Έπειτα από ένα τετραήμερο συνεχών διαβουλεύσεων στο ανώτατο επίπεδο, σήμερα είναι η κρίσιμη μέρα για την επίλυση της έκτακτης εμπλοκής που δημιουργήθηκε στο EuroWorking Group της Πέμπτης, εκκινώντας από τη γερμανική πλευρά, εξασφαλίζοντας στη συνέχεια την ανοχή του ΔΝΤ.
Από το πρωί της Παρασκευής έως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, αργά χθες το βράδυ, ο πρωθυπουργός και ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών είχαν επανειλημμένες τηλεφωνικές επικοινωνίες με όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται σε πολιτικό επίπεδο στη διαπραγμάτευση για το ελληνικό πρόγραμμα, όπως η Κριστίν Λαγκάρντ και η Άνγκελα Μέρκελ, αλλά και όλοι οι άλλοι πολιτικοί επικεφαλής των θεσμών και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ηγέτες. Σήμερα, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αναμένεται να μεταβεί στις Βρυξέλλες προκειμένου να δοθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί. Κυβερνητικές πηγές δεν διέψευδαν, αλλά και δεν επιβεβαίωναν αυτή την πληροφορία, ενώ δεν αποκλείεται να τον συνοδεύσουν η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, αν και το πρόβλημα στη διαπραγμάτευση είναι γενικού πολιτικού χαρακτήρα και όχι ειδικό-τεχνικό.
Λύση σήμερα ή διαπραγμάτευση σε επίπεδο ηγετών
Εφόσον διαμορφωθεί σήμερα μια νέα συμφωνία σε πολιτικό επίπεδο, προβλέπεται να ακολουθήσει μια σχετικά σύντομη ολοκλήρωση της τεχνικής αξιολόγησης (ίσως και πριν από το Eurogroup της Μάλτας την Παρασκευή), μια και όλα τα άλλα θέματα είναι ουσιαστικά λυμένα. Σε αυτό το θετικό σενάριο δεν αποκλείεται μια συνεδρίαση των επικεφαλής των θεσμών με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Αντιθέτως, αν δεν υπάρξει γεφύρωση, φαίνεται πως η διαπραγμάτευση θα περάσει πλέον, από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και το επίπεδο των υπουργών Οικονομικών, στα χέρια του Αλέξη Τσίπρα και των ηγετών της Ευρωζώνης.
Πάντως, κυβερνητικές πηγές διέψευδαν απόλυτα τα καταστροφολογικά σενάρια που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και συνιστούσαν υπομονή για τις σχετικές επίσημες ανακοινώσεις, κάνοντας λόγο για νέφος λανθασμένων πληροφοριών.
Η υπαναχώρηση της Γερμανίας στο παρά πέντε
Πώς προέκυψε, όμως, η εμπλοκή; Όλα δείχνουν ότι στο παρά πέντε ολοκλήρωσης της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο, η Γερμανία έθεσε θέμα δημοσιονομικού κενού για το 2019, αρνούμενη την πολιτική συμφωνία που είχε διαμορφωθεί μεταξύ Κομισιόν και ΔΝΤ για αυτό το θέμα στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Όπως είχε γίνει τότε γνωστό, είχαν συμφωνηθεί παρεμβάσεις 1% από τη μείωση αφορολόγητου και 1% από τη μείωση των συντάξεων, με ισόποσα αντίμετρα και σε δύο χρονικές φάσεις (μισά το 2019 και μισά το 2020 και μετά). Φαίνεται πως στο EuroWorking Group της Πέμπτης, η Γερμανία έθεσε θέμα εφαρμογής όλων των μέτρων το 2019, υπαναχωρώντας από τον πολιτικό συμβιβασμό που είχε επιτευχθεί για να γεφυρωθεί η απόκλιση στις προβλέψεις ΔΝΤ και Κομισιόν για το κενό του 2019. Τη θέση της Γερμανίας εκμεταλλεύτηκε το ΔΝΤ και έτσι πάγωσαν οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο.
Φαίνεται, λοιπόν, πως οι δηλώσεις του εκπροσώπου της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχινά σχετικά με “παράλογες απαιτήσεις” που εμποδίζουν την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων είναι αιχμή κυρίως προς τη Γερμανία και όχι προς το Ταμείο.
Ν. Παππάς: Το θέμα έχει φύγει από τους τεχνοκράτες
Λόγο για «αέναη καθυστέρηση που προκύπτει αυτή τη στιγμή στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης από τη μετατόπιση και την αλλαγή των απαιτήσεων από συνάντηση σε συνάντηση” έκανε ο Νίκος Παππάς, υπογραμμίζοντας πως “το θέμα είναι πολιτικό και αναμένουμε τα επόμενα 24ωρα να επιλυθεί σε αυτό το επίπεδο, διότι οι τεχνοκράτες δεν έχουν κάτι επιπλέον να συζητήσουν». Μάλιστα, είπε πως “η Ευρώπη είναι πάρα πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε μόνο στους τεχνοκράτες”, ξεκαθαρίζοντας πως το γνωστό τροπάρι "ας συζητήσουν οι θεσμοί" έχει τελειώσει ως μέθοδος και έχουν κληθεί οι πολιτικές ηγεσίες να διατυπώσουν ανοιχτά τη θέση τους.
Διαψεύδονται οι πληροφορίες για εισηγήσεις εκλογών
Επίσης, σύμφωνα πληροφορίες της “Αυγής”, στην Πολιτική Γραμματεία του Σαββάτου υπήρξε ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στη διαπραγμάτευση, με αποτέλεσμα να εκφραστεί προβληματισμός για τις προθέσεις μέρους των δανειστών, σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη συσπείρωση των δυνάμεων του παλιού πολιτικού συστήματος. Ωστόσο, δεν ισχύει ότι υπήρξαν τοποθετήσεις υπέρ της διενέργειας εκλογών.
Αλ. Τσίπρας: Δεν κλείνει συμφωνία χωρίς χρέος
Εύλογα τίθεται, πάντως, το ερώτημα αν τα προσκόμματα που μπήκαν την τελευταία στιγμή οφείλονται στο ότι η ολοκλήρωση της τεχνικής συμφωνίας θα έφερνε τους δανειστές και κυρίως τη Γερμανία ενώπιος ενωπίω με το θέμα των μεσοπρόθεσμων μέτρων του χρέους και τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως τα μέτρα που θα συμφωνηθούν θα ψηφιστούν μόνο αν υπάρξει και μια συνολική λύση για το χρέος. «Θα κλείσει η συμφωνία, θα ψηφίσουμε μέτρα και αντίμετρα, τα οποία θα εφαρμοστούν μετά το 2019 και αυτό μόνο εάν, εν τω μεταξύ, υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα για το χρέος και έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται» δήλωσε συγκεκριμένα στο κυριακάτικο “Έθνος”, συμπληρώνοντας ότι «είναι η πρώτη φορά που δεν εφαρμόζουμε μέτρα πρώτα περιμένοντας να μας δώσουν κάτι μετά, αλλά το αντίστροφο».
Κρ. Λαγκάρντ: Διαφωνώ με τον Σόιμπλε. Το θέμα είναι το χρέος
Στην ίδια κατεύθυνση με την Ελλάδα, για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, επιμένει και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, σε μια προσπάθεια να “πιέσει” έτι περαιτέρω τη Γερμανία να δεσμευτεί για την εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους στο τέλος του προγράμματος. Η ίδια δήλωσε χθες πως δεν συμφωνεί με την άποψη του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πως αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι αύξηση της παραγωγικότητας και όχι ελάφρυνση του χρέους, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Φυσικά η Ελλάδα έχει βελτιώσει την παραγωγικότητα της οικονομίας της τα τελευταία χρόνια. Δεν εναρμονίζομαι με τον Β. Σόιμπλε, ο οποίος λέει πως η Ελλάδα χρειάζεται αύξηση παραγωγικότητας και όχι ελάφρυνση χρέους. Εμείς στο ΔΝΤ θεωρούμε πως χρειάζεται λιγότερο χρέος».
"Handelsblatt": Η Ελλάδα χρειάζεται κούρεμα όπως η Γερμανία του 1953
Σχετικά με το ίδιο θέμα, η γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt», επικαλούμενη διεθνείς οικονομολόγους, παραπέμπει στη Συμφωνία του Λονδίνου του 1953, με την οποία διαγράφηκαν τα χρέη της Γερμανίας, επισημαίνοντας ότι η σημερινή κατάσταση της Ελλάδας θυμίζει σε πολλά εκείνη της μεταπολεμικής Γερμανίας. «Αυτό που η Γερμανία έπραξε με επιτυχία, δηλαδή να χρησιμοποιήσει την αυξημένη πιστοληπτική αξιοπιστία της για να πάρει νέα δάνεια, χρησιμοποιείται σήμερα από τη γερμανική πλευρά ως ένα από τα βασικά επιχειρήματα εναντίον ενός κουρέματος του ελληνικού χρέους, επειδή δεν υπάρχει εμπιστοσύνη ότι η Αθήνα θα χρησιμοποιήσει τα χρήματα επωφελώς". "Αλλά και τότε υπήρχαν επικριτές της συμφωνίας που εξέφραζαν τον φόβο ότι το κούρεμα χρέους θα οδηγούσε τη γερμανική κυβέρνηση σε ασταθή δημοσιονομική πολιτική» υπενθυμίζει η «Handelsblatt».
Πυρ ομαδόν κατά Ντάισελμπλουμ από Ταγιάνι και Βέμπερ
Δριμεία κριτική στη συμπεριφορά του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ άσκησαν χθες τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσο και εκπρόσωποι των μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων, καθώς ο Ολλανδός ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετάσχει στον διάλογο για την Ελλάδα, ο οποίος θα πραγματοποιηθεί σήμερα στο Στρασβούργο, ενώ ο πρόεδρος της πολιτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ απαίτησε την παραίτηση του Ντάισελμπλουμ.
