Πίσω από τις χώρες της Ευρώπης που ενισχύουν με γενναία μέτρα τον Τύπο βρίσκεται η Ελλάδα, παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις περί του Τύπου ως στυλοβάτη της δημοκρατίας και ως μέσου υπεύθυνης ενημέρωσης για την πανδημία.
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση δεν έδωσε στον Τύπο ούτε ένα ευρώ παραπάνω απ’ ό,τι στην τηλεόραση ή σε σχέση με ό,τι προβλέπεται ως ενίσχυση για τις πληγείσες επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση αποτιμά τα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα σε 24 δισ., αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για δημιουργική λογιστική και καταλήγει ότι δεν ξεπερνούν τα 8,5 δισ.
Μέσα σε αυτά δεν περιλαμβάνονται τα 20 εκατ. της «επικοινωνίας» για τον κορωνοϊό, των οποίων το μεγαλύτερο μέρος κατευθύνθηκε στα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια, ενώ ελάχιστα απέμειναν για τα περιφερειακά ΜΜΕ και τον Τύπο. Σύμφωνα με τα όσα εξήγησε ο κ. Πέτσας απαντώντας σε βουλευτή του ΜέΡΑ25, την ακριβή κατανομή του πακέτου δεν πρόκειται να τη μάθουμε πριν από το... 2021.
Απαντώντας ο Στ. Πέτσας στην επιστολή της ΕΣΗΕΑ, με την οποία η Ένωση Συντακτών καλούσε την κυβέρνηση να πάρει μέτρα για τα ΜΜΕ και ειδικότερα για τον Τύπο, αναφέρεται σε φορολογικές ελαφρύνσεις, σε αναστολή ασφαλιστικών υποχρεώσεων και σε αποζημιώσεις εργαζομένων στις επιχειρήσεις που πλήττονται. Μέτρα σαφώς ανεπαρκή.
Τα δε μέτρα για τον Τύπο δεν είναι παρά μια κοροϊδία, ιδίως συγκρινόμενα με αυτά της τηλεόρασης. Ποια είναι τα μέτρα για τον Τύπο; Καμία απολύτως οικονομική ενίσχυση, παρά μόνο θεσμικού τύπου διευθετήσεις:
α. Η υποχρέωση των σούπερ μάρκετ να πωλούν εφημερίδες.
β. Η δυνατότητα διακοπής της έκδοσης των ημερήσιων περιφερειακών εφημερίδων για 15 μέρες και των εβδομαδιαίων περιφερειακών για τέσσερις εκδόσεις χωρίς επίπτωση για τη συμμετοχή τους στο Μητρώο Περιφερειακού Τύπου.
Αν και έχει προβλεφθεί νομοθετικά, το πρόγραμμα χρηματοδότησης των επιχειρήσεων Τύπου, ύψους περί τα 7 εκατ. ευρώ, δεν έχει προχωρήσει.
Την ίδια περίοδο τα τηλεοπτικά κανάλια έχουν ευνοηθεί όχι μόνο με την απαλλαγή καταβολής της δόσης για την άδειά τους ώς το τέλος του έτους (3,5 εκατ. ευρώ ο κάθε σταθμός), αλλά τους δόθηκε επίσης το δικαίωμα να καταβάλλουν μόνο το 50% στη Digea για τη μεταφορά του σήματός τους από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2020, χωρίς επιπτώσεις στην ποιότητα του σήματος.
Μισό στα... τέσσερα για την ΕΣΗΕΑ
Εν τω μεταξύ η ΕΣΗΕΑ, με επιστολές της στον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη και στον Στ. Πέτσα, είχε προβάλει τέσσερα αιτήματα, από τα οποία ικανοποιείται ίσως το... μισό:
1. Κατάργηση του μέτρου της αναστολής σύμβασης εργασίας και θεσμοθέτηση της επιδότησης εργασίας.
2. Υλοποίηση των νομοθετημένων μέτρων ενίσχυσης του Τύπου. Έχουν ήδη εξαγγελθεί πολλές φορές και έχουν οριστεί οι εκπρόσωποι που θα στελεχώσουν την Ειδική Γνωμοδοτική Επιτροπή, όπως προβλέπεται από τον νόμο, η οποία πάντως δεν έχει συνεδριάσει ακόμη.
3. Ισότιμη και διαφανή κατανομή της διαφημιστικής δαπάνης για τις ανάγκες αντιμετώπισης της πανδημίας, ώστε να στηριχθούν όλα τα μέσα ενημέρωσης.
4. Μέτρα για την ενίσχυση των μακροχρόνια ανέργων, που δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις παράτασης καταβολής του επιδόματος ανεργίας και των εργαζομένων - ομήρων σε αφερέγγυες επιχειρήσεις.
Στην Ευρώπη παίρνουν γενναία μέτρα για τον Τύπο
Γενναία μέτρα για την ενίσχυση του Τύπου στην εποχή της πανδημίας λαμβάνονται στις χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με την Ένωση Ευρωπαίων Εκδοτών (ENPA):
* Στη Γαλλία το υπ. Πολιτισμού ανακοίνωσε υποστήριξη 22 εκατ. ευρώ για τον κλάδο του πολιτισμού, στον οποίο εντάσσει τον Τύπο, με διευκολύνσεις όπως κρατική εγγύηση για το 70% των δανείων και με φορολογικές ελαφρύνσεις. Επίσης εγκρίθηκε αποζημίωση για μερική απασχόληση στον Τύπο και αποζημίωση των free lancer δημοσιογράφων.
* Το αντίστοιχο κονδύλι στη Γερμανία, με παρεμφερές μείγμα μέτρων, ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ.
* Στην Αυστρία εγκρίθηκαν μέτρα ενίσχυσης των ημερήσιων εφημερίδων με 12,1 εκατ. ευρώ και των εβδομαδιαίων εφημερίδων με 2,7 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκε επίσης ειδική χρηματοδότηση για τα έντυπα φύλλα των ημερήσιων εφημερίδων, καθώς και ειδική προώθηση πωλήσεων για τις ημερήσιες και εβδομαδιαίες εφημερίδες.
* Ηνωμένο Βασίλειο: Αναστέλλεται η πληρωμή ΦΠΑ μέχρι τον Ιούνιο και προβλέπεται μηδενικός ΦΠΑ για τις ηλεκτρονικές εκδόσεις. Εγγυήσεις και δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις 330 δισ. στερλινών. Κάλυψη του 80% των δανειακών διευκολύνσεων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
* Η Σουηδία, που ήδη επιδοτεί τον εθνικό και τοπικό Τύπο, αύξησε τον σχετικό προϋπολογισμό από 50 σε 70 εκατ. ευρώ, με τα 15 από τα 20 εκατ. της αύξησης να καταβάλλονται άμεσα. Πέντε από τα 20 εκατ. προορίζονται για μέσα ενημέρωσης που καλύπτουν την Περιφέρεια και ειδικότερα απομονωμένες περιοχές.
* Και στην Ιταλία το 30% των διαφημιστικών εσόδων θα είναι αφορολόγητα, ενώ έχει δοθεί μεγάλη έμφαση σε κατ’ οίκον διανομή και παράδοση των εφημερίδων, καθώς μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού τους ανήκει στις ευπαθείς ομάδες. Συγκεκριμένα η Πολιτική Προστασία έχει την οδηγία να πηγαίνει στα σπίτια των ηλικιωμένων εφημερίδες μαζί με τα ψώνια και τα φάρμακα. Επίσης τα κιόσκια επιδοτούνται μέχρι με 4.000 ευρώ για να οργανώσουν σύστημα διανομής, που προφανώς περιλαμβάνει τις εφημερίδες.
* Η Ισπανία μειώνει τον ΦΠΑ από 21% σε 4% για όλες τις ψηφιακές εκδόσεις -πρόγραμμα ύψους 24 δισ. Άλλα προγράμματα για ασφαλιστικές εισφορές, αναστολής πληρωμής φόρων, κρατικών εγγυήσεων κ.ά.
* Στην Ολλανδία δημιουργήθηκε προσωρινό ταμείο έκτακτης ανάγκης για τη δημοσιογραφία, ύψους 11 εκατ. ευρώ. Στο πρόγραμμα έχουν πρόσβαση οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί και οι επιχειρήσεις ΜΜΕ.
* Η κυβέρνηση της Δανίας παίρνει ριζικότερα μέτρα. Επιδοτεί τα ΜΜΕ για την απώλεια διαφημιστικών εσόδων σε δύο ζώνες: σε όσα έχασαν από 30% έως 50% του διαφημιστικού τους τζίρου το κράτος καλύπτει το 60% των απωλειών. Ενώ σε όσα έχασαν πάνω από 50% καλύπτει το 80% των απωλειών. Επιπρόσθετα όσες επιδοτήσεις δίνονταν τμηματικά μέσα στο έτος καταβάλλονται άμεσα για όλη τη χρονιά.
