Ολική επαναφορά στο τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό τοπίο του 2007 υπαγορεύουν οι θεσμοί -προφανώς ως προσπάθεια... εκσυγχρονισμού- καθώς επιβάλλουν αυστηρό πλαίσιο στον «χαρακτήρα του προγράμματος» των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, ο οποίος όχι μόνο δεν μπορεί να τροποποιηθεί σήμερα και στο μέλλον, αλλά επιστρέφει στο status δέκα ετών πίσω, δημιουργώντας νέα προβλήματα σε μια ούτως ή άλλως προβληματική αγορά.
Με τον τρόπο αυτόν οι θεσμοί, που κόπτονται για την οικονομία, τις μεταρρυθμίσεις και την ανάπτυξη, «φροντίζουν» με τον τρόπο τους και την αγορά των media, ώστε να παραμείνει αμετακίνητη και παγωμένη ως έχει σήμερα και, ακόμα χειρότερα, «φροντίζουν» να δημιουργήσουν επιπλέον στρεβλώσεις και δυσλειτουργίες.
Σύμφωνα με το Πολυνομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα (Μεσοπρόθεσμο Ν. 4472/17) που ψηφίστηκε στις αρχές Μαΐου προκειμένου η κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια δύσκολη διαπραγμάτευση ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, καταργούνται (άρ. 55 παρ. 5) οι διατάξεις προηγούμενου νόμου (4279/2014 άρ. 6 παρ. 3 και 4) βάσει των οποίων «οι ενημερωτικοί σταθμοί», τόσο οι τηλεοπτικοί όσο και οι ραδιοφωνικοί, «δύνανται να μεταβάλουν άπαξ τον χαρακτήρα του προγράμματός τους από ενημερωτικό σε μη ενημερωτικό, με υπεύθυνη δήλωση» που κατατίθεται στο ΕΣΡ.
Η διάταξη είχε στόχο τότε να διευκολύνει την επιβίωση κυρίως ενημερωτικών ραδιοφωνικών σταθμών, οι οποίοι υπό το βάρος της κρίσης των προηγούμενων ετών δεν ήταν δυνατόν να συντηρηθούν με το υψηλό κόστος του «ενημερωτικού χαρακτήρα» και αναζητούσαν διέξοδο σε «μη ενημερωτικό χαρακτήρα», δηλαδή τη μετατροπή τους σε μουσικούς σταθμούς.
Η κατάργηση της διάταξης του 2014 οδηγεί τους σταθμούς, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς, στο αμέσως προηγούμενο νόμιμο καθεστώς, αυτό του 2007. Τη χρονιά εκείνη το ΕΣΡ κάλεσε όλους τους σταθμούς, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς, να δηλώσουν τον χαρακτήρα του προγράμματός τους, ενημερωτικό ή μη, πράγμα που ολοκληρώθηκε εντός του 2008.
Η διάταξη για τα μεσοπρόθεσμα του 2017 επαναφέρει το καθεστώς λειτουργίας των σταθμών στο 2007, δηλαδή στο επιχειρηματικό μοντέλο που είχε επιλεγεί από τους επενδυτές δέκα χρόνια πριν! Με την ίδια διάταξη καταργείται οποιαδήποτε αλλαγή φυσιογνωμίας των τελευταίων δέκα χρόνων, αλλά κυρίως οποιαδήποτε μεταβολή σήμερα και στο μέλλον. Εκτός εάν μεσολαβήσει νόμιμη αδειοδότηση από το ΕΣΡ.
Με άλλα λόγια υπονομεύονται η διαμόρφωση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου και οι όποιες επενδυτικές προοπτικές σε μια χρονική στιγμή που η αγορά των media ετοιμάζεται να βρεθεί σε φάση ανάπτυξης, καθώς νέοι επιχειρηματίες είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν σημαντικά κεφάλαια. Ιδίως μάλιστα όχι μόνο σε ψυχαγωγικό, αλλά κυρίως σε ενημερωτικό περιεχόμενο.
Από τη νέα διάταξη δεν προσβάλλονται τόσο οι μεγάλοι πανελλαδικοί σταθμοί γενικής στόχευσης, του είδους ANT1, Alpha, ΣΚΑΪ κ.λπ. Ούτως ή άλλως κανένας δεν είχε στο παρελθόν ούτε έχει σήμερα πρόθεση αλλαγής της φυσιογνωμίας του. Αυτοί που πλήττονται είναι κυρίως οι περιφερειακής εμβέλειας τηλεοπτικοί σταθμοί, που έχουν αλλάξει χέρια και φυσιογνωμία πολλές φορές την τελευταία δεκαετία, αλλά και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί που επίσης αλλάζουν χέρια και δικτυώνονται πολύ συχνά με ραδιοφωνικούς σταθμούς της περιφέρειας.
Για παράδειγμα ο τηλεοπτικός Action 24, περιφερειακής εμβέλειας Αττικής, σήμερα γενικής στόχευσης, το 2007 υπό τον τίτλο TV Magic και αργότερα Sport TV ήταν ειδικής στόχευσης αθλητικός σταθμός -συγκεκριμένα του Ολυμπιακού. Είναι δυνατόν να επιστρέψει στην παλιά φυσιογνωμία; Το ίδιο και το Nickelodeon, ειδικής στόχευσης παιδικό κανάλι σήμερα, του 2007 εξέπεμπε ως Local TV γενικού περιεχομένου.
Οι δικτυώσεις των ραδιοφωνικών σταθμών
Όμως προβλήματα δημιουργούνται και με τις δικτυώσεις των καναλιών με κανάλια της περιφέρειας, όταν δεν είναι ομοειδούς χαρακτήρα. Και μπορεί για τη μεν τηλεόραση το πρόβλημα να εντοπίζεται στο δίκτυο συνεργαζόμενων καναλιών με το τοπικό Attica TV, στο ραδιόφωνο όμως το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό.
Μεγάλο μέρος των δικτυώσεων στην περιφέρεια όλων των ραδιοφωνικών σταθμών της Αθήνας, του ΣΚΑΪ, του Real, του Alpha, του Easy (πρώην Ant1 Radio), του Κόκκινου, θα βρεθεί μπροστά στο πρόβλημα εάν ο σταθμός με τον οποίο δικτυώνονται είναι ή όχι ομοειδούς χαρακτήρα, δηλαδή ενημερωτικός.
Από την άλλη πλευρά οι ίδιοι αυτοί ενημερωτικοί σήμερα σταθμοί το έτος 2007 δεν ήταν καθόλου ενημερωτικοί: ο Real ήταν τότε το Ράδιο Veronica, o Action 24 ήταν Hot FM, o News247 ήταν Energy, ο μουσικός Easy ήταν τότε Ant1 Radio. Οι μετατροπές δεν έχουν τέλος.
Το παζλ θα κληθεί να λύσει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, από το οποίο αναμένεται να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν με τις άδειες της τηλεόρασης και στη συνέχεια των ραδιοφώνων. Η αδειοδότηση είναι ο μόνος τρόπος να ξεμπλέξει ο νομικός δαίδαλος, αλλά κυρίως να απελευθερωθεί η δυναμική της αγοράς και να ρυθμιστεί βάσει κανόνων.
