Σημειώνει επί λέξει ο εμβριθής και ενημερωμένος σχολιογράφος των «Νέων» στη στήλη «Μάσκες» (9.6) αναφερόμενος στον υπουργό Παιδείας Κ. Γαβρόγλου: «Διαφήμισε τη νομοθετική του πρωτοβουλία ως κατάργηση του συστήματος αξιολόγησης που προέβλεπε απολύσεις -ενώ πουθενά στο Προεδρικό Διάταγμα που κατήργησε δεν προβλέπονταν απολύσεις». Προφανώς λησμόνησε ο καλός μας συντάκτης πως το βασικό επιχείρημα του υπουργού, που το 2013 κατάργησε ειδικότητες της επαγγελματικής εκπαίδευσης και έθεσε σε διαθεσιμότητα χιλιάδες εκπαιδευτικούς, ήταν ακριβώς αυτό της «αρνητικής αξιολόγησης».
Κυρίως όμως αποσιωπά τούτο: ότι η διαθεσιμότητα / απόλυση εκπαιδευτικών επί υπουργίας Αρβανιτόπουλου, όπως και η μισθολογική τους καθήλωση σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης, είχε εξασφαλιστεί όχι αποκλειστικά από το Προεδρικό Διάταγμα 152 του 2013, αλλά από ένα πλέγμα νομοθετικών ρυθμίσεων (π.χ. Ν. 4024/2011, Ν. 3528/2007), στο οποίο το συγκεκριμένο Προεδρικό Διάταγμα είχε κομβικό ρόλο. Αρκεί να δει κανείς το ιδιαίτερα κατατοπιστικό άρθρο του Θ. Κοτσιφάκη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (14.6) με τον δηλωτικό τίτλο «Επιτέλους τέλος η τιμωρητική αξιολόγηση στην εκπαίδευση», για να κατανοήσει στο σύνολό του τον μηχανισμό αυτόν που δίκαια οι εκπαιδευτικοί είχαν χαρακτηρίσει «δαμόκλειο σπάθη» στα εργασιακά τους δικαιώματα.
Ανησυχία και αγανάκτηση, ως μη όφειλε, προκάλεσε σε κάποιους κύκλους η δέσμευση που περιλαμβάνεται στην πρόσφατη συμφωνία με τη γείτονα χώρα ότι θα απαλειφθούν από τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας, ένθεν κακείθεν, όσα στοιχεία κρίνονται αλυτρωτικά. Και είναι αχρείαστη και αδικαιολόγητη αυτή η αντίδραση διότι στα σχολικά βιβλία Ιστορίας που χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας δύσκολα θα εντοπίσει κανείς τέτοια στοιχεία. Φυσικά δεν είναι η πρώτη φορά που διεξάγεται ανάλογη έρευνα, αν και είναι ίσως η πρώτη που θα διεξαχθεί στο πλαίσιο μιας επίσημης διακρατικής συμφωνίας. Το 1998 πραγματοποιήθηκε διεθνές συνέδριο στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Η εικόνα του ‘άλλου’ / γείτονα στα σχολικά βιβλία των βαλκανικών χωρών», όπου παρουσιάστηκαν σχετικές έρευνες και ανακοινώσεις από 15 βαλκανικές κ.ά. χώρες.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Π. Ξωχέλλη, κάποιες από τις διαπιστώσεις αυτού του συνεδρίου ήταν ότι ο εθνικισμός ή η εξιδανίκευση του εθνικού εαυτού και οι αρνητικοί επιθετικοί προσδιορισμοί για τους «άλλους» δεν αποτελούν σπάνια φαινόμενα στα σχολικά βιβλία των Βαλκανίων, ενώ αντιστοίχως συναισθηματικά φορτισμένες είναι η εικονογραφία και η γλωσσική επένδυση. Στο εύλογο ερώτημα ποιες λύσεις προτείνονται, αναφέρει ενδεικτικά μερικές από αυτές, όπως είναι ο «αποχρωματισμός» (δηλαδή η εξουδετέρωση έντονα αρνητικών χαρακτηρισμών ή η χρησιμοποίηση υπερβολικά αρνητικών επιθετικών προσδιορισμών για την περιγραφή των γεγονότων) και η σταδιακή επανασυγγραφή σχολικών βιβλίων. Γι’ αυτό προτεινόταν να συγκροτηθούν και να λειτουργήσουν μεικτές επιστημονικές ομάδες με στόχο τη διακρίβωση των προβλημάτων και τη διατύπωση βελτιωτικών προτάσεων.
Φινλανδικά μαθήματα και γκάφες ολκής
Επισημαίναμε και παλαιότερα ότι στο φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί κάποιος να αναζητήσει ό,τι τον εξυπηρετεί προκειμένου να προβάλει τις δικές του απόψεις. Δεν φανταζόμασταν όμως το βάθος της άγνοιας (ή της σκόπιμης διαστρέβλωσης;) κάποιων έγκριτων δημοσιογράφων σχετικά με το τι όντως ισχύει στα εκπαιδευτικά πράγματα της πολυσυζητημένης αυτής χώρας.
Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα που εντοπίσαμε στον «Ελεύθερο Τύπο» της 4ης Ιουνίου με τον προτρεπτικό τίτλο «Αντιγράψτε τη Φινλανδία!». Και ποια είναι η ουσία αυτού του δημοσιεύματος; Ότι ο υπουργός Παιδείας πρέπει να αφήσει στην άκρη τα «γραφειοκρατικά σχήματα» και να προχωρήσει στην «ουσιαστική αξιολόγηση του σχολείου» αντιγράφοντας το σύστημα της Φινλανδίας. Και επειδή δεν πρόκειται να το κάνει, υποσημειώνεται στο άρθρο, «καλό είναι στη Ν.Δ. να οργανώσουν στα αρμόδια στελέχη τους ένα επιμορφωτικό ταξίδι στο Ελσίνκι για να είναι έτοιμοι για την επόμενη μέρα».
Θα υποστηρίζαμε με απόλυτη βεβαιότητα ότι ένα τέτοιο ταξίδι είναι αχρείαστο. Αρκεί να διαβάσει κάποιος το πολύ κατατοπιστικό βιβλίο του Pasi Sahlberg «Φινλανδικά μαθήματα», από τις εκδόσεις Επίκεντρο, που κοστίζει άλλωστε πολύ φθηνότερα. Εκεί θα διαπιστώσει (σελ. 44) ότι «η Φινλανδία είναι παράδειγμα χώρας που δεν εφαρμόζει την επιθεώρηση των σχολείων, το τυποποιημένο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών και εξετάσεις με τις οποίες διακυβεύεται το μέλλον των μαθητών (...), τη λογοδοσία με βάση τα τεστ και τη νοοτροπία του αγώνα για την κορυφή στην εκπαιδευτική αλλαγή». Ας αναζητηθούν, επομένως, άλλα πρότυπα από τον διεθνή χώρο για μια σκληρή αξιολόγηση. Η Φινλανδία μάλλον θα αποδειχτεί γι’ αυτούς εξαιρετικά δύσπεπτη.
Αυτο-ανεκπλήρωτες προφητείες
«Αυξητική τάση προς τα ΕΠΑΛ καταγράφεται στη Μαγνησία» είναι ο τίτλος τετράστηλου δημοσιεύματος του «Ταχυδρόμου» Μαγνησίας. Και γίνεται μνεία αυτού του δημοσιεύματος για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι δείχνει μια τάση που είναι πλέον γενικευμένη και αδιαμφισβήτητη για όλη τη χώρα, όπως έδειξε και εκτενής ανάλυση των πρόσφατων εξελίξεων στην επαγγελματική εκπαίδευση που φιλοξενήσαμε στο προηγούμενο τεύχος του «Παιδεία και Κοινωνία».
Αρκεί μόνο να αναφερθεί η σημαντική και πρωτοφανής, τουλάχιστον για τα τελευταία χρόνια, αύξηση του ποσοστού, πάνω από 40%, των αποφοίτων Γυμνασίου που προτίμησαν να εγγραφούν εφέτος στο Επαγγελματικό Λύκειο με την ηλεκτρονική εγγραφή. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ακριβώς στην ίδια εφημερίδα -και όχι μόνο σε αυτή- κάποιους μήνες νωρίτερα γίνονταν με απίστευτη ευκολία δυσοίωνες εκτιμήσεις για τη... διαφαινόμενη συρρίκνωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και την αποτυχία των μέτρων που είχαν ληφθεί για την αναβάθμισή της.
Η διάψευση τέτοιων εκτιμήσεων αποτελεί σαφή επιβεβαίωση της ορθότητας και της αποτελεσματικότητας της ακολουθούμενης εκπαιδευτικής πολιτικής. Και δείχνει επιπλέον με πόσο μεγάλη προσοχή πρέπει να γίνονται εκτιμήσεις για το μέλλον. Κυρίως, να μην καθίστανται έρμαια ενός ανερμάτιστου βολονταρισμού.
* «Ευλογημένα στιλό» χρησιμοποιήθηκαν στις Πρέσπες για την επικύρωση της συμφωνίας, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες μας που ελέγχονται.
* Η στήλη προτιμά να μην αποκαλύψει το όνομα του ιεράρχη που φέρεται ότι πρωτοστάτησε στην ειδική τελετή.
* Λέγεται, ωστόσο, ότι πρόκειται για πρόσωπο με πλούσια εμπειρία και γνώση του θέματος από τις Πανελλαδικές εξετάσεις.
* «Ν’ αγιάσει το στιλό σου, μανάρι μου», για να μνημονεύσουμε και την Έλενα Ακρίτα.
* «Συριζοποίηση» της Εκπαίδευσης, κατά τη Γεννηματά, επιδιώκει η κυβέρνηση.
* Και η -εύλογη- απορία μας:
* Δεν την είχαν επιτύχει η Διαμαντοπούλου και οι επίγονοί της;
* Ανεβάζοντας στα ύψη τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς;
* «Είμαι χριστιανός, πειράζει;», ρωτά σε άρθρο του («Άποψη», 26.5) ο ανεξάρτητος βουλευτής Ν. Νικολόπουλος.
* Και καλά, εμάς ρωτάει;
* Ας ρωτήσει τον... εξομολόγο του.
* «Πίστευε και μη... τελεύτα», σύμφωνα με πρόσφατη αμερικανική έρευνα.
* Που αποδεικνύει ότι η θρησκευτική πίστη χαρίζει μακροζωία («Δημοκρατία», 15.6).
* Ουαί τις απίστοις!
