Η κακοδιοίκηση είναι μόνο μια έκφανση της κακής λειτουργίας του Δημοσίου, με τις κατασχέσεις λογαριασμών εις χείρας τρίτων να πληθαίνουν, αφήνοντας απροστάτευτους τους πολίτες. Η δε πολυνομία ή η κακή νομοθέτηση φέρνουν σε αδιέξοδο πλήθος πολιτών, που πλέον δείχνουν να εμπιστεύονται όλο και περισσότερο τον Συνήγορο του Πολίτη για επίλυση των διαφορών με υπηρεσίες του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αυτό αποτυπώνεται στην ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη (ΣτΠ) για το 2017, με τον επικεφαλής της ανεξάρτητης αρχής Ανδρ. Ποττάκη να την καταθέτει χθες στον πρόεδρο της Βουλής Ν. Βούτση.
Για το 2017, οι αναφορές προς τον ΣτΠ ανήλθαν σε 3.678, αυξημένες κατά 1/4 σε σχέση με το 2016. Η συντριπτική πλειονότητα των αναφορών σχετίζονταν με την κοινωνική ασφάλιση (2.330) και ακολουθούν αναφορές για τη χωροθέτηση και αδειοδότηση (472), τη φορολογία (352), τις μεταφορές (272) και την κοινωνική πρόνοια (252). Από το σύνολο των αναφορών, το 76% κρίθηκε βάσιμο προκειμένου να προχωρήσει η επίλυσή του.
Όπως δείχνει ο αριθμός των αναφορών, τα πιο σημαντικά προβλήματα που αφορούν την κοινωνική ασφάλιση είναι ο εσφαλμένος υπολογισμός της σύνταξης, η παράνομη παρακράτηση αποδοχών ή, σε περιπτώσεις χαμηλοσυνταξιούχων, η μη απόδοση της εφάπαξ παροχής γιατί δεν εμφανίζονταν ως ενεργοί συνταξιούχοι στα ηλεκτρονικά μηχανογραφικά συστήματα.
Εξίσου σημαντικά προβλήματα ανακύπτουν με τις απευθείας κατασχέσεις ποσών από τραπεζικούς λογαριασμούς. Ο ΣτΠ χαρακτηρίζει “αδύναμο” το νομοθετικό πλαίσιο περί κατασχέσεων να προστατεύσει μισθούς, συντάξεις, ασφαλιστικά βοηθήματα και προνοιακά επιδόματα. “Ακόμη και σε περιπτώσεις που παρέχεται προστασία σε ακατάσχετα ποσά, οι διοικητικές δυσλειτουργίες και οι τεχνικές δυσκολίες τελικά την αποδυναμώνουν σημαντικά, με αποτέλεσμα οι πολίτες να νιώθουν ανίσχυροι και απροστάτευτοι” υπογραμμίζει ο ΣτΠ.
Στο σκέλος της χωροθέτησης και αδειοδότησης, ο ΣτΠ κάνει ειδική αναφορά στον πρόσφατο νόμο για το δομημένο περιβάλλον που, όπως επισημαίνει, για την εφαρμογή του απαιτούνται 50 Υπουργικές Αποφάσεις, κάτι που από την εμπειρία της ανεξάρτητης αρχής φαίνεται να μην υλοποιείται ποτέ ή να εκδίδονται με μεγάλη καθυστέρηση και συνεπώς “η διοίκηση αδυνατεί να πράξει το έργο της”.
Στο πεδίο της κοινωνικής πρόνοιας, παράδειγμα δαιδαλώδους νομοθέτησης που παράγει ανισότητες είναι αυτό της προστασίας της μητρότητας, για την οποία υπάρχουν διαφορετικές κλίμακες προστασίας στο Δημόσιο, στο ευρύτερο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα συσχετιζόμενο με τη σχέση εργασίας.
“Στο στάδιο μετάβασης της Ελλάδας προς μια νέα σελίδα απαιτούνται ο εξορθολογισμός της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης και η εμπέδωση των αρχών του κράτους δικαίου που αποτελούν όχι μόνο συνθήκες εκ των ων ουκ άνευ για μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή, πλουραλιστική Πολιτεία, αλλά και βασικά θεμέλια για μια ισόρροπη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και για την εξασφάλιση της απαιτούμενης κοινωνικής συνοχής” ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρ. Ποττάκης. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης διαπίστωσε ότι η έκθεση “αποτυπώνει με ενάργεια τα προς επούλωση βαρύτατα τραύματα που αφήνει η κρίση στην κοινωνία μας”.
