Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.7°C
3 BF 55%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
19.7°C24.9°C
1 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C21.6°C
4 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
3 BF 33%
Προσμένοντας την Ανάσταση της Παιδείας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Προσμένοντας την Ανάσταση της Παιδείας

Πάντα σ' αυτό τον τόπο στα μέσα της άνοιξης γιορτάζουμε από τα πανάρχαια χρόνια μια Ανάσταση είτε του πανέμορφου Άδωνη είτε του γλυκού Ναζωραίου, που τα παράξενα της μυθολογίας και της ιστορίας θέλουν τον τάφο και των δυό στο ίδιο …σημείο!

Μια ανάσταση ελπίδων για ένα καλύτερο αύριο. Αυτό το αύριο σηματοδοτούσε στην κάθε ιστορική συγκυρία από τα χρόνια της τουρκοκρατίας μέχρι σήμερα, το αιτούμενο των λαϊκών πόθων. Στα πλαίσια αυτής της αέναης αναζήτησης, τα τελευταία χρόνια η ανάσταση ως κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό αιτούμενο ήταν και είναι η απαλλαγή από τις πνιγηρές μνημονιακές δουλίες σε όλα τα επίπεδα, η αποκατάσταση της Λαϊκής Κυριαρχίας, η ουσιαστικοποίηση της Δημοκρατίας. Πέρσι με την άνοδο στην κυβερνητική διαχείριση του αριστερού ριζοσπαστικού κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ, φάνηκε να γλυκοχαράζει απτά μια τέτοια προοπτική. Φέτος την προοπτική αυτή φαίνεται να σκιάζει ένα διάχυτο κλίμα δυσπιστίας και σκεπτικισμού για το αν θα γίνει κατορθωτή τούτη η προσδοκία.

Ιδιαίτερα στο χώρο που θητεύει αυτό το ένθετο, οι ελπίδες μιας Ανάστασης συγκροτούσαν και συγκροτούν ένα παιδαγωγικό πλέγμα όρων και προϋποθέσεων υπέρβασης μιας ανολοκλήρωτης μεταρρύθμισης του Δημόσιου Αγαθού της Παιδείας, όπως το επιχείρησαν οι πρωτοπόροι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού στα επαναστατικά χρόνια, η τριάδα των δημοτικιστών στα 1917, όπως το έδεσε λειτουργικά με το κοινωνικά προβλήματα της εποχής του ο Δημήτρης Γληνός, ο Ευάγγελος Παπανούτσος την δεκαετία του '60 και μετά την μεταπολίτευση, ο Γεώργιος Ράλλης και στις απαρχές ανόδου του, το ΠΑΣΟΚ. Μεταρρύθμισης όχι μόνο της δομής του εκπαιδευτικού συστήματος αλλά και της ουσίας του παρεχόμενου μαθησιακού περιεχομένου. Μιας μεταρρύθμισης που διαρκώς εμποδίζονταν να ολοκληρωθεί από τις ίδιες πάντα συντηρητικές δυνάμεις μιας ιδεαλιστικής πατριδοκάπηλης ελληνοχριστιανικής και μιλιταριστικής εθνικοφροσύνης. Δυνάμεις που τις δυό τελευταίες δεκαετίες με την κυριαρχία των νεοφιλελεύθερων καπιταλιστικών επιλογών, οδήγησαν αργά μα σταθερά στην κατεδάφιση κάθε αξιακού προτάγματος Δημόσιου Χώρου, απαξίωσης των Δημόσιων Αγαθών και των λειτουργών τους, καθώς και των συλλογικών κοινωνικών εκφράσεων συνδικαλιστικών και κομματικών και συνακόλουθα μετατροπής του δωρεάν παρεχόμενου κοινωνικού αγαθού της Δημόσιας Παιδείας και Έρευνας σε αγοραίο προϊόν, με ότι αυτό συνεπάγεται για την όποια ανάπτυξη και την ίδια την ουσία της Δημοκρατίας.

Ο Κοινωνικός διάλογος που ξεκίνησε το Υπουργείο Παιδείας για μια ριζική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού χώρου, δημιούργησε ελπίδες προς μια πορεία αντιστροφής αυτής της απαξίωσης. Οι παλινωδίες, το κλείσιμο του διαλόγου σε επιτροπές ειδικών, και στις αίθουσες του καγκελόφραχτου και πάλι Υπουργείου, νομοθετικές πρωτοβουλίες που αποσύρθηκαν, αφού είχαν εξαγγελθεί ακόμη και κατατεθεί στη Βουλή, αγνόηση βασικών επεξεργασιών του χώρου της ριζοσπαστικής Αριστεράς, η απουσία απέναντι σε όλα αυτά του αντίστοιχου κομματικού τμήματος, έχουν δημιουργήσει ένα αρνητικό κλίμα ανάμεσα στους λειτουργούς της εκπαίδευσης, ευρύτερα στα μέλη αυτού του κατ' εξοχήν προνομιακού χώρου για την ριζοσπαστική Αριστερά όπως και στους δημοκρατικούς πολίτες που προσβλέπουν με ελπίδα προς τον χώρο μας. Μια σειρά ευφάνταστες πρωτοβουλίες που ξεπηδούν σε όλα τα εκπαιδευτικά και ερευνητικά κύτταρα, μένουν χωρίς συνέχεια, χωρίς έστω ηθική ενίσχυση και προβολή. Ακόμη και τα όποια θετικά εκπορεύονται από το Υπουργείο – και είναι πολλά οφείλουμε να το τονίσουμε - ή την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, δεν γίνονται κτήμα της εκπαιδευτικής και ερευνητικής κοινότητας. Οι συνεντεύξεις και τα άρθρα στον Τύπο του επικεφαλής της Επιτροπής Διαλόγου, παρά τις γενικόλογες θετικές εκφορές τους, εμπεριέχουν και καινοφανείς προτάσεις και άγνοια ή ηθελημένη αποσιώπηση βασικών θέσεων του Χώρου. Θέσεων άλλωστε για τις οποίες εγκαλείται η Κυβέρνηση από την Αντιπολίτευση και με το δίκιο της, γιατί δεν έχουν κατατεθεί στο διάλογο.

Ανάγκη άμεση λοιπόν, να επαναφέρουμε στην επικαιρότητα την ολοκληρωμένη ριζοσπαστική και όχι απλά… προοδευτική μας πρόταση, μεταρρύθμισης της Παιδείας και όχι στενά της… εκπαίδευσης. Πρόταση που με σεβασμό οφείλουν όσοι σήμερα δουλεύουν στα πλαίσια της Επιτροπής Διαλόγου – και είναι πάνω από… 100 όπως γράφτηκε αν και ουδέποτε ανακοινώθηκαν τα ονόματά τους και τα κριτήρια επιλογής τους - να λάβουν σοβαρά υπ' όψιν τους, το δε αντίστοιχο Τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ – όπως έκανε η Νεολαία του Κόμματος – να την καταθέσει στο Δημόσιο Διάλογο, δημιουργώντας συνθήκες συζήτησης, δημιουργικής αντιπαράθεσης και εμπλουτισμού της, με τις όποιες άλλες προτάσεις στα πλαίσια προφανώς του κοινωνικού και όχι στενά κομματικού συσχετισμού δυνάμεων.

Να προβάλουμε με ηγεμονικούς όρους την ουμανιστική μας θέση για ένα ανοιχτό ανεξίθρησκο πολυπολιτισμικό σχολείο, χώρο όχι απλά παροχής γνώσεων αλλά και χαράς συλλογικής δημιουργίας, αλληλεγγύης, κριτικής σκέψης, ικανότητας αισθητικής απόλαυσης, δημιουργικής κοινότητας εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων, για τη δημιουργία πολιτών Ελεύθερων και ικανών να κατανοούν μα και να αμφισβητούν τη δυναμική του πολύμορφου κόσμου. Με βιβλία φωτεινά όχι απλά παράθεσης εγκυκλοπαιδικών γνώσεων, με μη συγκρουόμενο μεταξύ τους περιεχόμενο ανά μαθησιακή ενότητα, που θα ανοίγουν διεθνικούς, πανευρωπαϊκούς και όχι μονοδρομικά ελληνοκεντρικούς ορίζοντες, χωρίς βέβαια μηδενισμούς των ελληνικών ιδιαιτεροτήτων. Με ένα ενιαίο τύπο μέσης εκπαίδευσης Θεωρίας και Πράξης και όχι επαναφοράς του αλήστου μνήμης… Σχολαρχείου, που θα εντείνει την σχολική διαρροή η οποία εμφανίζετε έντονα στη μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο. Ένα ενιαίο τύπο, απαλλαγμένο από το σημερινό συγκεντρωτικό μοντέλο και το ασφυκτικό αναλυτικό πρόγραμμα, με σχετική αυτονομία εμπλουτισμού αντικειμένων ανά περιοχή και σχολική μονάδα. Σχετική πάντως και όχι απόλυτη, η διαφορά είναι ουσιαστική. Ενιαίο τύπο ο οποίος σε συνδυασμό με την ενίσχυση της δημόσιας μεταλυκειακής εκπαίδευσης και την χρήση όλων των σύγχρονων διαδικτυακών μα και κλασικών γνώσεων, θα οδηγεί έγκαιρα σε σωστό επαγγελματικό προσανατολισμό, αποσυμφόρησης της μονοδρομικής πορείας προς τα ΑΕΙ και υπέρβασης του αντιπαιδαγωγικού διαγωνισμού που ονομάζετε Πανελλαδικές εξετάσεις. Με ουσιαστικοποίηση της νηπιακής αγωγής και όχι συρρίκνωσης της ή μετατροπής της σε προθάλαμο του Δημοτικού. Με αντικατάσταση σε όλες τις βαθμίδες του εξεταστικοκεντρικού σημερινού συστήματος, με τον διαρκή κριτικό έλεγχο των γνώσεων, των ευαισθησιών και των ικανοτήτων των μαθητών. Σ' ένα δημόσιο και δωρεάν παρεχόμενο σύστημα Παιδείας σε όλους όσους ζουν ή βρίσκονται αναγκαστικά στη χώρα και όλες τις βαθμίδες, των μεταπτυχιακών συμπεριλαμβανομένων!

Με ριζική αντιμετώπιση του φαινομένου της παραπαιδείας και των διαφόρων τύπων Ιδιωτικών Κολλεγίων. Με ΑΕΙ λειτουργικά δεμένα με τα αντίστοιχα Ερευνητικά Κέντρα σε ένα ενιαίο χώρο Παιδείας και Έρευνας. Με προάσπιση του άρθρου 16 για απαγόρευση ύπαρξης Ιδιωτικών πανεπιστημίων ή ‘μη κρατικών μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ' όπως πρόσφατα επαναφέρει ιδεοληπτικά η Ν.Δ.

Προς αυτή την κατεύθυνση η προσδοκία μιας Ανάστασης τούτη την Άνοιξη και η απαρχή επιτέλους μιας πορείας Ριζικής Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης της παρεχόμενης Παιδείας. Προφανώς μια τέτοια μεταρρύθμιση δεν χρειάζεται… κανένα επαναπατρισμό στην δική μας Αριστερά, γιατί είναι συστατικό στοιχείο της ύπαρξής της!

Χρειάζεται όμως σύγκρουση με κατεστημένες νοοτροπίες, διάχυτες ρατσιστικές προκαταλήψεις, προσωποκεντρικές αντιλήψεις ανέλιξης, στενές επαγγελματικές επιδιώξεις, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις καθημερινής τριβής. Απαιτεί άνοιγμα της Πολιτικής Ηγεσίας του Υπουργείου με συλλογικά δημοκρατικά παραδείγματα ουσιαστικού Διαλόγου πριν από κάθε πρωτοβουλία και σε εσωκομματικό πεδίο και ευρύτερα με κάθε ενδιαφερόμενο φορέα. Απαιτεί επιλογές που θα δημιουργούν αίσθηση συνευθύνης εκπαιδευτικών, μαθητών, σπουδαστών, φοιτητών, γονεϊκού κινήματος, και Υπουργείου, καθώς και επιλογές συμβολικού μα και ουσιαστικού περιεχομένου στον μαθησιακό, ακαδημαϊκό και ερευνητικό τομέα. Τομείς που δεν άπτοντα των δεδομένων οικονομικών δεσμεύσεων και δυσκολιών.

Αυτή την ελπιδοφόρα πορεία Ανάστασης του ιδανικού της Παιδείας προσμένει η Κοινωνία!

Άλκης Ρήγος

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL