Την αλλαγή της χρήσης των των ANFA και SMP προκειμένου να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις εκτός από την αποπληρωμή του χρέους θα υποστηρίξει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώπιον του Eurogroup, όπως ανέφερε χθες ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, αποφεύγοντας ωστόσο να δώσει σαφή απάντηση για το αίτημα μείωσης του στόχου πρωτογενών πλεονασμάτων.
Ταυτόχρονα, παρουσιάζοντας τα συμπεράσματα της πέμπτης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας, η οποία κάνει λόγο για πρόοδο στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής έκανε λόγο για “θετική απόδοση” της ελληνικής οικονομίας.
“Η Ελλάδα τα πηγαίνει πολύ καλά σε σχέση με τους δημοσιονομικούς στόχους” δήλωσε κατά τη συνέντευξη Tύπου ο Β. Ντομπρόβσκις, τονίζοντας ότι βρίσκεται στη “σωστή πορεία” για την επίτευξη των στόχων και φέτος. Ως εκ τούτου, πρόσθεσε, η “θετική απόδοση της ελληνικής οικονομίας” δημιουργεί “περιθώρια συζήτησης” για τους στόχους και κυρίως για “τα μέτρα τόνωσης των επενδύσεων”, που, όπως είπε, “συνδέονται”. Επιπλέον, ανέφερε ότι η Επιτροπή στηρίζει το αίτημα της Ελλάδας να χρησιμοποιηθούν τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα (ANFA και SMP) για “επιπρόσθετες επενδύσεις” εκτός πρωτογενούς πλεονάσματος και όχι για την εξυπηρέτηση του χρέους. Τελικά, είπε, είναι τα κράτη-μέλη που θα αποφασίσουν, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η πρόοδος της Ελλάδας δεν είναι μόνο “μακροοικονομική” αλλά και τα επιτόκια δανεισμού της βρίσκονται σε “ιστορικό χαμηλό”.
Πρέπει να ενισχυθούν οι επενδύσεις
Για το εν λόγω ζήτημα η έκθεση αναφέρει ότι “υπάρχει γενική αντίληψη πως οι επενδύσεις πρέπει να ενισχύουν την ανάπτυξη” και ότι “οι αρχές πρότειναν να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης ενός μηχανισμού εξομάλυνσης της δημοσιονομικής πολιτικής που θα επιτρέπει να ληφθούν υπόψη η προηγούμενη υπέρβαση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων κατά το επόμενο έτος καθώς και η μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος μέχρι το 2022”.
Ερωτηθείς επίσης για τις ανισότητες που παραμένουν παρ’ όλα αυτά στην Ελλάδα, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής δήλωσε ότι “πράγματι υπάρχει και η κοινωνική διάσταση” στη συζήτηση για την απόδοση της ελληνικής οικονομίας. “Εμείς δίνουμε μεγάλη έμφαση στην εισαγωγή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος”, σημείωσε, προσθέτοντας ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές για “επιπρόσθετα μέτρα” με στόχο τον περιορισμό των εισοδηματικών ανισοτήτων.
Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων
Συνολικά, η έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας καταλήγει στο συμπέρασμα πως "η Ελλάδα έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των ειδικών μεταρρυθμιστικών της δεσμεύσεων για το τέλος του 2019" και καταγράφει ότι "τα συμπληρωματικά μέτρα που εφαρμόζονται ή ανακοινώνονται από την κυβέρνηση πρέπει να επιτρέπουν την έγκαιρη ολοκλήρωσή τους για την έκτη ενισχυμένη έκθεση εποπτείας που προγραμματίζεται για τον Μάιο του 2020". Σημειώνεται ότι στη βάση της επόμενης έκθεσης θα αποφασιστεί και η ενεργοποίηση της επόμενης δεσμίδας μέτρων ελάφρυνσης του χρέους από το Eurogroup του Ιουνίου.
Όπως επισημαίνει η Επιτροπή, "αυτό απαιτεί τη συνεχή δέσμευση των ελληνικών αρχών, ιδίως στον χρηματοπιστωτικό τομέα, όπου απαιτούνται σημαντικές περαιτέρω ενέργειες".
Συγκεκριμένα, η έκθεση υπογραμμίζει ότι “η κερδοφορία των τραπεζών δείχνει σημάδια ανάκαμψης, αλλά παραμένει χαμηλή”, ενώ “ο ρυθμός μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων επιταχύνθηκε το 2019, αλλά παραμένουν πολύ υψηλά”.
Επιπλέον, στα αρνητικά η Επιτροπή συμπεριλαμβάνει τον περιορισμό των δημόσιων επενδύσεων κατά 1,1% του ΑΕΠ σε σχέση με αυτό που είχε προβλεφθεί. “Η υποεκτέλεση του προϋπολογισμού για τις δημόσιες επενδύσεις δημιουργεί αυξανόμενη ανησυχία και στο πλαίσιο των τεχνικών εργασιών για την ενδεχόμενη χρήση των ποσών που αντιστοιχούν στα ANFA και SNP για συμφωνηθείσες επενδύσεις” τονίζεται.
Σε ό,τι αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2020 και των μέτρων που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, η Επιτροπή αναφέρει ότι “η κυβέρνηση επιδιώκει να μειώσει περαιτέρω τον φόρο ακίνητης περιουσίας ΕΝΦΙΑ αυξάνοντας παράλληλα τη φορολογική της βάση και να μειώσει την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης”. Όπως σημειώνει, "για τον σκοπό αυτό η σταδιακή μείωση του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων στο 20%, που ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του 2019, κινδυνεύει να αναβληθεί”. “Η αξιολόγηση αυτών των μέτρων θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της προετοιμασίας της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής που θα πραγματοποιηθεί τον Μάιο του 2020, καθώς και της επανεκτίμησης ορισμένων από τα μικρότερα δημοσιονομικά μέτρα που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2020” αναφέρει.
"Υπερβολικές ανισορροπίες" στην Ελλάδα
Χθες η Επιτροπή δημοσίευσε τις εκθέσεις ανά χώρα στις οποίες αναλύονται οι βασικές κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις για κάθε κράτος - μέλος, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Σύμφωνα με αυτές, η Ελλάδα παραμένει μία από τρεις χώρες (μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο) που παρουσιάζουν “υπερβολικές ανισορροπίες”, ενώ η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ισπανία, οι Κάτω Χώρες, η Γαλλία, η Κροατία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Σουηδία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν “ανισορροπίες”. Όπως καταγράφεται, "στην Ελλάδα παραμένουν πολύ σημαντικές αδυναμίες, οι οποίες σχετίζονται με το δημόσιο χρέος, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τον εξωτερικό τομέα σε ένα πλαίσιο χαμηλού αναπτυξιακού δυναμικού και υψηλής ανεργίας".
Τέλος, για πρώτη φορά, στις εκθέσεις αξιολογείται η πρόοδος των κρατών - μελών ως προς τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών και υπογραμμίζονται οι μακροοικονομικές πολιτικές και οι πολιτικές απασχόλησης που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξή τους. Επίσης, αναλύονται οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που συνεπάγεται η κλιματική και ενεργειακή μετάβαση για κάθε χώρα. Σ' αυτό το πνεύμα προσδιορίζονται οι προτεραιότητες που θα πρέπει να στηριχτούν από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
