Κάτι έχει αλλάξει στην ελληνική εξωτερική πολιτική, σιωπηλά και υπόγεια - υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι ισχύουν οι συγκλίνουσες πληροφορίες (πρώτα εμφανίστηκαν στην “Καθημερινή”) ότι η Ελλάδα συμφώνησε να στείλει μια συστοιχία αντιαεροπορικών πυραύλων “Πάτριοτ” στη Σαουδική Αραβία για να ενισχύσει την αεράμυνα της χώρας που εμπλέκεται στον πόλεμο της Υεμένης. Υπενθυμίζουμε, πρώτον, ότι ο εμφύλιος της Υεμένης δεν γίνεται μόνο με... χατζάρια, αλλά και με σύγχρονα drones, όπως αυτοί που έπληξαν σοβαρά τον περασμένο Σεπτέμβριο τις εγκαταστάσεις της σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας ARAMCO. Και, δεύτερον, ότι στην Υεμένη ουσιαστικά βλέπουμε να διαδραματίζεται ένας ακόμη πόλεμος δι' αντιπροσώπων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν.
Γι' αυτό ακριβώς η κίνηση να σταλούν οι “Πάτριοτ” -όσο κι αν πρόκειται για αμυντικό όπλο- μπορεί να ερμηνευθεί ως το οριστικό τέλος της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, που έλεγε κι ο Νίκος Κοτζιάς. Μπορεί να ερμηνευθεί ως η απόλυτη υποχώρηση της Αθήνας στις αμερικανικές πιέσεις, να εμπλακεί σε μια διένεξη από την οποία όλα τα προηγούμενα χρόνια κρατούσε αποστάσεις. Υπό το πρίσμα αυτής της απόφασης, μάλιστα, φαίνεται ότι δεν ήταν καθόλου γκάφα η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα του Atlantic Council ότι “κατανοεί” την απόφαση Τραμπ να δολοφονήσει τον Ιρανό στρατηγό Σουλεϊμανί στο Ιράκ και στηρίζει τις συμμάχους ΗΠΑ. Ήταν ένα συνειδητό “δώρο” στον Αμερικανό Πρόεδρο. Το ερώτημα είναι με ποιο αντάλλαγμα. Ποια ακριβώς διαβεβαίωση πήρε από τους Αμερικανούς ο Μητσοτάκης; Ότι θα εμπλακούν για να αποτρέψουν ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία - και να πουν στη συνέχεια “βρείτε τα”;
Επιπλέον, μπορεί η δήλωση Μητσοτάκη περί “κατανόησης” να εξαφανίστηκε εκ των υστέρων, για να μην πυροδοτήσει αντιδράσεις στην Αθήνα -“πού τη βρήκατε;” φώναζε στον ΣΥΡΙΖΑ ο βουλευτής της Ν.Δ. Άγγελος Συρίγος στον ΑΝΤ1, ξεχνώντας την άσβεστη μνήμη του YouΤube- , αλλά έγινε αντιληπτή από την Τεχεράνη, η οποία έσπευσε να κάνει διάβημα διαμαρτυρίας προς την Αθήνα.
Τα ερωτήματα που ανακύπτουν από την κίνηση αυτή είναι πολλά και οι απαντήσεις αγαθό εν ανεπαρκεία:
* Τι προσφέρει η αλλαγή πολιτικής, προς τον απόλυτο ατλαντισμό, στη χώρα; Περισσότερη ασφάλεια, περισσότερη επιρροή ή απλά ένα χάδι για τον “προβλέψιμο” εταίρο και την πίεση για μια ακόμη “αγορά του αιώνα”;
* Γιατί θα πρέπει η Αθήνα να πάρει θέση, έστω εμμέσως, στην κόντρα Σαουδικής Αραβίας - Ιράν;
* Με τι είδους εντολή θα συμμετάσχουν Έλληνες στρατιώτες -μιλάμε για τους χειριστές των “Πάτριοτ”- στην αεράμυνα μιας άλλης χώρας, αφού δεν πρόκειται να κινηθούν υπό την ομπρέλα του ΟΗΕ ή του ΝΑΤΟ;
* Οι ειδήμονες περί τα στρατιωτικά προβάλλουν κι άλλα ερωτήματα. Για παράδειγμα, δεν θα δημιουργήσει τρύπα στην ελληνική αεράμυνα η απουσία των “Πάτριοτ”, ειδικά σε μια εποχή που -όπως είπε ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος (στον ΣΚΑΪ)- “η τουρκική προκλητικότητα έχει αυξηθεί πολύ”, με περισσότερες από 5.000 παραβιάσεις μέσα στο 2019;
Πάντως, μια εξήγηση που κυκλοφορούσε στα δημοσιογραφικά γραφεία για τη... διευκόλυνση που παρέχεται στο Ριάντ με τους “Πάτριοτ” ήταν ότι μόνο έτσι μπορούσε η Αθήνα να “ισοφαρίσει” την άρνησή της στους Αμερικανούς να στείλει μια φρεγάτα στα στενά του Ορμούζ στον Περσικό Κόλπο. Υπενθυμίζεται ότι από τα στενά περνάνε τα μισά τάνκερ του πλανήτη -πολλά και ελληνικής πλοιοκτησίας- και τρία τάνκερ δέχθηκαν επιθέσεις έξω από τα στενά στον κόλπο του Ομάν, για τις οποίες κατηγορείται το Ιράν. Και οι ΗΠΑ -όπως άλλωστε και η Γαλλία- έχουν σχηματίσει ναυτική δύναμη εκεί “για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας”.
