Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.6°C
2 BF 54%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
18.0°C24.3°C
2 BF 53%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C20.9°C
4 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
19.9°C20.8°C
3 BF 56%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.4°C23.9°C
2 BF 35%
Κανένα καταφύγιο για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη / Άφαντες οι ευρωπαϊκές αξίες στις πολιτικές ασύλου της Ε.Ε.
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κανένα καταφύγιο για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη / Άφαντες οι ευρωπαϊκές αξίες στις πολιτικές ασύλου της Ε.Ε.

Η σταδιακή επαναφορά του Κανονισμού του Δουβλίνου σχετικά με τις επιστροφές αιτούντων άσυλο και προσφύγων στη χώρα μας από τον Μάρτιο μπορεί να τράβηξε τα βλέμματα όλων, ωστόσο είναι ακριβώς η μισή ή ίσως λιγότερο από τη μισή εικόνα για το τι θα σημαίνει άσυλο στην Ευρώπη του 2017.

Είναι απλά ένα κομμάτι του παζλ στο ενιαίο σύστημα ασύλου που συζήτησαν την Παρασκευή οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εσωτερικών και Μετανάστευσης. Ένα σύστημα ασύλου όμως που θα είναι στο όνομα ευρωπαϊκό, θα κοιτά προς τους γείτονες σε Ανατολή και Νότο και θα αναθέτει σε άλλους την προστασία των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, όπως η Τουρκία ή οι χώρες της Αφρικής, με τις οποίες προσπαθεί η Ε.Ε. να κλείσει συμφωνίες ανάλογες εκείνης μεταξύ Ε.Ε. - Τουρκίας. Την επιτυχία μάλιστα της συμφωνίας εξακολουθεί να γιορτάζει η Ε.Ε., σε συνδυασμό με το κλείσιμο του βαλκανικού δρόμου.

Όμως η εύθραυστη αυτή συμφωνία από τη μία βρίσκεται στα χέρια της Τουρκίας, η οποία έχει εμπλακεί πια σε πολεμικές επιχειρήσεις στο Ιράκ και στη μάχη της Μοσούλης, ενώ μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος έχει περάσει σε διώξεις των θεωρούμενων ως αντιφρονούντων στο εσωτερικό της. Η δε σχέση της με την Ε.Ε. μπορεί να γίνει -αν δεν έχει ήδη γίνει- αρκετά απρόβλεπτη. Στο πλαίσιο αυτό δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι -κατά σύμπτωση;- μετά τις αποφάσεις για τη μη έκδοση των Τούρκων στρατιωτικών, είχαμε την περασμένη Παρασκευή ξαφνικά την αύξηση της προσφυγικής ροής με 222 αφίξεις.

Από την άλλη, η συμφωνία, η οποία για τους Ευρωπαίους πολιτικούς είναι όπως διαλαλούν, μονόδρομος, χωρίς να υπάρχει plan B, έχει προκαλέσει τον γνωστό εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων στα νησιά του Αιγαίου, που με τη σειρά του έχει προκαλέσει όλη την γνωστή κατάσταση στα νησιά και στο σύστημα Ασύλου. Στην προσπάθειά τους λοιπόν να κρατήσουν ζωντανή τη συμφωνία που θέλουν να χρησιμοποιήσουν σαν πρότυπο και να θεραπεύσουν τα προβλήματα στα νησιά, με τρόπο όμως που αντικατοπτρίζει τις ευρωπαϊκές προθέσεις και πολιτικές για το άσυλο, η Κομισιόν με την ελληνική κυβέρνηση προχώρησαν στη σύνταξη ενός κοινού σχεδίου δράσης για την εφαρμογή της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας. Το σχέδιο δημοσιεύτηκε παράλληλα με τις ανακοινώσεις της Κομισιόν για την πρόταση επαναφοράς του Κανονισμού του Δουβλίνου και την έκθεση προόδου της συμφωνίας.

Το κοινό σχέδιο δράσης αυτή τη φορά δεν είναι απλά μια ακόμα υπόσχεση για αύξηση της ευρωπαϊκής βοήθειας, που μέρος της μπορεί να φτάσει ή να μη φτάσει, αλλά ουσιαστικά έρχεται να "διορθώσει" όσα θεωρούν ότι προκάλεσαν τα προβλήματα, ξαναγράφοντας σε κάποια σημεία τη συμφωνία ή ορθότερα διευρύνοντας τις δυνατότητες περιορισμού απόδοσης ασύλου.

Οικογενειακή επανένωση στην Τουρκία και επιστροφές και ευάλωτων προσφύγων!

Συγκεκριμένα, το κοινό σχέδιο προβλέπει, εκτός από την αύξηση του αριθμού των υπαλλήλων της EASO που δραστηριοποιείται στα νησιά και της ίδιας της ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου μέσα σε μόλις έναν μήνα, ότι η εξέταση από την Υπηρεσία Ασύλου των υποθέσεων οικογενειακής συνένωσης που υπόκεινται στον Κανονισμό του Δουβλίνου να πραγματοποιείται υπό τα άρθρα 55 και 56 του Ν. 4375/2016, ώστε να κρίνεται κατά πόσο μπορούν να γίνουν παραδεκτές σε συνάρτηση με την πιθανή επιστροφή τους στην Τουρκία!

Μάλιστα, πρέπει οι ελληνικές αρχές να υιοθετήσουν τις σχετικές προϋποθέσεις ώστε να ισχύει και σε αυτές τις υποθέσεις ό,τι ισχύει για τους νεοεισερχόμενους της συμφωνίας, όπως ορίζεται από το άρθρο 60 του Ν. 4375/2016. Επιπλέον και οι περιπτώσεις των ευάλωτων προσφύγων θα εξετάζονται υπό το ίδιο πρίσμα της επιστροφής στην Τουρκία, κατά πόσο δηλαδή η Τουρκία κρίνεται ασφαλής για τον ευάλωτο πρόσφυγα. Θυμίζουμε ότι με τη μέχρι στιγμής εφαρμογή της συμφωνίας, οι ευάλωτες ομάδες, δηλαδή ασυνόδευτοι ανήλικοι, μονογονεϊκές οικογένειες, θύματα βασανιστηρίων και τράφικιν, ηλικιωμένοι και άνθρωποι με αναπηρία, εξαιρούνταν των επιστροφών.

Κράτηση μετά την αίτηση ασύλου;

Προβλέπεται επίσης, στο πλαίσιο της σκλήρυνσης της στάσης των αρχών απέναντι στη «μη συνεργασία» του αιτούντα με τις διαδικασίες ασύλου, όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, να πρέπει να είναι γνωστός ο τόπος διαμονής του πρόσφυγα για όσο εκκρεμεί η αίτηση ασύλου του, «συμπεριλαμβανομένης και της πιθανής χρήσης κλειστών κέντρων», δηλαδή κέντρων κράτησης, και σε περίπτωση που δεν παρουσιαστεί στη διαδικασία ο πρόσφυγας, να τερματίζεται αμέσως η διαδικασία ασύλου!

Σε αυτό το σημείο, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας έστειλε νέα επιστολή προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του πριν από το συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών και Μετανάστευσης της Ε.Ε. στην οποία επαναφέρει το αίτημά του για μεταφορά «ειδικού πληθυσμού μεταναστών σε προκαθορισμένα κλειστά κέντρα της ενδοχώρας, χωρίς να εκπίπτουν της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας». Ο ειδικός αυτός πληθυσμός είναι "παραβατικοί μετανάστες" και "ύποπτοι φυγής", όπως διευκρινιζόταν.

Γρήγορες επιστροφές και λιγότερες προσφυγές

Σύμφωνα με το ίδιο σχέδιο, οι ελληνικές αρχές θα διερευνήσουν την πιθανότητα «να περιοριστεί ο αριθμός των βημάτων προσφυγής» στη διαδικασία ασύλου, με σεβασμό στο ελληνικό Σύνταγμα και μια ευρωπαϊκή Οδηγία, ενώ η αστυνομία θα εκδίδει αποφάσεις επιστροφής με την πρώτη αρνητική απάντηση, πριν ακόμα κατατεθεί ή ολοκληρωθεί η διαδικασία της προσφυγής, και θα εφαρμόζεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ασύλου.

Παράλληλα, αυξάνουν τον αριθμό των Επιτροπών Προσφυγών αλλά και των αποφάσεων ανά Επιτροπή Προσφυγών μέσω της χρήσης «νομικής βοήθειας», χωρίς όμως να διευκρινίζεται ποιοι θα βοηθούν τους Έλληνες δικαστές στις αποφάσεις αυτές. Η αύξηση των αποφάσεων των Επιτροπών θα επιτευχθεί κατά το ίδιο σχέδιο και μέσω της εξειδίκευσης των Επιτροπών, ενώ αναμένεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο απασχόλησης των μελών των Επιτροπών με πλήρες ωράριο.

Επιπλέον ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης με ευρωπαϊκή βοήθεια θα ενισχύσει την καμπάνια των εθελούσιων επιστροφών στους πρόσφυγες και μετανάστες «κατά το νωρίτερο δυνατό στάδιο»!

Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και στα σύνορα με Αλβανία και ΠΓΔΜ

Τέλος, προβλέπεται η δημιουργία και άλλων δομών υποδοχής και η βελτίωση των υπαρχουσών, αλλά και η άμεση κατασκευή κέντρων κράτησης στα νησιά και η ενίσχυση αστυνομικής παρουσίας, περιπολιών και ελέγχων στο κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης με πόρους από την Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή.

Η Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή - Συνοριοφυλακή, μάλιστα, θα αναλάβει ενεργό ρόλο και στις μη εθελούσιες επιστροφές στις χώρες καταγωγής, ενώ αναμένεται να αναπτυχθούν δυνάμεις της και στα ελληνοαλβανικά σύνορα, και σ’ αυτά με την ΠΓΔΜ. Στο σχέδιο γίνεται λόγος για την "πλήρη χρήση των υπαρχουσών συμφωνιών επανεισδοχής" από την Ελλάδα, με ρητή αναφορά στο Πακιστάν αλλά και στο Αφγανιστάν, όπου αντικατοπτρίζεται η πολιτική της Ε.Ε. πια να θεωρεί και τους Αφγανούς παράτυπους μετανάστες και όχι πρόσφυγες.

Στο τέλος του σχεδίου δεν λείπει και αναφορά στις διαδικασίες μετεγκατάστασης, με υποδείξεις προς τα κράτη - μέλη για να λυθούν διοικητικά ζητήματα ενώ θέτουν και στόχους ανά μήνα. Συγκεκριμένα, ο στόχος μέχρι τον Απρίλιο του 2017 είναι να έχουμε 3.000 μετεγκαταστάσεις ανά μήνα.

Η Ευρώπη - φρούριο δείχνει τα δόντια της

Συνοψίζοντας, αφού η Ευρώπη - φρούριο φρόντισε να κλείσει τα σύνορά της, προχωρά στο επόμενο βήμα με τη σταδιακή επαναφορά του Κανονισμού του Δουβλίνου, τις αλλαγές στην εφαρμογή της συμφωνίας, την εξωτερίκευση του ασύλου σε άλλες χώρες και τη σκλήρυνση των πολιτικών ασύλου, ώστε σιγά - σιγά να διώξει όσους περισσότερους πρόσφυγες μπορέσει ή σε κάποιες περιπτώσεις, τους αναδιανείμει εντός της.

Ενδεικτική του κλίματος είναι η είδηση που έφτασε από τη Γερμανία, όπου ανακοινώθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης η έναρξη προγράμματος επαναπατρισμού αιτούντων άσυλο στους οποίους δεν δίνεται τελικά άσυλο ή επιθυμούν τον επαναπατρισμό τους, για τα επόμενα 3 χρόνια που θα κοστίσει 50 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Το πρόγραμμα αφορά πρόσφυγες από το Ιράκ, το Αφγανιστάν και διάφορες χώρες των Βαλκανίων, οι οποίοι για διάφορους λόγους επιθυμούν να επαναπατριστούν ή των οποίων η αίτηση για παροχή ασύλου δεν μπορεί να γίνει δεκτή σύμφωνα με το έγγραφο που παρουσιάστηκε.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL