Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.2°C21.2°C
3 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
17 °C
13.6°C19.4°C
2 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.4°C
3 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.7°C24.8°C
6 BF 33%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.8°C18.5°C
0 BF 82%
Φαρμακοβιομηχανία, Επιστημονικά Συνέδρια και Υγειονομικοί / Μια αλλαγή που έχει καθυστερήσει
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Φαρμακοβιομηχανία, Επιστημονικά Συνέδρια και Υγειονομικοί / Μια αλλαγή που έχει καθυστερήσει

Έχουν περάσει έξι ολόκληρα χρόνια από τότε που δημοσίευσα το άρθρο μου στην εφημερίδα «Αυγή» «Φαρμακευτικές εταιρείες και Υγεία: H σιωπή της ιατρικής κοινότητας». Μετά την παράθεση διάφορων αρνητικών παραδειγμάτων αυτής της σχέσης, κατέληγα στην προτροπή «Οι ιατρικές σχολές, ιατρικοί σύλλογοι, οι φοιτητικές οργανώσεις, οι συνδικαλιστές και οι παρατάξεις τους... συλλογικά και ατομικά να γράψουμε καθαρά τους κανόνες αυτής της σχέσης και να γίνουμε οι θεματοφύλακες της εφαρμογής τους». Από τότε, είτε με αρθρογραφία μου είτε με συνεντεύξεις στην «Αυγή» και στο τοπικό έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο, έχω πάρει θέση σε διάφορα θέματα της πολιτικής στο φάρμακο, όπως η χρήση των γενόσημων, η συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία, η στάση των γιατρών απέναντι στις κερδοσκοπικές τακτικές των εταιρειών κ.λπ. Στο τμήμα που διευθύνω στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ) έχω προσπαθήσει να εφαρμόσω κάποιες αρχές στις σχέσεις γιατρών με φαρμακευτικές εταιρείες για πρώτη φορά το 2004 και επίσης το 2010. Αντιλαμβάνομαι ότι αυτές οι προσπάθειες, όταν είναι μεμονωμένες, είναι περιορισμένης αποτελεσματικότητας αν δεν υπάρξει αλλαγή στον γενικό περίγυρο.

Αυτά τα τελευταία έξι χρόνια έχουν γίνει κάποιες χρήσιμες αλλαγές στον χώρο του φαρμάκου, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και κάποιες ρυθμιστικές διατάξεις του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκου που ήταν κυρίως αποτέλεσμα παρεμβάσεων της τρόικας ή των θεσμών όπως τους λέμε τώρα. Ενώ κάποια αρνητικά φαινόμενα του παρελθόντος που επισήμανα στο άρθρο του 2011 έχουν περιοριστεί και λόγω περιορισμού των διαθέσιμων πόρων, δεν έχει υπάρξει μια συνολική και ριζική αλλαγή στην "κουλτούρα" της σχέσης φαρμακοβιομηχανίας και γιατρών.

Πρόσφατα, μετά την επιλογή μου από τη νέα διοίκηση του ΠΑΓΝΗ να συμμετέχω στη πενταμελή επιτροπή φαρμάκου του νοσοκομείου (από την οποία είχα παραιτηθεί τον Ιούνιο του 2012), θεώρησα χρήσιμο να υποβάλω μια πρόταση για συζήτηση και έγκριση για την αλλαγή του τρόπου της συμμετοχής των γιατρών και άλλων επιστημόνων Υγείας στα επιστημονικά συνέδρια. Επειδή πιστεύω ότι το θέμα δεν αφορά μόνο το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου αλλά είναι πανελλήνιας διάστασης θέτω τις απόψεις μου και τις προτάσεις μου στην κρίση και στο διάλογο όλων των συναδέλφων ακαδημαϊκών και μη. Οι προτάσεις αυτές που ούτε ολοκληρωμένες είναι, ούτε θέσφατα είναι, έχουν σκοπό να κεντρίσουν τον διάλογο και τη συζήτηση για μια αναγκαία και καθυστερημένη αλλαγή στον χώρο της Υγείας και ιδιαίτερα του φαρμάκου. Μια αλλαγή που έχει καθυστερήσει και πρέπει να έρθει από εμάς και όχι σαν μια άλλη επιβολή από «τους έξω». Αποτελεί επίσης και κατά κάποιον τρόπο μια «ανοιχτή επιστολή» στον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό που διακρίνεται για την γνώση, το ήθος και την προσεκτική μη δημαγωγική αντιμετώπιση των θεμάτων στον χώρο της Υγείας και στον οποίο υπέβαλα μια παρόμοια ερώτηση στην πρόσφατη επίσκεψή του στο αμφιθέατρο του ΠΑΓΝΗ. Ακολουθεί η πρόταση όπως υποβλήθηκε εδώ και κάποιους μήνες στα αρμόδια όργανα του ΠΑΓΝΗ:

«Η συνεχής εκπαίδευση των γιατρών και άλλων επιστημόνων Υγείας (CME: Continuous Medical Education) είναι απαραίτητη λόγω των συνεχών εξελίξεων στον χώρο της επιστήμης. Σε μερικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η συνεχής εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για την ανανέωση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Η παρακολούθηση επιστημονικών συνεδρίων είναι μία από τις βασικές δραστηριότητες που οι γιατροί και άλλοι επιστήμονες μπορούν να εκπληρώσουν αυτό τον στόχο.

Στη χώρα μας, σε αντίθεση με άλλες χώρες, η χρηματοδότηση για την παρακολούθηση αυτών των συνεδρίων γίνεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες με απευθείας πρόσκληση - συναλλαγή με τον κάθε ιατρό. Αυτή η πρακτική είναι προβληματική γιατί: α) Αποδεδειγμένα επηρεάζει τη συνταγογραφική πρακτική των ιατρών κάτι που είναι αντιδεοντολογικό και αντιεπιστημονικό. Η συνταγογράφηση θα πρέπει να βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες των ασθενών και όχι στην αύξηση των πωλήσεων του τάδε φαρμάκου. β) Η εκπαίδευση των γιατρών καθορίζεται άμεσα από τους στόχους των φαρμακευτικών εταιρειών και όχι από τις πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες των γιατρών. Επίσης, αυτή η πρακτική αφήνει απέξω επιστήμονες που δεν συνταγογραφούν π.χ. ψυχολόγους, νοσηλευτές κ.ά. γ) Οδηγεί στην υπερσυνταγογράφηση, που αποτελεί ένα δυσβάσταχτο βάρος στα ασφαλιστικά ταμεία και την εθνική οικονομία. Αυτό το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό στις σημερινές συνθήκες δημοσιονομικής ασφυξίας της χώρας μας.

1) Να σταματήσει άμεσα η παραπάνω πρακτική.

2) Οι φαρμακευτικές εταιρείες να καταθέτουν τα χρήματα που αφορούν παρακολούθηση συνεδρίων σε ειδικό λογαριασμό (fund) του ΠΑΓΝΗ. Αυτός ο λογαριασμός μπορεί να είναι είτε γενικός είτε να δημιουργείται με βάση τον κάθε τομέα του νοσοκομείου μας.

3) Η επιλογή των ιατρών-επιστημόνων που θα επιλεγούν να παρακολουθήσουν τα επιστημονικά συνέδρια να γίνεται από τριμελή επιτροπή του κάθε τομέα που περιλαμβάνει τον διευθυντή του τομέα. Η επιλογή γίνεται με διαφανή κριτήρια που εξασφαλίζουν ίση πρόσβαση σε κάθε γιατρό ή επιστήμονα σε αυτές τις δραστηριότητες, π.χ. τήρηση επετηρίδας κ.λπ. Η εξειδίκευση των κριτηρίων θα γίνει σε μεταγενέστερη φάση. Τηρείται λίστα με τη συμμετοχή του κάθε γιατρού στα συνέδρια άμεσα προσβάσιμη σε κάθε γιατρό - επιστήμονα του νοσοκομείου. Ιδανικά, μόλις το επιτρέψει το ύψος των δωρεών, ένα συγκεκριμένο ποσό θα δίδεται στο κάθε γιατρό ετησίως για τις ανάγκες του CME.

4) Η διαχείριση αυτών των λογαριασμών γίνεται από το διοικητικό προσωπικό του νοσοκομείου. Γι' αυτόν τον σκοπό ένα μικρό ποσοστό από τις δωρεές π.χ. 5% παρακρατείται από το ΠΑΓΝΗ. Δεν κρίνεται αναγκαία η εμπλοκή του ΕΛΚΕ, μια και τα χρήματα κατατίθενται για τους εργαζόμενους του πανεπιστημιακού νοσοκομείου που η πλειονότητά τους δεν ανήκει στο πανεπιστήμιο.

5) Για την ενίσχυση αυτού του λογαριασμού προτείνουμε άμεσα ένα μέρος των εσόδων του νοσοκομείου από τις κλινικές μελέτες να κατατίθεται σε αυτούς τους λογαριασμούς.

Οι παραπάνω προτάσεις χρειάζεται να εξειδικευτούν και να αντικειμενοποιηθούν. Αυτό που χρειάζεται να γίνει άμεσα είναι μια γενικότερη συμφωνία επί των αρχών αυτής της σημαντικής και απαραίτητης αλλαγής».

Aλ. Ν. Βγόντζαςκαθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL