Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
20.2°C23.8°C
3 BF 42%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
19.1°C22.7°C
2 BF 55%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.0°C19.9°C
4 BF 60%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
18.8°C20.8°C
5 BF 45%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C22.9°C
3 BF 31%
Η Παιδεία στο απόσπασμα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η Παιδεία στο απόσπασμα

Το Σύνταγμά μας, όπως άλλωστε και κάθε σύγχρονο δημοκρατικό και φιλελεύθερο Σύνταγμα, αναθέτει την ευθύνη της δημόσιας και δωρεάν Παιδείας στην Πολιτεία. Μια ολόκληρη ακολουθία πρόσφατων (μνημονιακών) νομοθετημάτων φροντίζει συστηματικά για τη σταδιακή ακύρωση της συνταγματικής προστασίας της δημόσιας Παιδείας. Ο τελευταίος πολυνόμος, που ψηφίστηκε παραμονές του Πάσχα, επιφέρει ακόμη ένα πλήγμα στο ταλαιπωρημένο σώμα της. Η συστηματική καταστροφή της δημόσιας Παιδείας δεν είναι μεμονωμένη, ούτε τυχαία επιλογή. Είναι μέρος ενός συνολικού σχεδίου απαξίωσης των κοινωνικών αγαθών, που οδηγεί στην ιδιωτικοποίηση. Η Παιδεία, η Υγεία, η κοινωνική ασφάλιση, το νερό, οι μεταφορές είναι ενδεικτικά κοινωνικά αγαθά, που πλήττονται καίρια από την παρούσα μνημονιακή πολιτική.

Τα σημάδια από τις πληγές στο σώμα της Παιδείας διαβάζονται, μετριούνται, βιώνονται απ' όλους τους συμμετόχους της: δασκάλους, γονείς, νέους, γέρους, πολιτικούς, πολίτες, το σύνολο της κοινωνίας. Όμως, κυρίως διαβάζονται στις τύχες των μικρών μαθητών. Σύμφωνα με τον Συνήγορο του Παιδιού, 30.000 παιδιά εγκατέλειψαν πέρυσι το σχολείο. Την ίδια περίοδο εμφανίστηκαν και οι πρώτες δραστικές περικοπές δασκάλων. Σύμφωνα με στοιχεία της ΟΛΜΕ, η μείωση του αριθμού των μόνιμων εκπαιδευτικών μέσα σε έναν χρόνο έφτασε το 4,2% (από 86.619 στην 1/1/12 έχουν απομείνει 83.012 την 1/1/13). Σε κάθε θέση δασκάλου που χάνεται αναλογούν περίπου δέκα μικροί μαθητές, που χάνουν το σχολείο τους.

Η αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη διδασκαλίας, το κλείσιμο σχολείων με τη μέθοδο των "συγχωνεύσεων", η αύξηση του διδακτικού ωραρίου, οι υποχρεωτικές μετακινήσεις εκπαιδευτικών ανά την επικράτεια, η διαθεσιμότητα και η "αυτοδίκαιη αργία" πλήττουν καίρια την ποιότητα της συνταγματικά κατοχυρωμένης δημόσιας δωρεάν Παιδείας. Για τους εκπαιδευτικούς, η αύξηση του ωραρίου με τον νέο πολυνόμο δεν είναι παρά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Με την αφορμή αυτή, οι εκπαιδευτικοί αποφάσισαν ν' απεργήσουν. Ξέρουν ότι η δημόσια Παιδεία δεν σώζεται με την επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς ωραρίου. Ξέρουν ότι η δημόσια Παιδεία σώζεται, μαζί και με όλα τα άλλα δημόσια-κοινωνικά αγαθά, με τον αγώνα όλων των εργαζομένων. Γι' αυτό και δεν ζητούν μόνο την αποκατάσταση των κεκτημένων τους, αλλά θέλησαν να δώσουν στην απεργιακή κινητοποίησή τους ένα ευρύτερο συμβολικό περιεχόμενο: ότι δεν αγωνίζονται για τα συντεχνιακά τους ζητήματα, αλλά για τα δικαιώματα των άλλων και γι' αυτό διεκδικούν το συνταγματικό δικαίωμα στην Παιδεία τόσο για τη σημερινή γενιά μαθητών όσο και για τις επερχόμενες.

Η απάντηση του Σαμαρά ήταν η προκαταβολική επιστράτευση. Οι πληγές στο σώμα της Παιδείας έπρεπε να επισφραγιστούν με ένα ακόμη καίριο πλήγμα στη Δημοκρατία. Το Σύνταγμά μας προστατεύει τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και κατοχυρώνει το δικαίωμα της απεργίας με την τήρηση -εννοείται- των νόμιμων όρων και προϋποθέσεων. Ταυτόχρονα απαγορεύει την "αναγκαστική εργασία". Οι εξαιρέσεις που δέχεται το Σύνταγμα για την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών είναι για περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Η περιοριστική αυτή διατύπωση της διάταξης δεν αφήνει περιθώριο για παρερμηνείες: η προκαταβολική επιστράτευση των εκπαιδευτικών είναι αντισυνταγματική.

Τώρα πια η ατζέντα δεν περιστρέφεται γύρω από την αύξηση του διδακτικού ωραρίου, που έδωσε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ να επιχειρήσουν την κινητοποίηση των ταπεινότερων αντανακλαστικών των συμπολιτών μας. Τώρα πια το κύριο ζήτημα είναι η απόπειρα καταστρατήγησης του Συντάγματος και θύμα αυτής της επιχείρησης είναι η δημοκρατική νομιμότητα. Όμως η Δημοκρατία έχει ακόμη ισχυρά θεμέλια στις συνειδήσεις των πολιτών. Δεν μπορούν με την ίδια ευκολία οι σειρήνες της κυρίαρχης προπαγάνδας να κλονίσουν την καθημερινή αντίληψη της εφαρμοσμένης δημοκρατίας, όπως τη βιώνει ο κάθε πολίτης. Όλοι πια κατανοούν ότι επιστρατεύσεις αυτού του τύπου αποτελούν συνταγματικές εκτροπές από τον δρόμο της Δημοκρατίας προς τον δρόμο του Γύψου. Και η κοινωνία δεν είναι πρόθυμη να υποστηρίξει αυτή την πορεία.

* Ο Βασίλης Μπάνος είναι εκπαιδευτικός

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL