Ενώ η πολυπόθητη και ομόφωνα αποδεκτή αποσυμφόρηση των φυλακών λόγω πανδημίας έχει μετατραπεί σε μακάβριο ανέκδοτο, καθώς έχει αναγγελθεί και αναμένεται εδώ και σχεδόν τρεις εβδομάδες, χθες είχαμε την πρώτη εξέγερση σε φυλακή, συγκεκριμένα στις γυναικείες φυλακές του Ελεώνα της Θήβας, με αφορμή τον θάνατο μιας 42χρονης κρατούμενης η οποία εδώ και μέρες διαμαρτυρόταν για συμπτώματα που παραπέμπουν στον κορωνοϊό.
Συγκεκριμένα η 42χρονη Ρομά είχε συνεχόμενο πυρετό και διαμαρτυρόταν για δύσπνοια και πόνους στο στήθος. Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι όμως της αρνήθηκαν κάθε βοήθεια ή μεταφορά σε νοσοκομείο, εκτός από την παροχή φαρμάκων παρακεταμόλης (Depon), και μάλιστα την απείλησαν με αναφορά σε περίπτωση που συνέχιζε να διαμαρτύρεται.
Εν τέλει η κρατούμενη μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της Θήβας χθες το πρωί, όταν η κατάστασή της χειροτέρευσε πολύ, όπου πέθανε μισή ώρα αργότερα. Κάποιες από τις κρατούμενες, ωστόσο, αμφισβητούν αυτό το γεγονός και ισχυρίζονται ότι η κρατούμενη μεταφέρθηκε νεκρή από τη φυλακή προς το νοσοκομείο.
Πληροφορούμενες τον θάνατο της συγκρατούμενής τους, οι γυναίκες του θαλάμου και στη συνέχεια της πτέρυγας όπου ζούσε η Ρομά κρατούμενη έκαψαν στρώματα και έβαλαν φωτιά σε ένα κελί. Η εξέγερση επεκτάθηκε και σε άλλες πτέρυγες και, σύμφωνα με τις αρχές, «αντιμετωπίστηκε ήπια» από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, κάτι που επίσης διαψεύδεται από τις κρατούμενες, που κάνουν λόγο για βίαιη επέμβαση και τραυματισμό τριών εξ αυτών.
"Παθολογικά αίτια" λέει ο γιατρός των φυλακών
Οι αρχές εξέδωσαν ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία ο γιατρός των φυλακών εκτιμά ως αιτία θανάτου «παθολογικά αίτια» -προσδιορισμός εξαιρετικά ασαφής-, ενώ οι κρατούμενες επιμένουν ότι η συγκρατούμενή τους είχε όλα τα συμπτώματα της Covid-19.
Σε κάθε περίπτωση, τρεις εβδομάδες μετά την αναγγελία για την παρουσίαση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου από την κυβέρνηση με την οποία θα αποφυλακίζονταν υπερήλικοι, άνθρωποι που χρωστούν μικρό μέρος της ποινής τους ή έχουν καταδικαστεί για οικονομικά ή φορολογικά εγκλήματα, η εφαρμογή του μέτρου έχει περιοριστεί στον... Γιάννο Παπαντωνίου, του οποίου η προσωρινή κράτηση διακόπηκε προχθές.
Ιδιαίτερα στις γυναικείες φυλακές Ελεώνα, όπως αναφέρουν κρατούμενες και δικηγόροι, οι πτέρυγες είναι φτιαγμένες για να φιλοξενούν 60 άτομα και καταλήγουν να φιλοξενούν περισσότερα από 100, ενώ οι θάλαμοι έχουν ικανότητα να δεχθούν περίπου 10 με 12 άτομα και κανένας δεν έχει λιγότερες από 15 κρατούμενες.
Ο αριθμός αυτός μάλιστα αμφισβητείται, καθώς, λόγω της πανδημίας και των περιορισμών που επιβάλλει στον συνωστισμό και την επαφή ανθρώπων ο αριθμός κρατουμένων που μπορούν να φιλοξενηθούν ανά πτέρυγα ή ανά θάλαμο, είναι στην πραγματικότητα ακόμα μικρότερος.
Παρέμβαση από τον ΔΣΑ
Παρέμβαση σχετικά με την αποσυμφόρηση των φυλακών έκανε και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, αντιπροσωπεία του οποίου ζήτησε να συνομιλήσει με τη γενική γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφία Νικολάου. Μέχρι στιγμής, εκτός του ΔΣΑ, η Ένωση Ποινικολόγων, η Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η Διεθνής Αμνηστία και πολλές διεθνείς οργανώσεις έχουν ζητήσει την αποσυμφόρηση των φυλακών για λόγους δημόσιας υγείας.
Σπ. Λάππας: Επικίνδυνη κατάσταση την ώρα της πανδημίας
Δήλωση για το ζήτημα έκανε ο τομεάρχης Δικαιοσύνης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Σπύρος Λάππας, ο οποίος αναφέρει:
«Ο σημερινός θάνατος μιας κρατούμενης στη φυλακή Θήβας και η αναταραχή που ακολούθησε ανέδειξαν ακόμη μια φορά την εκρηκτική και συνάμα επικίνδυνη κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές την ώρα της μάχης κατά της πανδημίας.
Έγκυροι φορείς, τόσο διεθνείς (CPT, επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης) όσο και ελληνικοί (ΔΣΑ, Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), έχουν εκφράσει την αγωνία τους για τον συνωστισμό των κρατουμένων εν μέσω πανδημίας και έχουν προτείνει δραστικά μέτρα εκτόνωσης.
Ακόμα και το άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης της Ε.Ε. (6.4.2020) ασχολήθηκε με την αντιμετώπιση της πανδημίας στις φυλακές.
Αντιθέτως η κυβέρνηση πνίγεται στις παλινωδίες της: αρχικά με συντονισμένες διαρροές έκανε λόγο για αποσυμφόρηση, αλλά τελικά φαίνεται να υπαναχωρεί, φοβούμενη προφανώς το πολιτικό κόστος, και δεν φαίνεται να έχει κανένα σχέδιο αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των κρατουμένων και των εργαζομένων στα καταστήματα κράτησης. Καλούμε, λοιπόν, την κυβέρνηση:
* Να ενημερώσει τον ελληνικό λαό αν προτίθεται να προχωρήσει σε λήψη μέτρων για την προστασία της υγείας και της ζωής των κρατουμένων και των σωφρονιστικών υπαλλήλων.
* Να δηλώσει εάν υπάρχει ένα συγκροτημένο σχέδιο για την αντιμετώπιση της πανδημίας στις φυλακές».
Π. Λάμπρου: Η ζωή των ανθρώπων κρέμεται από ένα "ατύχημα"
Ο Πάνος Λάμπρου, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος για τα Δικαιώματα, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Αν η γυναίκα αυτή πέθανε αβοήθητη εξαιτίας του κορωνοϊού, θα το πιστοποιήσουν ή όχι οι γιατροί. Ο δικός μας ρόλος δεν είναι να προτρέχουμε και να παριστάνουμε τους ειδικούς. Ωστόσο γνωρίζουμε καλά τις συνθήκες στις οποίες ζουν οι κρατούμενες στη Θήβα, αλλά και οι χιλιάδες άντρες κρατούμενοι σε όλες τις φυλακές της χώρας. Συνθήκες που η ίδια η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει 'απαγορεύσει', και καλώς, σε όλο τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Μόνο που στις φυλακές η προληπτική απαγόρευση γίνεται ανεύθυνη επιβολή, επικίνδυνος καταναγκασμός, 'παράνομος νόμος'. Στις γυναικείες φυλακές της Θήβας δεν υπάρχουν κελιά, υπάρχουν θάλαμοι στους οποίους στοιβάζονται οι κρατούμενες αφού έχουν έρθει σε επαφή με τους μετακινούμενους 'ελεύθερους' φύλακες.
Οι όποιες, έστω και δειλές, εξαγγελίες της κυβέρνησης για αποσυμφόρηση των φυλακών λόγω κορωνοϊού μέχρι σήμερα μένουν στα χαρτιά. Η αγωνία των εγκλείστων μεγαλώνει, οι μεταγωγές συνεχίζονται, τα κρατητήρια είναι ασφυκτικά γεμάτα. Η ζωή των ανθρώπων κρέμεται από ένα 'ατύχημα' διόλου τυχαίο, διόλου ουδέτερο».
