Χωρίς τελική συμφωνία, αλλά με ουσιαστική πρόοδο για την επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε χθες η συνάντηση των εκπροσώπων των θεσμών με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, χωρίς ωστόσο να υπάρχει σαφής οδικός χάρτης για τη συνέχεια, με δεδομένο ότι η ελληνική αποστολή αποχωρεί αύριο από τις Βρυξέλλες.
Η ανακοίνωση του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ αμέσως μετά το τέλος της συνάντησης έκανε λόγο για μια “εποικοδομητική συζήτηση” και για το ότι καταγράφηκε “σαφής κατανόηση ότι η έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι προς το συμφέρον όλων”. “Σήμερα σημειώθηκε ουσιαστική πρόοδος και είμαστε κοντά στην εξεύρεση ενός κοινού τόπου για την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα” διευκρίνισε προσθέτοντας: “Θα αποτιμήσουμε την περαιτέρω πρόοδο της δεύτερης αξιολόγησης στο επόμενο Eurogroup».
Σε ανάλογο τόνο κυβερνητικές πηγές επισήμαιναν ότι στη χθεσινή συνάντηση “υπήρξε προσπάθεια εξεύρεσης κοινού τόπου ανάμεσα στους θεσμούς και στην ελληνική κυβέρνηση” και “έγινε πρόοδος”. “Ωστόσο, όσο παραμένουν παράλογες απαιτήσεις από πλευράς ΔΝΤ δυσκολεύουν οι προϋποθέσεις για συνέχιση της διαπραγμάτευσης σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων”. Σε ανάλογο ύφος, ο πρωθυπουργός στη Βουλή είχε αναφέρει για τις απαιτήσεις του Ταμείου: “Γι’ αυτό για όλους τους σοβαρούς ανθρώπους στην Ευρώπη αυτά τα οποία μας ζητάνε είναι θέατρο του παραλόγου”.
Εξάλλου, κυβερνητικές πηγές που βρίσκονταν στις Βρυξέλλες τόνιζαν πως η Ελλάδα προσέρχονταν στη συνάντηση με τις γνωστές θέσεις της και με βασικό όπλο τις θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας το 2016 και τους πρώτους μήνες του 2017, καθώς και με στόχο μια «βιώσιμη κοινωνικά συμφωνία». Οι ίδιες πηγές προδίκαζαν ότι δεν αναμένεται να προκύψει συμφωνία, σημειώνοντας ότι όλοι δουλεύουν με χρονικό ορίζοντα την 20ή Φεβρουαρίου.
Βάση για τη συνέχιση των διαβουλεύσεων, λένε οι κοινοτικοί
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με πηγή της Ευρωζώνης, οι θεσμοί παρουσίασαν χθες στην ελληνική πλευρά την κοινή τους πρόταση, η οποία περιλαμβάνει το αίτημα προνομοθέτησης μέτρων ύψους 2% του ΑΕΠ. Η Επιτροπή, όπως είχε νωρίτερα αφήσει να εννοηθεί Ευρωπαίος αξιωματούχος, παρ’ όλο που δεν συμμερίζεται την αναγκαιότητα της προνομοθέτησης μέτρων και επιπλέον έχει ξεκαθαρίσει πως θεωρεί μη ρεαλιστικό το ύψος 2% του ΑΕΠ (δηλαδή 3,6 δισ.) φαίνεται πως συναίνεσε στην εν λόγω πρόταση προκειμένου να διευκολυνθεί μια συμφωνία επί της αρχής που θα επιτρέψει την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα. «Δεν επιτεύχθηκε τελική συμφωνία, αλλά μια βάση για τη συνέχιση των διαβουλεύσεων» εξηγούσε χθες στην «Α» κοινοτική πηγή.
Επίσης, νωρίς χθες το πρωί, το Reuters έκανε λόγο για “κοινό μέτωπο" που θα ζητούσε από την Ελλάδα άμεση νομοθέτηση μέτρων ύψους 1,8 δισ. ευρώ (1% του ΑΕΠ) και επιπλέον 1,8 δισ. ευρώ -εφόσον καταστεί αναγκαίο- μετά το 2018, τα οποία θα αφορούν τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τον περιορισμό των δαπανών του συνταξιοδοτικού συστήματος (συνολικά 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ.).
Έτερη πηγή των θεσμών ανέφερε πως η «πρόοδος» που επιτεύχθηκε κατά τη χθεσινή διάσκεψη θεσμών - οικονομικού επιτελείου έγκειται ακριβώς στο ότι οι θεσμοί συνέκλιναν περισσότερο μεταξύ τους, ωστόσο η επιστροφή τους στην Αθήνα θα πραγματοποιηθεί όταν η ελληνική πλευρά αποδεχτεί τους όρους που θέτουν. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, δεν υπάρχει ακριβής ημερομηνία επιστροφής, καθώς θα χρειαστούν περαιτέρω συνομιλίες, ενώ όπως όλα δείχνουν, δεν θα υπάρξει η δυνατότητα να έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία μέχρι το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Παρ’ όλα αυτά, στόχος παραμένει η επίτευξη σημαντικής προόδου μέχρι τότε, η οποία θα κρίνει και το αμέσως επόμενο διάστημα. Χαρακτηριστική ήταν άλλωστε η προσπάθεια του Γερούν Ντάισελμπλουμ, να αποδραματοποιήσει από νωρίς την κατάσταση. Ο πρόεδρος του Eurogroup, με δηλώσεις του στη Χάγη πριν από την έναρξη της συνάντησης, υπογράμμισε ότι τα σενάρια περί αναζωπύρωσης της κρίσης είναι υπερβολικά, ότι δεν υπάρχει λόγος βιασύνης και πως η δουλειά συνεχίζεται. «Κάποιες φορές χρειάζεται να σπρώξουμε τα πράγματα» είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας παράλληλα ότι «Στην Ελλάδα οι μεταρρυθμίσεις προχωράνε αργά, αλλά βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση».
Στη συνάντηση συμμετείχαν από την ελληνική πλευρά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Γιώργος Χουλιαράκης και από την πλευρά των θεσμών από τον ESM ο επικεφαλής Κλάους Ρέγκλινγκ και ο Νικόλα Τζαμαρόλι, από την ΕΚΤ το μέλος του διοικητικού της συμβουλίου Μπενουά Κερέ, ενώ η Κομισιόν θα εκπροσωπηθεί από τον διευθυντή της Γ.Γ. Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Μάρκο Μπούτι και τον επικεφαλής του κουαρτέου στην Ελλάδα Ντέκλαν Κοστέλο. Από πλευράς του ΔΝΤ, παρόντες θα είναι ο Πολ Τόμσεν και η Ντέλια Βελκουλέσκου.
Γ. Ντάισελμπλουμ: Υπερβολικά τα σενάρια αναζωπύρωσης
Την πρωτοβουλία για τη συνάντηση είχε αναλάβει ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ. Ο πρόεδρος του Eurogroup ξεκαθάρισε επίσης ότι στη χθεσινή συνάντηση δεν θα συζητιόταν το θέμα του ελληνικού χρέους, αλλά τα δημοσιονομικά της Ελλάδας, τα πρωτογενή πλεονάσματα και η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.
Π. Μισκοβισί: “Αν κάνουν όλοι ένα βήμα, κλείνει η αξιολόγηση”
«Εάν όλοι οι εταίροι κάνουν τώρα ένα βήμα για να συγκλίνουν μεταξύ τους, μπορούμε να ολοκληρώσουμε την αξιολόγηση και τελικά να γυρίσουμε σελίδα σε ένα δύσκολο κεφάλαιο», δήλωνε την ίδια ώρα ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Πιέρ Μοσκοβισί, στους “Financial Times”. «Είμαστε σε μια διχάλα στον δρόμο: Μπορούμε να επιλέξουμε να χτίσουμε στην πρόοδο που έχει γίνει ή να θέσουμε αυτή σε κίνδυνο», πρόσθεσε ο επίτροπος.
Έβ Νοβότνι: “Δεν χρειάζεται το ΔΝΤ στο πρόγραμμα”
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί μια δήλωση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστρίας και μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Έβαλντ Νοβότνι εναντίον της συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα: “Δεν υπάρχει καμία οικονομική ή πολιτική δικαιολογία προκειμένου το ΔΝΤ να είναι μέρος του ελληνικού προγράμματος διάσωσης. (...) Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να επιμένει κανείς για τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Θα ήταν απλώς μια πρόσθετη επιπλοκή, η οποία δεν προσφέρει τίποτα στη λύση του προβλήματος". "Δεν υπάρχει ούτε οικονομικός, ούτε πολιτικός λόγος γι’ αυτό" τόνισε, καταλήγοντας: "Η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα και η Ευρώπη θα το λύσει".
Εκπρόσωπος Σόιμπλε: “Όλες μας οι προσπάθειες στοχεύουν σε συμφωνία”
Προς την κατεύθυνση να ολοκληρωθεί με επιτυχία η δεύτερη αξιολόγηση του τρέχοντος τρίτου προγράμματος για την Ελλάδα "στοχεύουν όλες οι προσπάθειές μας» διαβεβαίωσε η εκπρόσωπός του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Φριντερίκε Φον Τιζενχάουζεν, εκτιμώντας πως ώς τις 20 Φεβρουαρίου που θα συνεδριάσει το Eurogroup, "υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος».
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, η κ. Τιζενχάουζεν επισήμανε ότι «είναι ευχάριστο» ότι προς το παρόν έχει επιτευχθεί «συνεννόηση» των θεσμών για το ελληνικό πρόγραμμα - συμπεριλαμβανομένου και του ΔΝΤ. «Ήδη διαγραφόταν το τελευταίο διάστημα μια εποικοδομητική συμμετοχή του ΔΝΤ» σημείωσε. Όπως τόνισε, είναι εξίσου σημαντικό να επιτευχθεί συνεννόηση των θεσμών με την Ελλάδα και για αυτό τον λόγο θα πρέπει οι εκπρόσωποί τους να επιστρέψουν στην Αθήνα.
Επίσης, ο εκπρόσωπος Τύπου της καγκελαρίας διέψευσε πληροφορίες για συνάντηση της Άνγκελα Μέρκελ με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Π. Κρούγκμαν: “Τρελό να ζητάς από την Ελλάδα πλεόνασμα 3,5%”
"Το να απαιτεί κανείς από τους Έλληνες πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ είναι τρελό. Συνολικά η κατάσταση θα μπορούσε να βελτιωθεί μόνο εάν η Γερμανία εξήγγειλε ένα επενδυτικό σχέδιο και απομακρυνόταν η χώρα από την πολιτική λιτότητας» δήλωσε χθες στη γερμανική οικονομική εφημερίδα “Handelsblatt” ο Π. Κρούγκμαν τονίζοντας ότι "η θηλιά που αυτή τη στιγμή πνίγει την Ελλάδα πρέπει να χαλαρώσει".
Επισημαίνοντας ότι η ευρωπαϊκή οικονομία "δεν έχει καταφέρει να ορθοποδήσει από την ύφεση" και πως “η ευρωκρίση θα μπορούσε ξανά γρήγορα να αναζωπυρωθεί", προειδοποίησε πως «το τελευταίο, πράγματι, που θα χρειαζόταν η Ευρώπη τώρα είναι η απόσυρση του προγράμματος αγοράς ομολόγων».
Επανεκλογή του Κλ. Ρέγκλινγκ επιθυμεί ο Σόιμπλε
Μια λεπτομέρεια που ίσως διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην τρέχουσα διαπραγμάτευση είναι και το ότι η πενταετής θητεία του Κλάους Ρέγκλινγκ ως διευθύνοντα συμβούλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) λήγει στις 7 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με το Reuters, o υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στηρίζει την υποψηφιότητά του για μια δεύτερη θητεία.
Γ. Χουλιαράκης: “Κίνδυνος 4ου Μνημονίου αν δεν κλείσουμε άμεσα”
Ενδεικτικές της αποφασιστικότητας της κυβέρνησης να κλείσει άμεσα η αξιολόγηση ήταν οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Λονδίνο. Συγκεκριμένα, δήλωσε πως η Ελλάδα είναι ανάγκη να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για το χρέος της το συντομότερο προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο να χρειαστεί να αρχίσει ξανά συζητήσεις με μια νέα ομάδα Ευρωπαίων ηγετών, καθώς επίκειται μια σειρά κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων σε ευρωπαϊκές χώρες.
Ακόμη, τόνισε πως δεν υπάρχει λογική να βρεθεί λύση σε πέντε μήνες, καθώς, αν δεν κλείσει η αξιολόγηση και πλησιάσει ο Ιούνιος, η χώρα θα μπει σε έναν κύκλο αβεβαιότητας και θα ανοίξει η συζήτηση για ένα τέταρτο πρόγραμμα διάσωσης.
«Σε πέντε μήνες δεν αποκλείεται η λύση να είναι καλύτερη από αυτή που μπορούμε να επιτύχουμε τώρα. Ωστόσο, επειδή ο χρόνος είναι σημαντικός, η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει άμεσα, έστω και με λίγο χειρότερη συμφωνία» είπε χαρακτηριστικά.
Ρ. Σβίγκου: “Δεν έχουμε υποχωρήσει από τις θέσεις μας”
Από την πλευρά της, η Ράνια Σβίγκου τόνισε στον ΣΚΑΪ: “Δεν έχουμε υποχωρήσει από τις θέσεις μας για μια βιώσιμη συμφωνία, χωρίς ψήφιση μέτρων τα οποία είναι παράλογα και δεν ανταποκρίνονται ούτε στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, ούτε στα πραγματικά της δεδομένα”. Επίσης, η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τη Ν.Δ. ότι "θα έπρεπε τουλάχιστον να στηρίζει θέσεις τις οποίες στηρίζουν ακόμα και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι”.
