Η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Η προσχολική εκπαίδευση στο Νηπιαγωγείο και η εκπαίδευση στο Δημοτικό αποτελούν θεμέλιους λίθους για το εκπαιδευτικό σύστημα. Η σχέση με το σχολείο και γενικότερα με τη μάθηση και την κατάκτηση της γνώσης που αποκτούν οι μαθητές μέχρι το Δημοτικό τις περισσότερες φορές τους συνοδεύει σε όλη τους τη Ζωή. Γι’ αυτό τον λόγο κρίνεται σκόπιμο να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση με την εκπόνηση ενός σχεδίου που θα ξεκινά με επαναπροσδιορισμό των σκοπών και στόχων, των προθέσεων και την ενίσχυση των δομών. Απαιτείται «επανεκκίνηση» στα αναλυτικά προγράμματα και ένα διετές σχέδιο αλλαγής των βιβλίων που θα έχει ως κατεύθυνση τη δυνατότητα επιλογής από τους συλλόγους διδασκόντων από περισσότερα του ενός εγκεκριμένα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο βιβλία, ώστε να σταματήσει το εκπαιδευτικό σύστημα να παράγει ανθρώπους «του ενός βιβλίου». Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ενισχυθούν οι βιβλιοθήκες ώστε να υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης από τους μαθητές και σε άλλα βιβλία ως μέσων για την επίτευξη των στόχων.
Έχει ιδιαίτερη σημασία στον σχεδιασμό για τα αναλυτικά προγράμματα και την έκδοση νέων βιβλίων να συμμετέχουν και εκπαιδευτικοί της τάξης, διότι η παιδαγωγική πραγματικότητα δεν μπορεί να «καλυφθεί» από απόψεις και θέσεις επιστημονικά και ερευνητικά μεν τεκμηριωμένες, αλλά σε απόσταση από την καθημερινή παιδαγωγική πράξη.
Ο άμεσος στόχος σήμερα:
Δίχρονο υποχρεωτικό ολοήμερο Νηπιαγωγείο για όλα τα παιδιά, αναπόσπαστο τμήμα του δεκατετράχρονου σχεδιασμού για την εκπαίδευση – δεκατετράχρονη υποχρεωτική δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση.
Θεσμοθέτηση της δεκατετράχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο - Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο)
Το Νηπιαγωγείο, αυτοτελές σχολείο του δεκατετράχρονου σχεδιασμού για υποχρεωτική, δημόσια και δωρέάν εκπαίδευση.
Είναι ενδεικτικό ότι η επιλογή των μέχρι τώρα πολιτικών των κυβερνήσεων για την Πρωτοβάθμια Eκπαίδευση ήταν η λειτουργία και στις αστικές περιοχές διθέσιων Νηπιαγωγείων, θεωρώντας τα ως προέκταση των παιδικών σταθμών και όχι μέρος ενός σχεδίου για την εκπαίδευση που θα ξεκινά από το Νηπιαγωγείο. Αποτέλεσμα αυτής της επιλογής είναι να υστερούν δραματικά τα Νηπιαγωγεία σε υποδομές και από τα περισσότερα να απουσιάζουν οι απαραίτητοι χώροι που να συνάδουν με την παιδικότητα (προαύλια) και να είναι δύσκολο να γίνουν όλοι οι απαραίτητοι εξοπλισμοί ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες. Γι’ αυτό τον λόγο ο σχεδιασμός για τα Νηπιαγωγεία πρέπει να αλλάξει και στις αστικές περιοχές να γίνονται τετραθέσια και σε πολύ πυκνοκατοικημένες περιοχές μέχρι εξαθέσια (το πολύ).
Οι αλλαγές στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο
Την προηγούμενη χρονιά έγιναν αλλαγές στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο με κύρια αυτή της δημιουργίας ενός και ενιαίου τύπου Νηπιαγωγείου και Δημοτικού ολοήμερου για όλα τα παιδιά. Σημαντικό είναι ότι συμπεριελήφθησαν στο νέο ωρολόγιο πρόγραμμα των Δημοτικών Σχολείων το σύνολο των διδακτικών αντικειμένων. Υπάρχουν όμως πτυχές στις αλλαγές αυτές που πρέπει να ξανασχεδιαστούν και στο ωρολόγιο πρόγραμμα, και στη λειτουργία του ολοήμερου.
Επειδή η μετάβαση των παιδιών από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό, καθώς και από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, είναι μια εξαιρετικά κρίσιμη εμπειρία, θα πρέπει να σχεδιάζεται έγκαιρα από τους νηπιαγωγούς, τους δασκάλους και τους καθηγητές των γειτονικών σχολείων.
Επιπλέον, τα προγράμματα σπουδών της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας (Δημοτικό, Γυμνάσιο) θα πρέπει να γίνουν κατά τέτοιο τρόπο που να εξασφαλίζεται ομαλή συνέχεια τόσο στο γνωστικό όσο και στο συνολικότερο πλαίσιο λειτουργίας των δύο βαθμίδων.
H ανταλλαγή επισκέψεων εκπαιδευτικών και μαθητών, η διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων, οι συνδιδασκαλίες, αλλά και επιλεγμένα διδακτικά αντικείμενα προς το τέλος της ΣΤ’ τάξης που θα λειτουργούν ως γέφυρα για το Γυμνάσιο θα βοηθούσαν στη ομαλή μετάβαση από το Δημοτικο στο Γυμνάσιο.
Γιατί δίχρονο υποχρεωτικό Νηπιαγωγείο
* Το Νηπιαγωγείο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος και όχι ξεχωριστό από την υπόλοιπη Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Eκπαίδευση, με εκπαιδευτικούς τους/τις νηπιαγωγούς με πανεπιστημιακές σπουδές στα Παιδαγωγικά Tμήματα, κατευθυνόμενες στις ανάγκες των νηπίων 4-6 ετών.
* Η αγωγή και εκπαίδευση στο Νηπιαγωγείο αποτελούν την απαραίτητη και προαπαιτούμενη μαθησιακή διαδικασία για την ομαλή μετάβαση των μαθητών στο Δημοτικό Σχολείο και συμβάλλει κατά τρόπο καθοριστικό στη μετέπειτα αναπτυξιακή, συναισθηματική, γνωστική - μορφωτική τους πορεία.
* Σε σχέση με τη φοίτηση των προνήπιων, δεν νοείται δεκατετράχρονη ενιαία δημόσια εκπαίδευση υποχρεωτική και για έναν χρόνο τα παιδιά να πηγαίνουν σε δύο διαφορετικές δομές, διότι τότε ούτε ενιαία θα είναι ούτε δεκατετράχρονος σχεδιασμός. Επιπλέον, δεν μπορεί να φοιτούν στο Νηπιαγωγείο νήπια ηλικίας 5-6 και άλλα από αυτά να έχουν φοιτήσει και ως προνήπια στο Νηπιαγωγείο, ενώ κάποια, ως προνήπια, να βρίσκονται στους παιδικούς σταθμούς.
