ΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΣΤΑΘΟΥΛΙΑ
Ο Ζαν Μονέ και το όραμά του για την ενωμένη Ευρώπη μέσα στο σχήμα "Η Κοινότητα αυτή καθ' εαυτή αποτελεί σταθμό προς τις μορφές οργάνωσης του αυριανού κόσμου" δεν περιείχε καμία θεσμική λατρεία. Αντίθετα, σηματοδοτούσε με τον πιο εναργή πολιτικό τρόπο το αδιάλειπτο ενός προτσές στην ιστορία της αλληλέγγυας οργάνωσης των κρατών που περικλείει αλλά και συγκρούεται, ανιχνεύει και συνδιαμορφώνει το αύριο, αναζητώντας τον μοχλό της ιστορίας για να ανανεώσει τις θεσμικές επιταγές μιας εποχής. Αλίμονο όμως, ανιστόρητες προσεγγίσεις ανήγαγαν το όποιο πολιτικό και οικονομικό σχήμα της Ε.Ε. σε ένα υποχρεωτικό μέτωπο διαρκών συμβιβασμών.
Οι εξαγγελίες για την κοινωνική και την περιφερειακή σύγκλιση και την ελεγχόμενη παγκοσμιοποίηση συνόδευσαν πολιτικά την Ενιαία Πράξη της Ε.Ε. του Ζ. Ντελόρ του 1985, που έσπρωχνε μπροστά στην ευρωπαϊκή ιστορία το όραμα του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου.
Tο ακυρωμένο ευρωσύνταγμα, η Συνθήκη του Μάαστριχτ για τη νομισματική ένωση, οι δέκα νέες χώρες - μέλη από το πρώην ανατολικό μπλοκ -τραυματισμένες από την μεγάλη αφήγηση που άφησε συντετριμμένες τις ελευθερίες και τη χειραφέτηση του ανθρώπου στις στοές των μεγάλων επιτευγμάτων- πείθονται εύκολα να εγκαταλείψουν τις χαραμάδες που άνοιξαν στην ελπίδα για να προσχωρήσουν στη μεγάλη ευρωπαϊκή "οικογένεια". Η νίκη του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη περνάει πρώτα απ' όλα στο επίπεδο της αναπαράστασης του μελλοντικού κόσμου και της συνείδησης, ως ευρωπαϊκής συνείδησης που θα έχει πάντα νικητές χωρίς πολέμους.
Κάθε φορά, στις δυσκολίες της ενοποποίησης, στρατηγικές και οδηγίες, συν-ομολογούνται ως έξοδος από την όποια ανάσχεση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Και υποστηρίζεται ότι η Ευρωζώνη θα αυξήσει την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και η ενιαία αγορά θα θέσει κανόνες όπου θα είναι όλοι κερδισμένοι. Όμως, μέχρι σήμερα δεν είναι έτσι. Ποτέ δεν αξιολογήθηκε τι πραγματικά έγινε όλα αυτά τα χρόνια. Στην Ελλάδα, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ άρπαξαν την ένταξη στην Ε.Ε. ως θέση στο ίδιο βαγόνι με τους δυτικούς νικητές. Στην πραγματικότητα, έκτισαν το πιο αποτρόπαιο πρόσωπο που μπορούσε να φτιάξει ένα άπληστο καρτούν που βυθίζεται μέσα στα ανέλπιστα δώρα. Για τη ριζοσπαστική Αριστερά, η κινηματική απάντηση στα προβλήματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης εμπόδισε τη συστηματική καθημερινή αποδόμηση των κυρίαρχων πολιτικών για την οικονομική και νομισματική ενοποίηση.
Με βάση τον αρχικό κανόνα της γαλλογερμανικής συνεργασίας, ότι η ένωση είναι η αλληλεγγύη στην παραγωγή του χάλυβα και του άνθρακα που καθιστά χωρίς υλική βάση τον πόλεμο μεταξύ αυτών των δυο χωρών και άρα τον αποτρέπει (Ρ. Σούμαν), τροφοδοτήθηκε για πολλά χρόνια η ουτοπία. Όμως, με τη σημερινή ένταξη στο νεοφιλελεύθερο ολοκλήρωμα μιας πολυπολικής Ευρώπης του "Βορρά" των πολλών συμφερόντων, τα ρήγματα μεταξύ τους έχουν θεμελιώδη χαρακτήρα. Σημαντική απόδειξη ενός ρήγματος που δυστυχώς δεν βάθυνε, και με ευθύνη της Αριστεράς που δεν εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία, ήταν η πρόταση για αμοιβαιότητα (mutualisation) του χρέους στην Ευρωζώνη. Η πρόταση ξεκίνησε με τη σύνοδο κορυφής της 29ης Ιουνίου 2012 από τον ίδιο τον Ρομπάι, που συμπερασματικά διατύπωνε τη θέση ότι "η σύνοδος κορυφής πιστεύει ότι είναι επείγον το ότι θα πρέπει να σταματήσει ο φαύλος κύκλος μεταξύ των τραπεζών και των κρατών".
Η Μέρκελ, σε διάλογο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όταν συζητούσαν την εφαρμογή των 2 κανονισμών (2 pack) για δημοσιονομική επιτήρηση στην Ευρωζώνη, είπε όχι στην απόφαση. Ο φιλελεύθερος Φερχόφσταντ έλεγε:"Το Κοινοβούλιο έχει πάρει θέση γι' αυτό: Διαπραγματευόμαστε με το Συμβούλιο για τo 'two pack' και η θέση του Κοινοβουλίου είναι ότι: δεν υπάρχει συμφωνία εάν δεν υπάρξει ταμείο απόσβεσης μέσα στο νέο πακέτο". Mέρκελ:"Για τον κ. Φερχόφσταντ, πάνω στο ταμείο απόσβεσης, εκτός από το γεγονός ότι δεν έχουμε μια νομική βάση γι'αυτό και χρειαζόμαστε τουλάχιστον μια αλλαγή της συνθήκης, αυτό δεν θα βοηθούσε στις τρέχουσες συνθήκες. Καμία από τις χώρες με μεγάλο χρέος δεν έχει καμία ευκαιρία να αποπληρώσει το χρέος της, αντίθετα, αυτές οι χώρες θα πρέπει να προσπαθήσουν να μειώσουν τα υψηλά ελλείμματα και αυτό νομίζω ότι είναι μια καλή απάντηση". (7.11.2012). Είχε αποφασιστεί να στραγγαλίσουν την Ε.Ε. και τις χώρες με μεγάλο δημόσιο χρέος. Σήμερα το χρέος μας είναι να τους σταματήσουμε.
