Ως "ισορροπημένη αλλά όχι αυτό που θα θέλαμε" χαρακτήρισε την πρόταση της Κομισιόν για τη σταδιακή επαναφορά του Δουβλίνου -με επιστροφές αιτούντων άσυλο προς τη χώρα μας από τις 15 Μαρτίου- ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, σημειώνοντας ότι: «Στις νέες αναγνώσεις του Δουβλίνου διαβλέπουμε τα παλιά λάθη» καθώς πρόκειται για «μηχανισμό ο οποίος είναι ανίκανος να αντιμετωπίσει μεγάλες ιστορικές ροές προσφύγων και μεταναστών και που βολεύεται βάζοντας το κύριο μέρος της ευθύνης στα κράτη υποδοχής, που αυτήν τη στιγμή κυρίως για τα επόμενα χρόνια είμαστε εμείς και η Ιταλία, και που μόλις γίνει η μεγάλη ροή καταπίπτει, όπως κατέπεσε το Δουβλίνο με τις εισροές που γίνανε το 2015», κατά τη χθεσινή, εφ' όλης της ύλης, συνέντευξη.
Αναφέρθηκε στη στάση της χώρας στο συγκεκριμένο ζήτημα και προανήγγειλε παράλληλα νομοθετικές πρωτοβουλίες, την αντικατάσταση των συσσιτίων από χρήμα σε μετρητά και την "ηλεκτρονική κάρτα" για μετανάστες -που θα αφορά την άδεια διαμονής- αλλά και για πρόσφυγες στο πλαίσιο μιας πλήρους καταγραφής τους.
Λειτουργούμε μέσα σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο
Είμαστε αντίθετοι με το Δουβλίνο που προτείνει η Κομισιόν, ωστόσο ως χώρα λειτουργούμε σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ανέφερε ο Γ. Μουζάλας, επισημαίνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση παρενέβη στην Κομισιόν για να κοπούν οι διαθέσεις χωρών, όπως η Ουγγαρία, να επιστρέψουν στη χώρα υπέρογκου αριθμού αιτούντων άσυλο. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να στήσει ένα μέτωπο «με άλλες χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ιταλία, η Μάλτα και η Βουλγαρία, ώστε να διεμβολίσουμε όσο γίνεται τα άδικα σημεία του Δουβλίνου».
Το Δουβλίνο έχει ένα θετικό και τρεις θέσεις που ουσιαστικά αναιρούν το θετικό, σημείωσε ο υπουργός. Το θετικό είναι, όπως εξήγησε ότι, για πρώτη φορά υπάρχει αναφορά περί μοιράσματος των προσφύγων στα κράτη ενώ τα 3 άδικα σημεία είναι: Θα πρέπει το κράτος να δεχτεί το 150% των ατόμων που οι υπηρεσίες του μπορούν να δεχτούν, κάτι που «οδηγεί σε κατάρρευση των υπηρεσιών ασύλου οποιουδήποτε κράτους», ότι το κράτος πρώτης υποδοχής θα πρέπει να εξετάσει όλους τους αφιχθέντες αιτούντες άσυλο ως προς το εάν έχουν το δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου και, τέλος, ότι διατηρείται το δικαίωμα επιστροφών για πολλά χρόνια. Επιπλέον, ο υπουργός τόνισε ότι το Δουβλίνο δυσκολεύει τις συνθήκες επανένωσης των οικογενειών και επηρεάζει και άλλα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ηλεκτρονική κάρτα για πρόσφυγες και μετανάστες
Παράλληλα, ο υπουργός ανακοίνωσε την εισαγωγή της ηλεκτρονικής άδειας διαμονής για τους μετανάστες. Πρόκειται, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, για κάρτα που θα περιλαμβάνει στοιχεία ταυτοποίησης και βιομετρικά δεδομένα του κατόχου και θα την παραλαμβάνουν όσοι είτε ανανεώνουν προϋπάρχουσα άδεια παραμονής είτε θα εκδώσουν για πρώτη φορά άδεια παραμονής στη χώρα. Ο αναγκαίος εξοπλισμός έχει ήδη εγκατασταθεί στις αποκεντρωμένες διοικήσεις, στις αρμόδιες διευθύνσεις αλλοδαπών, ενώ η χρηματοδότηση προγράμματος θα γίνει μέσω ΕΣΠΑ.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της πλήρους καταγραφής των προσφύγων μέχρι το Πάσχα, το υπουργείο θα παράξει ηλεκτρονικές ταυτότητες και για τους πρόσφυγες στις οποίες θα καταγράφεται το νομικό τους καθεστώς καθώς και το πού μένουν, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται αλλά "και να ελέγχουμε τις υποχρεώσεις τους", όπως τόνισε ο Γ. Μουζάλας.
Μετρητά που δεν θα υπερβαίνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αντί συσσιτίου
Το υπουργείο, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός, θέλει να προχωρήσει στην κατάργηση του συσσιτίου στις δομές φιλοξενίας μέχρι τον Μάρτιο και αντ' αυτού να δίνονται μετρητά στους πρόσφυγες, ενώ θα έχουν φτιαχτεί και κουζίνες στα σπιτάκια για να μπορούν μόνοι τους να αποκτούν σταδιακά έναν βαθμό αυτονομίας. Η απαραβίαστη αρχή είναι ότι το ποσό αυτό δεν θα υπερβαίνει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα των Ελλήνων πολιτών, δηλαδή τα 400 ευρώ. Ωστόσο η εφαρμογή του μέτρου χαρακτηρίστηκε ως πάρα πολύ δύσκολη, δεδομένων των παραγόντων που πρέπει να ληφθούν υπόψη, ενώ ο υπουργός διευκρίνισε ότι τα χρήματα προέρχονται από την Ε.Ε. και το πρόγραμμα Echo.
ΚΕΝΤΡΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Δεν φτιάχνουμε νέα hotspots, βελτιώνουμε τις συνθήκες διαμονής
Ο υπουργός αναφέρθηκε στην κατάσταση στα νησιά, παραδεχόμενος ότι δεν είναι καλή, καθώς και στην αναγκαιότητα να βελτιωθούν οι συνθήκες. Επανέλαβε την κυβερνητική πρόταση, την οποία όπως είπε η Τοπική Αυτοδιοίκηση απέρριψε, ωστόσο θα εφαρμοστεί.
Για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των προσφύγων στα νησιά ανέφερε ότι σκοπεύουν είτε να φτιάξουν "μικρούς νέους χώρους, με διώροφα σπιτάκια" είτε να επεκτείτουν τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις. "Δεν φτιάνουμε καινούργια hotspots, βελτιώνουμε τις συνθήκες διαμονής των ανθρώπων που είναι εκεί" τόνισε.
Αναφέρθηκε επίσης στη δημιουργία χώρων κράτησης στα νησιά "από 100 μέχρι 200 άτομα, οι οποίοι είναι απαραίτητοι, και για την παραβατικότητα η οποία αναπτύσσεται μέσα σε κάθε προσφυγικό, μεταναστευτικό κύμα σαν αυτό που έχουμε αλλά και για να διευκολυνθούν οι διαδικασίες ασύλου". Στη συνέχεια διευκρίνισε ότι «Εμείς δεν προτείνουμε όποιος μπαίνει παράτυπα στη χώρα να κρατείται. Θέλουμε χώρους κράτησης στα νησιά, ώστε να μπορούν να κρατηθούν κάποιοι, επειδή είναι παραβατικοί ή επειδή οι υπηρεσίες Ασύλου κρίνουν ότι η εξέταση του αιτήματός τους πρέπει να γίνει υπό κράτηση». Επιπλέον, μίλησε για αύξηση αστυνόμευσης και αναφέρθηκε στα οικονομικά μέτρα που έχουν ήδη παρθεί για τα νησιά, όπως η άρση του ΦΠΑ και αντισταθμιστικά οφέλη για τους δήμους που επηρεάζονται από το προσφυγικό.
Για το άσυλο παραδέχθηκε ότι «παραμένει η αχίλλειος πτέρνα μας», θυμίζοντας ότι η κυβέρνηση παρέλαβε μια Υπηρεσία Ασύλου με 213 υπαλλήλους, οι οποίοι σήμερα ανέρχονται σε 617, ενώ οι χειριστές ασύλου από τις 10 Ιανουαρίου θα ανέρχονται σε 100.
Νέες θέσεις φιλοξενίας σε διαμερίσματα
Ο Γ. Μουζάλας προανήγγειλε επίσης την προκήρυξη μέχρι τον Απρίλιο κρατικού προγράμματος φιλοξενίας με 8.000 θέσεις σε διαμερίσματα, τις οποίες θα διαχειρίζεται η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι θέσεις αυτές θα προστεθούν στο πρόγραμμα των 20.000 ατόμων που υλοποιεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Μίλησε επίσης για το πιλοτικό πρόγραμμα που υλοποιείται στη Λειβαδιά, όπου η φιλοξενία προσφύγων γίνεται σε διαμερίσματα. Ανάλογο θα είναι και το πρόγραμμα 2.000 θέσεων φιλοξενίας που αναμένεται να ξεκινήσει το 2017 στην Κρήτη.
Σχετικά με τα ασυνόδευτα παιδιά, ο κ. Μουζάλας εκτίμησε ότι έως το Πάσχα το ζήτημα θα έχει τακτοποιηθεί (εφόσον ισχύει η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας), παραδεχόμενος ότι οι υπάρχουσες θέσεις δεν επαρκούν ακόμα.
Για τις προετοιμασίες στους καταυλισμούς για τον χειμώνα, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής τόνισε ότι στην ενδοχώρα δεν υπάρχει ούτε ένας πρόσφυγας που να μη μένει σε στεγασμένο χώρο και να μην έχει θέρμανση, με εξαίρεση τις 100 σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στο Ελληνικό, οι οποίες, όπως διευκρίνισε ο ίδιος, είναι χειμερινού τύπου, με θέρμανση.
Όπως σημείωσε, αυτήν τη στιγμή λειτουργούν 36 δομές στην ενδοχώρα, από τις οποίες κάποια εργοστάσια, «τα πιο προβληματικά», θα κλείσουν τις ερχόμενες ημέρες, όπως έκλεισε και στο Χέρσο. Στην πλειονότητα των δομών φιλοξενούνται 500 με 600 άτομα, με εξαίρεση τέσσερις, όπου διαμένουν 1.500 άτομα και δύο (Ελαιώνας και Σκαραμαγκάς), που φιλοξενούν 2.500 άτομα. Παραδέχθηκε ότι ακόμα είναι κακές οι συνθήκες στη Μαλακάσα, σημειώνοντας ότι γίνονται έργα αυτήν τη στιγμή και εκτιμώντας ότι σε έναν μήνα θα είναι όλα καλά.
Ο υπουργός μίλησε επίσης για τα βήματα που γίνονται ώστε να ενταχθούν σταδιακά και τα 20.000 προσφυγόπουλα που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στη χώρα στην Εκπαίδευση, ενώ τόνισε επίσης ότι όλα τα παιδιά είναι εμβολιασμένα, ότι συνεχίζονται οι εμβολιασμοί και ότι υπάρχει εβδομαδιαίος έλεγχος ώστε να προληφθούν πιθανές επιδημίες ή πιθανές αρρώστιες.
ΘΑ ΕΓΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΕΚΕΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΟΙ
Δημιουργούμε για πρώτη φορά Μητρώο ΜΚΟ
Όποια δεν είναι καταγεγραμμένη, δεν θα μπορεί να δουλέψει ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ευρώπη
Αναφερόμενος στο νομοθετικό έργο του υπουργείου, επισήμανε ότι πρόκειται να γίνουν βελτιώσεις στον νόμο που έκανε για το μεταναστευτικό. Επίσης, είπε ότι "θα υπάρξει νομοθεσία σε σχέση με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) καθώς και ότι "για πρώτη φορά στην Ελλάδα δημιουργήσαμε μητρώο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Δεν υπήρχε στην Ελλάδα, υπάρχει τώρα” επισήμανε και, βάζοντας μια κόκκινη γραμμή, είπε ότι τον Μάρτιο, όποια οργάνωση δεν είναι γραμμένη στο Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και εγκεκριμένη δεν θα μπορεί να δουλέψει στην Ελλάδα, όπως γίνεται και στις άλλες χώρες της Ευρώπης". Διευκρίνισε ότι οι αλληλέγγυοι θα πρέπει και αυτοί να εγγράφονται στο μητρώο των ΜΚΟ ως τέτοιοι, όπου θα αναφέρουν τη διαθεσιμότητά τους για το τι μπορούν να προσφέρουν, ώστε να στέλνονται σε καταυλισμούς που έχουν τις αντίστοιχες ανάγκες, ενώ παραδέχθηκε ότι χωρίς την αλληλεγγύη των πολιτών η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το προσφυγικό.
Επιπλέον, επισήμανε ότι γίνονται προσπάθειες ανασυγκρότησης της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης που ήταν η παλιά Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής, με προσλήψεις μέσω του ΑΣΕΠ και προσπάθειες για προσλήψεις στο Άσυλο. "Ετοιμάζουμε, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλαγές στον νόμο ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε αρμοδιότητες της μετανάστευσης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση" πρόσθεσε.
Οι ασυνόδευτες... νύφες
Xαρακτηριστική περίπτωση της πολυπλοκότητας του προσφυγικού ζητήματος είναι οι "ασυνόδευτες νύφες", όπως σημείωσε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής μιλώντας σε δημοσιογράφους. Τι είναι οι ασυνόδευτες νύφες; Κορίτσια ηλικίας 13 ή 14 ετών που φτάνουν παντρεμένες από χωριά του Αφγανιστάν αλλά και άλλων χωρών με άνδρες 30, 40 ετών ή γενικά ενήλικους. Στην Ευρώπη δεν μπορούν να τους δεχτούν ως ζευγάρι, γιατί δεν αναγνωρίζουν τον γάμο, αλλά την ίδια ώρα πολλές χώρες δεν τις δέχονται και ως ασυνόδευτες ανήλικες. Ο Γ. Μουζάλας έφερε ως παράδειγμα την Ιρλανδία, η οποία δέχεται να ταξιδέψουν περιπτώσεις τέτοιων ζευγαριών, με τη διαφορά ότι όταν φτάσουν ο άνδρας θα πάει φυλακή για βιασμό ανηλίκου, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία. Αυτήν τη στιγμή στη χώρα μας υπάρχουν 70 ασυνόδευτες νύφες, σημείωσε ο υπουργός.
