Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Οι πρώτες εκπαιδευτικές ρυθμίσεις: Δείγμα γραφής και αφετηρία ριζικών αλλαγών
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οι πρώτες εκπαιδευτικές ρυθμίσεις: Δείγμα γραφής και αφετηρία ριζικών αλλαγών

Ελένη Ζωγραφάκη*

Μια σειρά σοβαρών εκπαιδευτικών προβλημάτων, που ταλαιπώρησαν την εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας την τελευταία διετία, ως συνέπεια των καταστροφικών μνημονιακών πολιτικών των προηγούμενων κυβερνήσεων, παίρνουν αυτές τις μέρες το δρόμο τηςαντιμετώπισής τους με αντίστοιχες νομοθετικές παρεμβάσεις.

Είναι σαφές ότι οι προωθούμενες ρυθμίσεις έχουν κατά βάση προσωρινό ή μεταβατικό χαρακτήρα. Θα ήταν άδικο, συνεπώς, να τις αποτιμήσει κανείς ως τελικές ρυθμίσεις, που προσδιορίζουν επακριβώς το εύρος και το βάθος των επιδιωκόμενων μεταρρυθμίσεων. Θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να διαμορφωθεί μια λεπτομερής και συνολική εικόνα της εκπαιδευτικής πολιτικής που θα κληθεί να απαντήσει στα τεράστια προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί επί δεκαετίες στην ελληνική κοινωνία και εκπαίδευση. Δεν παύουν όμως και αυτές οι αποσπασματικές και προσωρινές ρυθμίσεις να είναι σημαντικές, καθώς αποτελούν εργαλεία χρήσης για το άμεσο, μεταβατικό διάστημα και ταυτόχρονα το πρώτο βήματης περαιτέρω πορείας. Προσεγγίζοντας με αυτά τα δεδομένα τις προωθούμενες ρυθμίσεις διατυπώνουμε τις παρακάτω σκέψεις και προβληματισμούς.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι ορισμένα από τα πιο σοβαρά εκπαιδευτικά προβλήματα των τελευταίων χρόνων παίρνουν το δρόμο της οριστικής επίλυσής τους, αν και σε κάποιες περιπτώσεις δεν φαίνεται να είναι ολοκληρωμένη η αντιμετώπισή τους. Η επανασύσταση των τομέων και ειδικοτήτωνπου καταργήθηκαν από την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και συνακόλουθα η επαναπρόσληψη όλων των εκπαιδευτικών που βρίσκονται σε διαθεσιμότητα ή απολύθηκαν ως συνέπεια αυτής της κατάργησης είναι ένα από τα πρώτα μέτρα που προωθούνται με τις νέες ρυθμίσεις.

Συνοδευόμενη αυτή η ρύθμιση από την κατάργηση του θεσμού της διαθεσιμότητας και των απολύσεων, τις σημαντικές αλλαγές, σε θετική κατεύθυνση, στο Πειθαρχικό Δίκαιο(κατάργηση της αυτοδίκαιης αργίας κ.λπ.), καθώς και του βασικού νομοθετικού πλαισίου βάσει του οποίου υλοποιούνταν η αξιολόγηση/ χειραγώγηση των εκπαιδευτικών και η αυτοαξιολόγηση – αξιολόγηση των σχολείων, εκπέμπει ένα σαφές μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Αναδεικνύει, καταρχάς, τη σημασία που έχει η δημόσια δωρεάν παρεχόμενη εκπαίδευση σε όλες τις εκφάνσεις της για τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Προβάλλει ταυτόχρονα την ιδιαίτερη σημασία της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που οι προηγούμενες κυβερνήσεις έθεσαν πρώτη στο στόχαστρο με την αναίτια κατάργηση βασικών ειδικοτήτων.Επιβεβαιώνει το σεβασμό με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζεται το δικαίωμα όλων των εργαζομένων στην εργασία. Τονίζει τη σημασία του ουσιαστικού και ειλικρινούς διαλόγου ως μέσου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Και, τέλος, εκπέμπει ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τους κύκλους της νεοφιλελεύθερης ολιγαρχίας διεθνώς ότι κόκκινες γραμμές υπάρχουν και πρωτίστως στην προστασία των βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Οι παρεμβάσεις στο Νόμο 4186/2013 για το «Νέο Λύκειο» και την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση προσφέρονται για τη μετάθεση της συζήτησης και του προβληματισμού μας σε περισσότερο εκπαιδευτικά θέματα. Προωθείται ηαναθεώρηση βασικών διαδικασιών προαγωγής και απόλυσης στο Λύκειο που πρόβλεπε ο νόμος αυτός, όπως ηαδρανοποίηση της «Τράπεζας Θεμάτων», ηαποδέσμευση του απολυτηρίου από τις προαγωγικές εξετάσεις, ο νέος τρόπος προαγωγής και απόλυσης των μαθητών και μαθητριών και ηκαθιέρωση ενός νέου, προσωρινού εξεταστικού συστήματος για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που εξασφαλίζει περισσότερες ευκαιρίες και δυνατότητες στους αποφοίτους του Λυκείου. Κύριες επιδιώξεις αυτών των ρυθμίσεων είναι η διασφάλιση του αυτόνομου, από μορφωτική άποψη, χαρακτήρα του Λυκείου, η μείωση της στροφής προς τα φροντιστήρια, η παρεμπόδιση της μεγάλης μαθητικής «διαρροής» από το Γενικό και το Τεχνολογικό Λύκειο, η αύξηση των επιλογών των υποψηφίων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και η μείωση της έντασης που είχε κυριαρχήσει στο Λύκειο και στη διαδικασία πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Και στην περίπτωση αυτών των παρεμβάσεων είναι φανερό ότι δεν έχουν δοθεί ριζικές λύσεις στα μεγάλα προβλήματα του Λυκείου και του συστήματος πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται σαφώς για ρυθμίσεις προσωρινού χαρακτήρα, που δεσμεύονται σε μεγάλο βαθμό από τις προτεραιότητες και τις επιλογές των προηγούμενων κυβερνήσεων, πάνω στις οποίες είχαν θεμελιώσει ήδη την προετοιμασία τους οι μαθητές και μαθήτριες του Λυκείου. Απομένουν συνεπώς πολλά για να ανοίξει ο δρόμος της ριζικής λύσης, με τη θεσμοθέτηση ενός σύγχρονου, ενιαίου λυκείου θεωρίας και πράξης, με την ουσιαστική αναβάθμιση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και την έναρξη της μετακίνησης προς την ελεύθερη πρόσβαση στα τριτοβάθμια ιδρύματα. Αυτή την πορεία έχει χρέος να διεκδικήσει και να διασφαλίσει το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα των εκπαιδευτικών και συνολικά η εκπαιδευτική κοινότητα.

Μια τρίτη κατηγορία ρυθμίσεων στοχεύει στην ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος. Καθιερώνεται ένας νέος, πιο δημοκρατικός τρόπος επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης, όπου για πρώτη φορά συνεκτιμάται η γνώμη του συλλόγου διδασκόντων για τους υποψήφιους διευθυντές σχολείων.Καταργείται η πράξης νομοθετικού περιεχομένου που ποινικοποιούσε τις κινητοποιήσεις των μαθητών και επέβαλλε αναπλήρωση ωρών, χωρίς τη γνώμη της σχολικής κοινότητας, καταστρατηγώντας και εργασιακά δικαιώματα. Καταργείται η πολιτική επιστράτευση των απεργών.

Μια ακόμα κατηγορία μέτρων συμβάλλει στην καλύτερη ρύθμιση των θεμάτων που απασχολούν το εκπαιδευτικό προσωπικό. Καταργούνται οι υποχρεωτικές μεταθέσεις. Αναγνωρίζεται ολόκληρη η προϋπηρεσία των αναπληρωτών και το δικαίωμα σε εκπαιδευτικές άδειες κ.λπ. Επανέρχεται, τέλος, η ευθύνη για τα ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια στο Υπουργείο Παιδείας.

Τα μέτρα αντιμετώπισης των παραπάνω προβλημάτων είναι βέβαιο ότι σηματοδοτούν την έναρξη μιας θετικής πορείας για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα. Δεν ταυτίζονται όμωςμε τη ριζοσπαστική τομή που είναι αναγκαία σήμερα στην παιδεία. Είναι μπροστά μας οι μεγάλοι αγώνες για την πλήρη ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας, για την αντιμετώπιση το βασικού προβλήματος της υποχρηματοδότησης της παιδείας, που εμποδίζει την ουσιαστική επίλυση μιας σειράς άλλων κομβικών ζητημάτων.

Είναι προφανές ότι πρέπει να προετοιμαστούμε για τις ριζικές αλλαγές που έχει ανάγκη η δημόσια εκπαίδευση. Εκεί θα δοθούν οι τελικές απαντήσεις στα μεγάλα ζητήματα: Δωδεκάχρονη εκπαίδευση, νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία, πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, δημοκρατική λειτουργία του σχολείου, ρόλος του συλλόγου διδασκόντων κ.ά.Με συλλογικούς και ενωτικούς αγώνεςτο εκπαιδευτικό κίνημα καλείται να διασφαλίσει την εκπαίδευση ως δημόσιο και κοινωνικό αγαθόκαι να ακυρώσει μνημόνια και λιτότητα.

*Αντιπρόεδρος της ΟΛΜΕ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL