Δύσκολη έως πολύ δύσκολη παραμένει η επίτευξη συμφωνίας για το ταμείο ανάκαμψης και τον προσεχή πολυετή ευρωπαϊκό προϋπολογισμό όπως παραδέχονται στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, είναι κοινή -ή σχεδόν κοινή αν εξαιρέσουμε την Ολλανδία- η πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια καθυστερήσεων.
Σε κάθε περίπτωση, εκτός από τη σύνοδο κορυφής της ερχόμενης Παρασκευής (η οποία δεν αποκλείεται να συνεχιστεί μέσα στο σαββατοκύριακο), οι ιθύνοντες έχουν αρχίσει να ξεφυλλίζουν το ημερολόγιο για να βρουν πρόσθετη ημερομηνία συνάντησης μέσα στον Ιούλιο σε περίπτωση που η πρώτη δεν καταλήξει επιτυχώς.
Δεν την πιστεύει ούτε ο ίδιος...
Αυτή τη στιγμή, τα καινούργια στοιχεία δεν είναι πολλά. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μετά από έναν διαπραγματευτικό μαραθώνιο με κάθε έναν ηγέτη ξεχωριστά, κατέθεσε την Παρασκευή μια συμβιβαστική πρόταση η οποία δεν φάνηκε ούτε ο ίδιος να πιστεύει ότι θα ικανοποιήσει όλες τις πλευρές. Άλλωστε, όπως είπε, αυτή είναι η «βάση για τη συζήτηση», αφήνοντας να εννοηθεί ότι στη διάρκεια των διαβουλεύσεων θα σβηστούν και θα ξαναγραφτούν, προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση πολλά από τα βασικά στοιχεία του «πακέτου». Στόχος δεν είναι άλλος, όπως σημείωσε ο Σ. Μισέλ, από τη «σωστή ισορροπία» μεταξύ των βασικών αυτών στοιχείων.
Επί της ουσίας, όμως, στόχος είναι να «πειστούν» οι λεγόμενοι «τέσσερις σφιχτοχέρηδες» και ο άτυπος «αρχηγός» τους, ο Ολλανδός Μαρκ Ρούτε, ο οποίος τον τελευταίο καιρό δίνει ρεσιτάλ διαπραγματευτικής δεινότητας.
Το... ολλανδικό παιχνίδι της διαπραγμάτευσης
Άλλωστε, ο Ολλανδός πρωθυπουργός είναι το τρίτο πιο παλιό μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και γνωρίζει καλά το παιχνίδι της διαπραγμάτευσης, ενώ, μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., ευχαρίστως πήρε τη θέση του υπέρ ενός πιο σφιχτού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού με μικρότερες συνεισφορές.
Η βασική ένσταση της Ολλανδίας αφορά το πακέτο επιχορηγήσεων που επιθυμεί να μοιράσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα κράτη - μέλη της Ε.Ε. που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού και τα οποία θα δανειστεί από τις αγορές εκ μέρους ολόκληρης της Ε.Ε. (500 δισ. για επιχορηγήσεις και 250 δισ. για δάνεια). Για τους «σκληρούς» Ολλανδούς, οι χώρες που έχουν υποστεί τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι και αυτές που δεν είχαν φροντίσει να «νοικοκυρέψουν» τα δημόσια οικονομικά τους προ της κρίσης, οπότε δεν είναι σωστό να πάρουν τόσο μεγάλο ποσοστό των χρημάτων που θα δανειστεί η Επιτροπή στο όνομα των φορολογούμενων πολιτών τους, χωρίς μάλιστα να τα επιστρέψουν αυτούσια στην Επιτροπή, αφού σύμφωνα με την πρότασή της θα ξεπληρωθούν από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και καινούργιους, ίδιους πόρους της Ε.Ε.
Η συμβιβαστική πρόταση του Σ. Μισέλ
Προκειμένου να κάμψει τις αντιστάσεις αυτές, ο Σ. Μισέλ στη συμβιβαστική του πρόταση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την «ενδυνάμωση του ρόλου» του Συμβουλίου όσον αφορά την έγκριση των προς χρηματοδότηση έργων τής κάθε χώρας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα εθνικά σχέδια ανασυγκρότησης θα πρέπει να εγκρίνονται και από τα κράτη - μέλη στη βάση της αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με ειδική πλειοψηφία, ενώ λόγο θα έχει στις εκταμιεύσεις και η ομάδα εργασίας των υπουργείων Οικονομικών των κρατών - μελών.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι το αρχικό αίτημα της Ολλανδίας είναι να γίνεται η έγκριση με ομοφωνία αλλά και να έχουν λόγο τα εθνικά Κοινοβούλια.
Σ’ αυτό το σημείο προμηνύεται μεγάλη μάχη, αφού οι χώρες του Νότου -της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης- ανησυχούν ότι κάτι τέτοιο θα καθυστερήσει σημαντικά τη λήψη αποφάσεων, ενώ θα υπόκειται και σε πολιτικές πιέσεις. Άλλωστε, δεν είναι τόσο μακρινές οι αναμνήσεις των Μνημονίων και οι ατελείωτες «μάχες» για το αν θα εγκριθεί ή όχι εγκαίρως η κάθε εκταμίευση.
Πάντως, στη συμβιβαστική πρόταση του Σ. Μισέλ ορίζεται πως τα εθνικά σχέδια θα πρέπει να αξιολογηθούν σε διάστημα δύο μηνών από την Επιτροπή και να υπάρχει περιθώριο έγκρισης από το Συμβούλιο τεσσάρων εβδομάδων. Τα κριτήρια παραμένουν σχετικά με τις συστάσεις οικονομικής πολιτικής ανά χώρα που εκδίδει ετησίως η Επιτροπή καθώς και τις βασικές προτεραιότητες της Ε.Ε. (πράσινη και ψηφιακή μετάβαση), ενώ θα προβλέπεται και μια σύνδεση με τον σεβασμό τους κράτους δικαίου, κάτι που ενδέχεται να πυροδοτήσει αντιδράσεις από την πλευρά των ανατολικών χωρών. Ωστόσο, η έγκριση των εκταμιεύσεων θα εξαρτάται από ολοκλήρωση συγκεκριμένων «οροσήμων».
Διπλωματικός πυρετός
Σ’ αυτό το πλαίσιο, ανεβάζοντας τον διπλωματικό πυρετό ενόψει της συνόδου κορυφής της Παρασκευής, την ερχόμενη εβδομάδα συνεχίζονται οι επισκέψεις των ηγετών της Ε.Ε. στη Χάγη. Μετά τις επισκέψεις του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Σαρλ Μισέλ τις δύο περασμένες εβδομάδες και τη συνάντηση Ρούτε - Μέρκελ στο Βερολίνο, οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε, της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ και της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα θα επισκεφθούν και εκείνοι την επόμενη εβδομάδα τον Ολλανδό πρωθυπουργό.
Τις προσδοκίες τους, βέβαια, για μια συμφωνία εναποθέτουν οι περισσότεροι ηγέτες στην επιρροή της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία, πέρα από το ότι άλλαξε στρατόπεδο και υποστηρίζει τις επιχορηγήσεις και την έκδοση κοινού χρέους από την Επιτροπή, έχει αναλάβει από την 1η Ιουλίου την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου των κρατών - μελών της Ε.Ε. και φαίνεται αποφασισμένη να «κλείσει» τη συμφωνία πριν τις καλοκαιρινές διακοπές.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
