Βρυξέλλες. Γ. Δαράτος
Συστηματική παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας από την Ελλάδα διαπιστώνει η Κομισιόν και την απειλεί πως, αν δεν συμμορφωθεί, θα προσφύγει εναντίον της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν ανακοίνωσε χθες ότι προσέφυγε, για δεύτερη συνεχόμενη φορά, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ελλάδας ζητώντας του να την καταδικάσει με διπλό χρηματικό πρόστιμο επειδή η χώρα μας δεν έχει συμμορφωθεί με προηγούμενη καταδικαστική απόφαση σχετική με την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Η Ελλάδα καταδικάσθηκε για πρώτη φορά το 2007 για μη ορθή επεξεργασία των αστικών λυμάτων σε είκοσι τρεις πόλεις και κωμοπόλεις της.
Έξι ολόκληρα χρόνια μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, έξι οικισμοί δεν έχουν ακόμη συμμορφωθεί με τα κοινοτικά πρότυπα για την επεξεργασία των λυμάτων τους. Για τον λόγο αυτόν η Κομισιόν ζητάει, στη νέα προσφυγή της, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να επιβάλει σοβαρότατα πρόστιμα, προτείνοντας, όπως έχει το δικαίωμα, ένα κατ' αποκοπή ποσόν ύψους 11,5 εκατ. ευρώ και ημερήσια χρηματική ποινή ύψους 47.462 ευρώ, η οποία θα αρχίσει να «τρέχει» από την επόμενη ημέρα της δεύτερης καταδίκης της χώρας, εφόσον αυτή δεν έχει συμμορφωθεί στο μεταξύ διάστημα.
Όπως γράφει η Κομισιόν στην προσφυγή της, από το 2007 σημειώθηκε σχετική πρόοδος αφού δεκαεπτά από τους είκοσι τρεις οικισμούς που δεν τηρούσαν τα κοινοτικά πρότυπα συμμορφώθηκαν προς αυτά. Όμως μένουν πολλά να γίνουν ακόμη στους υπόλοιπους έξι οικισμούς. Πρόκειται για κατασκευαστικά έργα σε τρεις οικισμούς της Ανατολικής Αττικής τα οποία συγχρηματοδοτούνται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν πριν από την 1η Απριλίου 2014 στο Μαρκόπουλο, στα τέλη του 2015 στο Κορωπί και στα μέσα του 2017 στη Νέα Μάκρη. Εν τω μεταξύ, έχει αρχίσει η κατασκευή του κέντρου επεξεργασίας λυμάτων στη Λευκίμμη της Κέρκυρας, αλλά για δύο άλλους οικισμούς στην Αττική, την Αρτέμιδα και τη Ραφήνα, δεν έχει ακόμη αποφασισθεί ούτε καν σε ποιους χώρους θα κατασκευασθούν οι σχετικές εγκαταστάσεις. Πρόκειται για σκανδαλώδεις παραλείψεις του ελληνικού κράτους, αν αναλογισθεί κανείς πως όλα αυτά τα έργα θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί μέχρι το... 2005, δηλαδή πριν από οκτώ ολόκληρα χρόνια.
Η ανυπαρξία εγκαταστάσεων επεξεργασίας των λυμάτων σ' αυτούς τους οικισμούς συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των κατοίκων τους επειδή τα ανεπεξέργαστα λύματα είναι βέβαιο πως έχουν μολυνθεί με επιβλαβή μικρόβια και ιούς, γράφει στην προσφυγή της η Κομισιόν, προσθέτοντας πως η ίδια έχει πλήρη συνείδηση της δύσκολης οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα, αλλά πιστεύει ότι, αν δεν ολοκληρωθούν άμεσα αυτές οι επενδύσεις, το κόστος για τη χώρα, στο μέλλον, θα είναι πολύ υψηλότερο.
Τεχνικές εταιρείες
Η Κομισιόν απαιτεί από την Ελλάδα να καταργήσει μέσα σε δύο μήνες το σύστημα υποχρεωτικής εγγραφής των εγχώριων τεχνικών εταιρειών σε μητρώο, με βάση το οποίο προκαθορίζονται ποιες από αυτές έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε πρόσκληση υποβολής προσφορών για δημόσιες συμβάσεις.
Η ελληνική νομοθεσία έχει θεσπίσει ένα σύστημα εγγραφής σε μητρώο όλων των εγκεκριμένων εγχώριων εταιρειών οι οποίες κατατάσσονται σε τάξεις και κάθε τάξη αντιστοιχεί σε συγκεκριμένα, κατώτατα και ανώτατα όρια προϋπολογισμού. Αυτό το σύστημα υποχρεωτικής εγγραφής σε μητρώο έχει ως αποτέλεσμα να αποκλείονται εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν την αναγκαία οικονομική, δημοσιονομική, επαγγελματική και τεχνική επάρκεια για να εκτελέσουν μια σύμβαση από τη διαδικασία υποβολής προσφορών, για τον μόνο λόγο ότι η χρηματοοικονομική τους επάρκεια είναι διαφορετική και, κατά κανόνα, μεγαλύτερη από τη συγκεκριμένη τάξη προϋπολογισμού που επιτρέπεται για τη συμμετοχή τους σ' αυτή τη διαδικασία.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι αυτό το περιοριστικό καθεστώς παραβιάζει την Οδηγία 2004/18/ΕΚ και τις θεμελιώδεις αρχές για ίση μεταχείριση και απαγόρευση των διακρίσεων στις οποίες στηρίζονται οι κοινοτικοί κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις.
Η χθεσινή παρέμβαση της Κομισιόν συνιστά και το τελευταίο στάδιο της προδικαστικής διαδικασίας, πράγμα που σημαίνει πως, αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί μέσα δύο μήνες, η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να προσφύγει εναντίον της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Κληρονομιά ακινήτων
Η Κομισιόν απαίτησε επίσης από την Ελλάδα, με τη μορφή αιτιολογημένης γνώμης (σ.σ.: τελευταίο στάδιο της προδικαστικής διαδικασίας που μπορεί να καταλήξει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου), να καταργήσει δύο φορολογικές διατάξεις σχετικές με την κληρονομία, διότι αυτές εισάγουν διακρίσεις εις βάρος υπηκόων άλλων κρατών-μελών της Ένωσης.
Η πρώτη διάταξη αφορά τη φοροαπαλλαγή που δίνει η ελληνική φορολογική νομοθεσία στην κληρονομιά ακινήτου μόνο σε υπηκόους κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν στην Ελλάδα και οι οποίοι δεν έχουν μόνιμη κατοικία. Η Επιτροπή θεωρεί πως αυτή η διάταξη εισάγει διακρίσεις εις βάρος υπηκόων κρατών της Ένωσης και του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) οι οποίοι διαμένουν εκτός Ελλάδας, καθώς και ότι συνιστά εμπόδιο στην ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων όπως αυτή έχει θεσπισθεί από τις Συνθήκες.
Η δεύτερη απαίτηση της Επιτροπής αφορά διάταξη που εισάγει διακρίσεις επειδή με αυτήν η Ελλάδα επιβάλλει ευνοϊκό φορολογικό συντελεστή στα κληροδοτήματα σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς σε άλλα κράτη-μέλη της Ένωσης ή του ΕΟΧ και μόνο με τον όρο της διασφάλισης αμοιβαιότητας. Η διασφάλιση αμοιβαιότητας συνιστά, κατά την Κομισιόν, άνιση μεταχείριση, που εμποδίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων.
Ενεργειακή απόδοση κτηρίων
Η Κομισιόν απειλεί την Ελλάδα με προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (αποστολή συμπληρωματικής αιτιολογημένης γνώμης) αν η χώρα μας δεν ενσωματώσει -επιτέλους- πλήρως στο εθνικό δίκαιο την κοινοτική νομοθεσία, τη σχετική με την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων.
Η σχετική Οδηγία έπρεπε να είχε ενσωματωθεί στο ελληνικό εσωτερικό δίκαιο μέχρι τις 9 Ιουλίου 2012. Μέχρι σήμερα δύο χώρες, η Ελλάδα και η Μάλτα, δεν την έχουν μεταφέρει πλήρως. Αν αυτές οι δύο χώρες δεν συμμορφωθούν μέσα στους δύο επόμενους μήνες, η Κομισιόν έχει το δικαίωμα να προσφύγει εναντίον τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με αυτή την Οδηγία, τα κράτη - μέλη οφείλουν να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν σειρά από κανόνες για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων και να εξασφαλίσουν την ενεργειακή πιστοποίηση των κτηρίων μαζί με την τακτική επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσής τους και κλιματισμού.
Επιπλέον, η Οδηγία αυτή απαιτεί από τα κράτη - μέλη να διασφαλίσουν ότι, από το 2021, όλα τα νέα κτήρια θα εμφανίζουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
