Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΑΜΑΝΟΣ / Στέλιος Ζαμάνος: Άνθρωπος της πρώτης γραμμής επί έναν αιώνα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΑΜΑΝΟΣ / Στέλιος Ζαμάνος: Άνθρωπος της πρώτης γραμμής επί έναν αιώνα

Ακόμη και σε μεγάλη ηλικία κατέβαινε στις διαδηλώσεις και πήγαινε μπροστά. Ο αντιστασιακός και πλέον αείμνηστος Στέλιος Ζαμάνος ήταν άνθρωπος της πρώτης γραμμής επί έναν αιώνα, όσο σχεδόν έζησε δηλαδή.

Όπως θυμούνται οι σύντροφοί του, έδινε μέχρι τέλους μεγάλη σημασία στον καθημερινό αγώνα και η παρουσία του στον δρόμο είναι ο καθαρότερος καθρέφτης όλης του της διαδρομής. Μιας διαδρομής που κράτησε σχεδόν έναν αιώνα και πέρασε από τα ανήλιαγα στενά της Κατοχής, τα μπουντρούμια της δικτατορίας, αλλά και από υπονόμους που μεταμορφώθηκαν σε μονοπάτια αντίστασης κάτω από τη μύτη των ισχυρών.

Όπως τότε που βρέθηκε κάτω από τη "Μεγάλη Βρετανία", έτοιμος να την ανατινάξει μαζί με τον Άγγλο Στρατηγό Σκόμπι και τα σχέδια που ήθελαν ακόμη τη χώρα υποδουλωμένη.

Η παρουσία του Τσώρτσιλ στο κτήριο, που έγινε γνωστή την τελευταία στιγμή, ματαίωσε την απόφαση για μια έκρηξη που δούλεψαν καιρό οι αντιστασιακοί και θα αντηχούσε ακόμη στο σήμερα. "Όμως ήταν μια ενέργεια (σ.σ.: η ματαίωση της έκρηξης) που, αν τη δεις τώρα, ήταν σωστή" έλεγε πριν από λίγα χρόνια ο ίδιος δείχνοντας ότι πέρα από απαράμιλλο θάρρος, είχε και συγκρότηση.

"Όλη του η ζωή αφιερωμένη στο διώξιμο του κατακτητή"

Ο Στ. Ζαμάνος ήταν άνθρωπος τη δράσης και δεν επιζήτησε ποτέ του να γίνει ήρωας. Ήταν αγωνιστής που έβγαινε μπροστά όπως επέτασσαν οι συνθήκες. Κάποιοι τις ένιωθαν στο πετσί τους, γι' αυτό κι ο φόβος δεν έβρισκε κάπου να χωρέσει. "Βάζαμε μπροστά το θέμα του πατριωτισμού. Δεν τον λογαριάζαμε καθόλου τον κίνδυνο. Μπαίναμε στη φωτιά κάθε μέρα, κάθε στιγμή, κάθε ώρα, δεν υπήρχε θέμα να κάνουμε πίσω, τουλάχιστον εμείς που καταλαβαίναμε τι μας γίνεται" δήλωνε πέρυσι στην ιστοσελίδα news247.

"Είχε αφιερώσει όλη του τη ζωή στον αγώνα και την εποχή που ήταν ο κατακτητής στο διώξιμό του" μας λέει ο Δημήτρης Παλαιολογόπουλος, πρόεδρος του ΠΣΑΕΕΑ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αγωνιστών Εαμικής Εθνικής Αντίστασης). Στον αγώνα αυτόν δεν έζησε μόνο απογοητεύσεις, όπως τη βίωσε ως νέος με τη "Μεγάλη Βρετανία".

Ενάμιση χρόνο νωρίτερα, στις 5 Μαρτίου του 1943 και εν μέσω παλλαϊκής διαδήλωσης, ο 22χρονος Ζαμάνος, μαζί με άλλους αγωνιστές κατέλαβαν το υπουργείο Εργασίας, που βρισκόταν τότε στη συμβολή των οδών Μπουμπουλίνας και Τοσίτσα, και κατέστρεψαν τις καταστάσεις με τα ονόματα των ανδρών που σχεδίαζαν οι κατοχικές δυνάμεις να επιστρατεύσουν.

Οι λίστες είχαν φτιαχτεί σε μεγάλο βαθμό από δωσίλογους μας υπογραμμίζει ο Πέτρος Κουλουφάκος, πρόεδρος της Βιβλιοθήκης για την Εθνική Αντίσταση. Εκείνοι που επιστρατεύονταν "πήγαιναν σε Ιταλία και Γερμανία για να ενταχθούν στην πολεμική βιομηχανία και να δουλέψουν με όρους σκλαβιάς".

"Ικανότατος στρατηγικά, χωρίς να πάει σε σχολή"

Ο Στ. Ζαμάνος έδρασε μέσα από τις γράμμες του ΕΛΑΣ ως βαθμοφόρος στο Παλαιό Φάληρο και τις γειτονικές περιοχές. "Επέδειξε ανδρεία και ικανότητες στρατηγικής χωρίς να έχει φοιτήσει σε στρατιωτικές σχολές" σημειώνει ο Π. Κουλουφάκος. Οι ικανότητές του φάνηκαν "στην ευελιξία που είχε κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στην περιοχή του. Προκαταλάμβανε τα σημεία όπου θα πήγαινε ο εχθρός για να χτυπήσει ή να ελιχθεί χωρίς πολλές απώλειες".

Οι εχθροί φυσικά τον μισούσαν. Τον φυλάκισαν από το 1946 μέχρι και το 1957 και τον έστειλαν τα περισσότερα χρόνια στο κολαστήριο της Γιούρας. "Τον πιάσανε ξανά στη δικτατορία, όμως εκείνος συνέχισε να αγωνίζεται ώς τον τελευταίο καιρό" λέει ο Δ. Παλαιολογόπουλος.

Στη ζωή του, εκτός της Αντίστασης, ήταν λογιστής έχοντας έντονη συνδικαλιστική δράση. Απείχε πολύ όμως από την ψυχρότητα των αριθμών. Για την πιο ανθρώπινη και προσωπική του πλευρά, ο Δ. Παλαιολογόπουλος κάνει ειδικότερα λόγο για έναν άνθρωπο πολύ συνεργατικό και με χαμόγελο.

"Πριν από τη δικτατορία δουλεύαμε μαζί στην ΕΔΑ. Ήταν επικεφαλής της οργάνωσης της κοινής ωφελείας. Ενδιαφερόταν για τη ζωή των ανθρώπων πάρα μα πάρα πολύ. Όχι μόνο των συναγωνιστών του, αλλά και γενικότερα".

Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να κρατά την ίδια στάση ως πρόεδρος της ΠΣΑΕΕΑ. "Σε όλες τις κινητοποιήσεις που κάναμε, ήταν πάντα στη πρώτη γραμμή και έδινε το παράδειγμα του αγώνα σε όλους τους άλλους. Ήταν όμως και μειλίχιος. Προσπαθούσε να πείσει τον συναγωνιστή του πάντα με τα καλύτερα λόγια και ποτέ με σύγκρουση. Αυτός ήταν και ο λόγος που μπορούσαμε και συνεργαζόμασταν όλα αυτά τα χρόνια πολύ αρμονικά".

Συλλυπητήρια του προέδρου της Βουλής

Τη συγκίνηση και τη θλίψη του για την απώλεια του Στέλιου Ζαμάνου εξέφρασε και ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης. Σε δήλωσή του αναφέρει:

«Εκφράζω τη συγκίνηση και τη θλίψη μου για τον θάνατο του Στέλιου Ζαμάνου, ενός από τους κορυφαίους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που με τον ηρωισμό και την αυτοθυσία του άφησε το ανεξίτηλο αποτύπωμά του στην αγωνιστική ιστορία του λαού μας. Σε ολόκληρη τη ζωή του βρέθηκε στην πρωτοπορία των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων με την Αριστερά, ενώ ώς το τέλος υπήρξε από τους πρωτεργάτες στη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα και ο άνθρωπος στον οποίο οφείλεται ο υπολογισμός του κατοχικού δανείου. Στην οικογένεια και τους οικείους του εκφράζω τα συλλυπητήριά μου».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL