απριλίου, που οδεύει προς αυτή την κατεύθυνση».
Το ΔΝΤ ήρθε στη... γραμμή της κυβέρνησης
Τις εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 αποδέχεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως αποτυπώνεται στην έκθεση Fiscal Monitor, που δόθηκε στη δημοσιότητα στο πλαίσιο της Εαρινής Συνόδου στην Ουάσιγκτον. Ειδικότερα, αποδέχεται τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,3% του ΑΕΠ το 2016 (έναντι μνημονιακού στόχου 0,5% του ΑΕΠ), τις οποίες άλλωστε είχε προαναγγείλει και η Επιτροπή, με τον κ. Μοσκοβισί να αναφέρεται σε πλεόνασμα πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Σε κάθε περίπτωση, οι οριστικές ανακοινώσεις του μεγέθους αναμένονται αύριο Παρασκευή από την ΕΛΣΤΑΤ και την ερχόμενη Δευτέρα από τη Eurostat.
Την ίδια ώρα, το Ταμείο υπολογίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 θα διαμορφωθεί στο 1,8% του ΑΕΠ (καλύπτοντας πλήρως τον μνημονιακό στόχο που είναι στο 1,75% του ΑΕΠ), αλλά και ότι θα διαμορφωθεί στη συνέχεια (όταν ο στόχος είναι για πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ) στο 2% του ΑΕΠ το 2018 και στο 1,5% του ΑΕΠ στη συνέχεια μέχρι και το 2022, οπότε και υπάρχουν εκτιμήσεις.
Κυβέρνηση: Χαιρετίζουμε τις αναθεωρήσεις. Κανένα ζήτημα νέων μέτρων το 2018
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση χαιρετίζει τις αναθεωρήσεις που πραγματοποίησε το Ταμείο, διαψεύδοντας οποιοδήποτε ζήτημα αιτήματος νέων μέτρων για το 2018. Κυβερνητικοί κύκλοι υπενθύμιζαν ότι στην προηγούμενη έκθεσή του, το φθινόπωρο του 2016, το ΔΝΤ προέβλεπε πρωτογενές πλεόνασμα 0,1% για το 2016. Αντί αυτού, τώρα αποδέχεται την υπεραπόδοση σχεδόν κατά 7 φορές πάνω από τον στόχο του 0,5% στο 3,3% ή αλλιώς κατά 5,8 δισ. ευρώ πάνω από αυτό που προέβλεψε το φθινόπωρο του 2016! Ακόμη, οι ίδιοι προσέθεταν ότι οι προβλέψεις για το 2017 είναι στο 1,8% (από 0,7% που προέβλεπε πριν), επιβεβαιώνοντας ότι η Ελλάδα θα επιτύχει τους στόχους του προγράμματος.
Ακόμη, κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου ανέφεραν ότι η πρόβλεψη για το 2018 είναι στο 2,0%, αντί για 1,6% που προέβλεπε τον Οκτώβριο του 2016. Ο στόχος για το 2018, βάσει του προγράμματος, είναι στο 3,5%, στόχος που, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την κυβέρνηση, θα επιτευχθεί.
Γι’ αυτό και τόνιζαν με νόημα ότι "Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει κανένα ζήτημα πρόσθετων μέτρων για το 2018, καθώς το πρόβλημα των διαφορετικών προβλέψεων έχει λυθεί ήδη από τον Μάιο του 2016, στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, με τη θεσμοθέτηση του αυτόματου μηχανισμού δημοσιονομικής προσαρμογής".
Ταχύτερη η αποκλιμάκωση χρέους
Ακόμη, εκτιμάται ταχύτερη αποκλιμάκωση του χρέους, από το 181,3% το 2016 στο 165% το 2021 και στο 162,8% το 2022, ενώ τον Οκτώβριο του 2016 υπολογιζόταν ότι από το 183,4% του ΑΕΠ το 2016 θα υποχωρήσει στο 169,2% το 2021. Το Ταμείο εκτιμά πως η αποκλιμάκωση του χρέους έως το 2022 θα είναι της τάξης του 18,5% του ΑΕΠ, η δεύτερη μεγαλύτερη μετά την Κύπρο. Υπολογίζει σε αποκλιμάκωση των επιτοκίων κατά 1,6% έως το 2022, σχετικά χαμηλότερη σε σχέση με άλλα κράτη αλλά και δεδομένου του σημερινού τους ύψους.
Μείωση εσόδων - δαπανών
Στα στοιχεία για τα έσοδα γενικής κυβέρνησης καταγράφεται μείωση από το 50,3% του ΑΕΠ το 2016, στο 48,9% του ΑΕΠ φέτος, στο 47,3% του ΑΕΠ το 2018 και συνεχίζεται η μείωση έως το 44,7% του ΑΕΠ το 2022. Οι δαπάνες εμφανίζονται στο 50,3% του ΑΕΠ το 2016, στο 50,5% του ΑΕΠ φέτος, στο 48,3 του ΑΕΠ το 2018 και στο 47,2% του ΑΕΠ το 2022.
Το ΔΝΤ σε διάγραμμά του καταγράφει την Ελλάδα ως ένα κράτος με υψηλή φορολογική επιβάρυνση στην εργασία εν συγκρίσει με άλλα κράτη, προσθέτοντας ότι υπάρχουν και υψηλότερες. Έτσι, υπολογίζει την επιβάρυνση στο 40% περίπου του εργατικού κόστους έναντι 50% περίπου σε Γαλλία και Ιταλία αλλά και 55% στο Βέλγιο. Σε κάθε περίπτωση, παραδέχεται την αντίστροφη σχέση μεταξύ φορολογικού "βάρους" στην απασχόληση και αύξηση ποσοστού απασχόλησης σε ένα κράτος.
