Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Ο αιώνιος ρόλος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ο αιώνιος ρόλος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε

Εν όψει των Χριστουγέννων ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνηθίζει να προτείνει βιβλία -για τροφή του μυαλού και της ψυχής. Φέτος συνέστησε μέσω των σελίδων του οικονομικού περιοδικού manager magazin το “Γκρέμισμα στην κόλαση: Η Ευρώπη μεταξύ 1914 και 1949” του Βρετανού ιστορικού Ίαν Κέρσο, αυτού που έγραψε τη βιογραφία αναφοράς του Χίτλερ.

Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, γράφει ο Σόιμπλε, μαθαίνεις ότι “ζούμε σε έναν κόσμο που καθορίζεται από τις επιπτώσεις των αποτυχημένων προσπαθειών, να επιβληθεί τάξη, οι οποίες έγιναν στο παρελθόν”. Βέβαια, ο Σόιμπλε θέλει να πιστεύει ότι η δική του προσπάθεια... να επιβάλει τάξη σήμερα στην Ευρώπη δεν θα είναι αποτυχημένη. Άρα οι επόμενες γενιές δεν θα υποχρεωθούν να ζήσουν με τις επιπτώσεις της. Κι ακριβώς αυτή η βεβαιότητά του ότι έχει δίκαιο και η εμμονή του να το επιβάλλει είναι το επικίνδυνο αυτές τις ταραγμένες μέρες - όχι μόνο για το ελληνικό ζήτημα.

Τι θέλει ο Σόιμπλε; Αυτό που -έλεγε ότι- ήθελε εδώ και 25 χρόνια. Και το διατύπωνε αρτιότερα ο τότε συνοδοιπόρος του Καρλ Λάμερς: μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων, στην οποία τα μέλη της πρώτης ταχύτητας θα τηρούν πιστά τους κανόνες - κατά προτίμηση τους γερμανικούς- κι αυτά της δεύτερης θα καταβάλλουν συνεχείς προσπάθειες για να μην μείνουν δραματικά πίσω.

Κι επειδή από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 που διατύπωσε αυτή την... επιθυμία, απολύτως βέβαιος ότι μόνο έτσι θα μακροημερεύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, το έργο δεν του βγήκε, κυρίως διότι προχώρησε ταχύτατα η διεύρυνση -την οποία ήθελε πολύ η Γερμανία- και πολύ αργά η εμβάθυνση, βλέπει στην ευρωκρίση την ευκαιρία να πετύχει τώρα τον στόχο του. Γι’ αυτό και ήταν τόσο... άνετος το καλοκαίρι του 2015, όταν έλεγε στον Έλληνα ομόλογό του: Αφού δεν θέλετε να κάνετε τα μαθήματά σας, αποφασίστε το Grexit κι εγώ θα σας στηρίξω οικονομικά. Μια πρόταση που προκάλεσε πανικό σε όλους τους άλλους, μια πρόταση που δεν στήριξε, ενεργά τουλάχιστον, η προϊσταμένη του στη γερμανική κυβέρνηση, καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.

Οι διακυμάνσεις της... παντοδυναμίας

Το καλοκαίρι του 2015 ο Σόιμπλε ήταν παντοδύναμος στο Eurogroup -ο συσχετισμός ήταν 18-1 εις βάρος της ελληνικής κυβέρνησης- αλλά όχι και έναντι της καγκελαρίου του. Το χειμώνα του 2016 ο Σόιμπλε δεν μπορεί πλέον να υπολογίζει σε όλους τους ομολόγους του στο Συμβούλιο Υπουργών - πιθανότατα σε λίγο περισσότερους από τους μισούς-, αλλά είναι σαφέστατα ενισχυμένος στο Βερολίνο.

Επομένως η Μέρκελ δεν έχει τίποτε να πει για την έντονη ενόχλησή του – πού είναι ο Καλβίνος να τον καμαρώσει;- για το εφάπαξ βοήθημα που αποφάσισε να δώσει η ελληνική κυβέρνηση στους χαμηλοσυνταξιούχους από την υπέρβαση του πλεονάσματος για το 2016, όσο κι αν η ίδια ενδεχομένως δείχνει κατανόηση για την ελληνική απόφαση.

Επιπλέον, ακόμη κι αν αυτή τη φορά υπήρξε ομοβροντία αντιδράσεων στην πρεμούρα του Σόιμπλε να πιέσει για να παγώσει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν φάνηκε να πτοείται: είχε έτοιμο στο τσεπάκι του το επιχείρημα των “κανόνων” -τους οποίους ερμηνεύει όποτε θέλει ελαστικά κι όποτε θέλει κατά γράμμα.

Το... γράμμα των κανόνων λέει ότι το ύψος του ετήσιου πλεονάσματος “κλειδώνει” τον Απρίλιο της επόμενης χρονιάς, όταν το δημοσιοποιεί επισήμως η Eurostat, κι ούτε μια μέρα νωρίτερα. Όσο κι αν είναι σαφές, λοιπόν, ότι η υπέρβαση του στόχου του πλεονάσματος για το 2016 είναι πολύ μεγαλύτερη από τα 600 εκατομμύρια που στοιχίζει το εφάπαξ βοήθημα, η “επίσημη” απόδειξη για του λόγου το αληθές θα εμφανιστεί σε τρεις μήνες.

Η αναγκαιότητα της αντεπίθεσης

Προς τι τόση προσήλωση σ’ αυτή την τεχνική λεπτομέρεια; Επειδή ο Σόιμπλε θέλει να -δείχνει ότι- τιμωρεί την Ελλάδα όταν εκτιμά ότι δεν κάνει επαρκώς τα μαθήματά της; Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Ο Σόιμπλε δεν έχει κάτι αποκλειστικά εναντίον της Ελλάδας ούτε της νυν κυβέρνησής της. Έχει κάτι εναντίον οποιουδήποτε του χαλάει το δικό του -προτεσταντικής ηθικής- όραμα της Ευρώπης.

Με τον ίδιο απότομο τρόπο έβαλε φρένο στα σχέδια της Ιταλίας να σώσει με ελαστική ερμηνεία των κανόνων τις τράπεζές της, με τον ίδιο τρόπο έβαλε πάγο στα σχέδια της Κομισιόν να αυξήσει τις επενδύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με -λιγότερο- απότομο τρόπο τραβάει το αυτί του εκάστοτε Γάλλου υπουργού Οικονομικών επειδή δεν προχωρά σε αρκετά τολμηρές... μεταρρυθμίσεις.

Το κάνει επειδή πιστεύει ότι τώρα έχει ανοίξει ένα παράθυρο ευκαιρίας για μια Ευρώπη όπως την οραματίστηκε - προφανώς εμπνευσμένος από το χιλιοειπωμένο ότι στα κινέζικα το ιδεόγραμμα της κρίσης είναι ίδιο με αυτό της ευκαιρίας. Συνεπώς, όσοι δεν οραματίζονται αυτή την Ευρώπη πρέπει να αντιδράσουν.

Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τους Σοσιαλδημοκράτες και την Αριστερά απανταχού της Γηραιάς Ηπείρου. Αυτή τη φορά, μάλιστα, πρέπει να εκτεθούν και να βγουν δυναμικά μπροστά - και εντός της Γερμανίας- αφού δεν θα παρέμβει στο τέλος συμφιλιωτικά η Μέρκελ, με κάποιον “έντιμο” συμβιβασμό, ο οποίος απλά θα μεταφέρει το πρόβλημα λίγο αργότερα.

Φαίνεται ότι ο πρόεδρος του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, τώρα που μπήκε σε προεκλογικό κλίμα, είναι διατεθειμένος να πιέσει όσο μπορεί τόσο για το ελληνικό ζήτημα - κατ’ αρχάς για το άμεσο “ξεπάγωμα” του “παγώματος” των βραχυπρόθεσμων μέτρων- όσο και για τη γενικότερη αναπτυξιακή πολιτική στην Ευρώπη.

Η όψιμη αδυναμία της Μέρκελ

Υπενθυμίζεται ότι στη χρόνια δύσκολη σχέση Μέρκελ - Σόιμπλε, η “μητερούλα” είχε μέχρι πέρσι το πάνω χέρι. Βεβαίως ο Σόιμπλε ήταν ο αδιαμφισβήτητος νους του δημοσιονομικού κορσέ στην Ευρωζώνη, αλλά στους υπόλοιπους τομείς της πολιτικής ήταν αναγκασμένος να ακολουθεί τα ανοίγματα της Μέρκελ, αριστερά της Χριστιανοδημοκρατίας.

Τώρα, όμως, ο γηραιός υπουργός Οικονομικών αρχίζει να παίρνει την εκδίκησή του, βάζοντας τους προστατευόμενούς του - τρία σχετικά νεαρά στελέχη του κόμματος- να πιέζουν την καγκελάριο για μια συντηρητική στροφή παντού, αρχής γενομένης από το μεταναστευτικό και το προσφυγικό. Και το κατάφεραν στο τελευταίο συνέδριο του κόμματος επιβάλλοντας αποφάσεις κόντρα στην άποψή της. Ήταν η πρώτη χειροπιαστή απόδειξη της όψιμης αδυναμίας της Μέρκελ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL