Στην Ευρωπαϊκή Ένωση πήρε πέντε χρόνια να παραδεχθεί ότι στη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος απέτυχε, όπως είπε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος για τον Ευρωπαϊκό Τρόπο Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς μιλώντας χθες στην ελληνική Βουλή.
Όμως οι νέες πολιτικές τόσο της ελληνικής κυβέρνησης όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αναμένουμε να ορίσει η γερμανική προεδρία, ψηφίζοντας το δεύτερο εξάμηνο του 2020 το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, δεν φαίνεται να έχουν πάρει κανένα μάθημα. Οι γενικές κατευθύνσεις που έδωσε ο Μαργ. Σχοινάς για το νέο "Δουβλίνο" δεν φαίνεται να απαλλάσσονται από τα λάθη του παρελθόντος. Φαίνεται, αντίθετα, να παίρνουν τη σκυτάλη από αυτά και να τα συνεχίζουν, ενώ δεν διαφαίνεται -τουλάχιστον από όσα είπε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν χθες- να εξασφαλίζεται ο πολυπόθητος για τις χώρες υποδοχής -δηλ. τον Νότο της Ε.Ε.- δίκαιος επιμερισμός της ευθύνης.
Ο "κοινός τρόπος επιμερισμού των ροών με πειστικό πρόγραμμα επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο" υπονοεί κοινό μηχανισμό επιστροφών και όχι διαμοιρασμό της ευθύνης για τους ανθρώπους που φτάνουν κυνηγημένοι στις ακτές της χώρας μας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Από την ομιλία Σχοινά προκύπτει η συνέχιση του προτύπου της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας με την πρώτη αξιολόγηση στα εξωτερικά σύνορα για το ποιοι είναι πιθανόν να λάβουν άσυλο και ποιοι όχι. Η εμπειρία όμως της εφαρμογής της συμφωνίας αυτής απέδειξε ότι αν δεν θέλουμε να έχουμε προσχηματικές διαδικασίες αλλά έμπρακτο σεβασμό των διεθνών συμβάσεων, δηλαδή την εξατομικευμένη εξέταση ασύλου, τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα ή γρήγορα. Εκτός αν η νέα εποχή στην Ε.Ε. σημαίνει ότι θα αφήσει πίσω της και διεθνείς συμβάσεις, όπως για παράδειγμα της Γενεύης.
Άκρως ανησυχητική ήταν και η αποστροφή του Έλληνα επιτρόπου περί του συστήματος "καλαθιών αλληλεγγύης". Όπως είπε, σε αυτά "η συνεισφορά θα είναι υποχρεωτική για όλες τις χώρες, αλλά η φύση της συνεισφοράς μπορεί να είναι διαφορετική. Μπορεί να υπάρχει ένα καλάθι επιμερισμού βαρών που, για να λειτουργήσει, πρέπει να έχει μια κρίσιμη μάζα κρατών. Σε ένα άλλο καλάθι μπορούμε να έχουμε συνεισφορά σε είδος, σε προσωπικό και μέσα κ.λπ., αλλά κανένας δεν θα βγαίνει έξω από το σύστημα αλληλεγγύης".
Με λίγα λόγια, ο Μαργ. Σχοινάς περιέγραψε την "ευέλικτη αλληλεγγύη", κατά της οποίας είχαν ταχθεί οι μέχρι στιγμής υπουργοί Μεταναστευτικής Πολιτικής της χώρας μας σε κάθε διεθνές forum. Σε απλά ελληνικά, ένα τέτοιο σύστημα σημαίνει "κρατήστε εσείς τους αιτούντες άσυλο και εμείς θα σας στέλνουμε κανέναν υπάλληλο που θα δουλεύει με το ωράριο Βρυξελλών, καμιά σκηνή, κονσέρβα, άντε και κουβέρτες". Δυστυχώς, τα δείγματα της νέας "σωστής πολιτικής" του Κ. Μητσοτάκη ως προς τη στάση της κυβέρνησης σε αυτού του είδους την αλληλεγγύη είναι ορατά στη συνάντηση του Γ. Κουμουτσάκου με την Ολλανδή oμόλογή του, η οποία έφερε την αλληλεγγύη των κουβερτών αλλά δεν έβλεπε την ανάγκη για νέο σχέδιο μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο.
Η έμφαση στη φύλαξη των συνόρων με τη στρατιωτικοποίησή τους διά της νέας υπερ-Frontex, με δικό της προϋπολογισμό, στολές κ.λπ. και με τη δικαιολογία της καταπολέμησης των δικτύων των διακινητών, μόνο πικρό γέλιο μπορεί να προκαλέσει όταν, πέντε χρόνια μετά, η Ευρώπη αρνείται να δημιουργήσει ασφαλείς και νόμιμες οδούς για τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες. Τι να λειτουργήσει σαν pull factor, που λένε και κάτι ψυχές στο ΕΛΚ; Ας πνίγονται καλύτερα και κάποιοι να πουλάνε εξοπλισμούς στη Frontex.
Τέλος, η αναφορά για τα κίνητρα και τη βοήθεια στις χώρες προέλευσης μεταναστών από την Ε.Ε. είναι το μοντέλο των διμερών συμφωνιών που είχε κυνηγήσει η Άνγκ. Μέρκελ με χώρες της Αφρικής ή το Αφγανιστάν. Θυμίζουμε ότι αυτή η πολιτική είχε δεχθεί κριτική από οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία για υποστήριξη ανελεύθερων και διεφθαρμένων καθεστώτων που χρησιμοποιούσαν τα ευρωπαϊκά χρήματα για αλλότριους σκοπούς.
Υ.Γ. Τα περί ορθότητας του κυβερνητικού σχεδίου, ο Κ. Μητσοτάκης έχει άλλους έξι μήνες για να τη διαπιστώσει... Το ίδιο και η Ευρώπη. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα της πάρει άλλα πέντε χρόνια.
