Του Χρήστου Γ. Σπυρόπουλου
Πρόσφατα τιμήσαμε και στον Δήμο Βύρωνα την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities), καθιερωμένη από τον ΟΗΕ το 1992. Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από τη διεθνή κοινότητα, στις 3 Δεκεμβρίου 1982, του Προγράμματος Δράσης για τα ΑμεΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007.
Με τον Νόμο 4488/2017 ενσωματώθηκε στο ελληνικό Δίκαιο η σύμβαση αυτή και το προαιρετικό Πρωτόκολλο για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, τεράστια θεσμική τομή της κυβέρνησης Τσίπρα, που εκκρεμούσε πάνω από 20 χρόνια. Εφεξής κάθε δημόσια πολιτική οφείλει να λαμβάνει υπόψη τη διάσταση της αναπηρίας, με θεσμικά εργαλεία αξιολόγησης αυτής της υποχρέωσης. Νωρίτερα, με τον Νόμο 4440/2016 καθιερώθηκε το ποσοστό 15% για τα άτομα με αναπηρία και μέλη των οικογενειών τους σε όλες τις προσλήψεις στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Έκθεση της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (UCLA) απαντά στο κατά πόσο έχει εφαρμοσθεί η Σύμβαση, στα χρόνια που μεσολάβησαν, και μεταξύ άλλων ευρημάτων αναφέρει:
* Μόνο μία στις τέσσερις χώρες (24%) έχει σύνταγμα που ρητά απαγορεύει τη διάκριση κατά των ΑμεΑ ή εγγυάται ίσα δικαιώματα γι’ αυτά τα άτομα.
* Μόνο το 28% των χωρών προστατεύουν συνταγματικά το δικαίωμα στην εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία, με συνέπεια τα παιδιά αυτά να αντιμετωπίζουν συχνά σημαντικά εμπόδια στη μόρφωσή τους.
* Μόνο το 12% των χωρών έχουν ειδικά σχολεία για ΑμεΑ και συχνά αυτά τα ιδρύματα περιορίζονται σε συγκεκριμένες αναπηρίες.
* Μόνο το 18% των χωρών προστατεύουν συνταγματικά το δικαίωμα των ΑμεΑ στην εργασία, με συνέπεια η ανεργία να είναι αυξημένη γι’ αυτά τα άτομα.
* Μόνο το 26% των χωρών έχουν σύνταγμα που εγγυάται ρητά το δικαίωμα των ΑμεΑ στην υγεία.
* Μόνο το 11% των χωρών προβλέπουν πληρωμένη άδεια για τους γονείς προκειμένου να φροντίσουν τις ανάγκες υγείας των παιδιών τους με αναπηρία.
Επιπλέον, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι άτομα με αναπηρία, ενώ περίπου 190.000.000 αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή. Το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού επηρεάζεται άμεσα, είναι οι άνθρωποι που τους φροντίζουν και τα μέλη της οικογένειας.
Η κατάσταση στη χώρα μας
Στη χώρα μας, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία υπολογίζεται γύρω στο 1.000.000, σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ και των επίσημων φορέων του κράτους.
Όταν αναφερόμαστε σε ειδικές ανάγκες, εννοούμε κάθε πνευματική ή σωματική αναπηρία, η οποία χρήζει ειδικής μεταχείρισης ώστε το άτομο να αναπτύξει ισότιμα όλες τις ικανότητές του και να ενταχθεί ισότιμα στην κοινωνία. Αυτές μπορεί να είναι αισθητηριακές αναπηρίες (τύφλωση, κώφωση), σωματικές αναπηρίες (εγκεφαλική παράλυση, ακρωτηριασμένα άκρα), νοητική καθυστέρηση, χρωμοσωμικά σύνδρομα, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή (αυτισμός), ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία κ.λπ.).
Ο ΠΟΥ προτείνει στις κυβερνήσεις να παρέχουν πρόσβαση σε όλες τις βασικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία, να επενδύσουν σε ειδικά προγράμματα για τα άτομα και να υιοθετήσουν εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης.
Χρειάζεται να υπερνικηθούν τα εμπόδια στην υγειονομική περίθαλψη, την αποκατάσταση, την εκπαίδευση, την απασχόληση, καθώς και τις υποστηρικτικές υπηρεσίες, (πρόσβαση σε μεταφορικά μέσα, κτήρια και πληροφορίες), για να υπάρξουν τέτοιες συνθήκες που και τα άτομα με ειδικές ανάγκες να μπορούν να δημιουργήσουν. Να απομονωθούν απόψεις και πρακτικές στιγματισμού και διακρίσεων.
Ευαισθησία και ευθύνη
Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η πόλη μας δεν είναι προσβάσιμη και εξυπηρετική στα άτομα με αναπηρία και ότι είναι πολλά τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους. Ωστόσο, ως διοίκηση του δήμου προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία με ευαισθησία και ευθύνη.
Η Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας και το Κέντρο Κοινότητας του Δήμου Βύρωνα, σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, οργανώνουν εκστρατεία ενημέρωσης, υποστήριξης και ενδυνάμωσης των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, καθώς και των οικογενειών τους.
Το Κέντρο Κοινότητας ως αρμόδιο γραφείο φιλοξενεί από τις 5.11.2019 στον χώρο της Διεύθυνσης Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας στελέχη του προγράμματος «Διεκδικούμε Μαζί».
Το κλειστό κολυμβητήριο φέρει το όνομα του συμπολίτη μας χρυσού παραολυμπιονίκη Χρήστου Ταμπαξή και παρέχει όλες τις δυνατές διευκολύνσεις.
Έχουμε υποβάλει πρόταση και αναμένουμε την έγκριση από την Περιφέρεια Αττικής, για τη δημιουργία κέντρου δημιουργικής απασχόλησης παιδιών με αναπηρία. Προγραμματίζουμε την καταγραφή και τη δημιουργία Μητρώου ΑμεΑ.
Η ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και τα σχετικά έργα αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνικής μας πολιτικής. Εννοείται ότι επιδιώκουμε και τη συμμετοχή των ίδιων των ατόμων με αναπηρία στις αποφάσεις που τα αφορούν.
Τέλος, θεωρώ ότι ο δείκτης πολιτισμού μιας δημοκρατικής κοινωνίας αποτυπώνεται στην προστασία των δικαιωμάτων και την ποιότητα ζωής των ατόμων με αναπηρία.
* Ο Χρήστος Γ. Σπυρόπουλος είναι αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας & Αλληλεγγύης Δήμου Βύρωνα
