Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Το πάρκο Ναυαρίνου "να γίνει χωροταξικό υπόδειγμα"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το πάρκο Ναυαρίνου "να γίνει χωροταξικό υπόδειγμα"

Γεμάτη ώς πάνω ήταν η αίθουσα 120 θέσεων του Θεάτρου Εξαρχείων στη συζήτηση που έγινε την Τετάρτη το απόγευμα για το μέλλον του αυτοδιαχειριζόμενου πάρκου Ναυαρίνου, μετά από ανοιχτό κάλεσμα των εναπομεινάντων μελών του, που έχουν κουραστεί να παλεύουν μόνοι για τη συντήρησή του.

Η συζήτηση διήρκεσε περίπου 4 ώρες και παρ' ότι δεν κάθισαν όλοι από την αρχή ως το τέλος, η αίθουσα παρέμενε συνεχώς ασφυκτικά γεμάτη, καθώς ο κόσμος "ανακυκλωνόταν". Δείγμα του μεγάλου ενδιαφέροντος και συνάμα της αγωνίας που έχουν τόσο οι Εξαρχειώτες όσο και άλλοι Αθηναίοι για τη διατήρηση του μικρού πνεύμονα πρασίνου που απρόσμενα ήρθε στη ζωή μας, αλλά όχι τυχαία.

Το όμορφο παιδί του Δεκέμβρη

Το πάρκο Ναυαρίνου δημιουργήθηκε το 2009, ως απότοκο της εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008, που προέτασσε μεταξύ άλλων την αυτοοργάνωση, τη συλλογικότητα, αλλά και τη σύγκρουση με τις συμβάσεις. Μία από αυτές ήταν η αποδοχή πως το πάρκινγκ επί των οδών Ναυαρίνου, Ζωοδόχου Πηγής και Χαρίλαου Τρικούπη δεν μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο πέρα από ένα ακόμη γκρίζο σημείο στην πόλη, με ή χωρίς αυτοκίνητα, καθώς είχε εγκαταλειφθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά πάντα με μπετόν. Η σύμβαση αυτή θρυμματίστηκε από την αποφασιστικότητα κατοίκων της περιοχής και όχι μόνο, όπως το τσιμέντο από τα τρυπάνια τους. Το πάρκινγκ εξελίχθηκε σε μια πράσινη όαση, έχοντας ακόμη και μικρές αστικές καλλιέργειες, και ταυτόχρονα έδωσε μια πολύτιμη διέξοδο στους φοιτητές (πολύ κοντά βρίσκεται το παλιό Χημείο), στις οικογένειες (δεν υπάρχει άλλη σώα παιδική χαρά στα Εξάρχεια) και στις παρέες (πολλοί που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να κάτσουν σε μια καφετέρια, βρήκαν απάγκιο).

20.000 κάτοικοι, 5 άτομα για το πάρκο

Με τον καιρό η προσπάθεια λειτουργίας και συντήρησης του πάρκου έγινε από μια ευχάριστη, αν και κοπιαστική ενασχόληση, δυσβάσταχτο βάρος. Σε μια περιοχή που κατοικούν 20.000 άνθρωποι, αλλά και μια περιοχή γεμάτη από κοινωνικά εγχειρήματα και αυτοοργανωμένες δομές, συνεπώς με εδραιωμένη την κουλτούρα της αυτοδιαχείρισης και της συμμετοχής, μόλις 5 με 6 άτομα είναι εκείνα που ασχολούνται επισταμένα με το πάρκο. Το αποτέλεσμα είναι να μη μαραζώνουν τα λουλούδια του πάρκου, αλλά να "μαραζώνουν" όσοι τα φροντίζουν.

Την ίδια ώρα, αρκετοί επισκέπτες του χώρου τον αντιμετωπίζουν ως "καταναλωτές". Θα πιουν εκεί την μπύρα, αλλά φεύγοντας θα αφήσουν το μπουκάλι στο πεζούλι. Ακόμη χειρότερα, θα το σπάσουν πετώντας το.

Εδώ και χρόνια τα μέλη του πάρκου έρχονται σε καθημερινή βάση αντιμέτωπα με καταστροφές, κλοπές και σκουπίδια. Καθαρίζουν περιττώματα και ξεπλένουν χώρους που κάποιοι τους βλέπουν ως ουρητήρια. Φυτεύουν δέντρα στη θέση εκείνων που ξερίζωσαν πάλι κάποιοι, μαζεύουν όσα αφήνουν πίσω τους οι χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών. Ακόμη και εκπαίδευση σκύλων έχουν δει να γίνεται καταμεσής του πάρκου, φαινόμενο που και αυτό χρειάστηκε μόνοι να βρουν τρόπο να το αντιμετωπίσουν.

Η αφίσα και το σκίτσο που "ταρακούνησαν"

Το ανοιχτό κάλεσμα για συζήτηση με τίτλο "Αυτοδιαχειριζόμενο Πάρκο Ναυαρίνου - Τέλος;" ταρακούνησε τον κόσμο. Η αφίσα που κολλήθηκε σε κάθε δρόμο των Εξαρχείων συνοδευόταν από αιχμηρό σκίτσο που απεικόνιζε από τη μία άτομα σε ρόλο παρατηρητή: τον κάτοικο, τον μαγαζάτορα, τον θαμώνα, τον αναρχικό, τον αριστερό, τον εξαρχειολόγο - παρκολόγο, τον αυτόνομο και τον κοινωνιολόγο, και από την άλλη έδειχνε ένα άνθρωπο μόνο του, να προσπαθεί να φυτέψει ένα δέντρο. Ή αλλιώς τον "Μαλάκα (συνέλευση πάρκου)".

Ο τίτλος, η αφίσα, το κείμενο του καλέσματος αφύπνισαν και ώθησαν περισσότερα από 200 άτομα, αλλά και αρκετές συλλογικότητες, όπως του πάρκου Κύπρου και Πατησίων, να προσέλθουν μαζικά στο θέατρο Εξαρχείων. Στις τοποθετήσεις που ακούστηκαν, αναγνωρίστηκε η αυταπάρνηση των μελών του πάρκου Ναυαρίνου, υπήρξε αυτοκριτική, εκφράστηκε αλληλεγγύη, δηλώθηκε διάθεση για βοήθεια, όπως και όσο μπορεί ο καθένας.

"Μπορεί ένα αυτοδιαχειριζόμενο πάρκο να είναι κατώτερο απ’ αυτό που φαντάστηκα; Κι αν είναι ταυτόχρονα ανώτερο απ’ αυτό που αξίζω; Μπορεί να ζήσει μια νησίδα ονείρου σε μια ηττημένη πόλη;" ήταν ορισμένα από τα ερωτήματα που συνέθεταν το υπόβαθρο της συζήτησης.

"3,5 ώρες για το πότισμα"

Κατά την εισήγηση περιγράφηκε η πορεία του πάρκου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Από τη μία οι μαζικές φυτεύσεις, οι εκδηλώσεις και το παγκόσμιο ενδιαφέρον, από την άλλη η ανάθεση, οι καταστροφές και η εγχώρια αδιαφορία. "Υπάρχει μια σχέση όμοια με αυτή που υπάρχει με ένα δημοτικό πάρκο αλλά λίγο πιο τρέντι", αναφέρθηκε, με την έννοια ότι αρκετοί πηγαίνουν στο πάρκο, αλλά λειτουργούν λες και υπάρχει για τον χώρο υπηρεσία καθαριότητας. Που και πάλι η αντίληψη της επιβάρυνσης του εργαζόμενου με παρατημένα σκουπίδια θα ήταν λανθασμένη. Ο φόρτος εργασίας για τα λιγοστά μέλη του πάρκου αποτυπώνεται ενδεικτικά στον χρόνο που τους "παίρνουν" τα ποτίσματα. "Σε ένα άτομο αντιστοιχούν 3,5 με 4 ώρες για να ποτίσει το πάρκο".

Στον αντίποδα των παραδειγμάτων προς αποφυγή χρήσης του πάρκου, υπάρχει κι ένα παράδειγμα λειτουργίας. Η μικρή παιδική χαρά. Όπως αναφέρθηκε, οι γονείς έχουν οργανωθεί από μόνοι τους και έχουν αναλάβει τη φροντίδα του χώρου, ο οποίος εδώ και λίγο καιρό είναι περιφραγμένος, αποτρέποντας τις καταστροφές που είχαν σημειωθεί στο παρελθόν, όπως και τους κινδύνους για τα παιδιά. Για παράδειγμα, κάποιον τραυματισμό από τα θραύσματα σπασμένων μπουκαλιών.

Η πρόταση για το μέλλον του πάρκου

Πάνω σε αυτό το πετυχημένο μοντέλο, όπως αποτιμάται το εγχείρημα, οικοδομήθηκε το προηγούμενο διάστημα η πρόταση για το μέλλον του πάρκου, η οποία έγινε γνωστή την Τετάρτη. Μια πρόταση που έχει αφετηρία το σκεπτικό ότι είναι "πρωτίστως ένας χώρος στον οποίο παρεμβαίνουμε".

Από το να συντηρείται κάτι που δεν μπορεί να συντηρηθεί και να εντείνεται ένας φαύλος κύκλος, προτάθηκε το πάρκο να μετατραπεί σε μια μεγάλη παιδική χαρά με ευρεία περίφραξη και να υπάρξει επίσης αναβάθμιση του θεάτρου, με σκοπό "να μη συνεχίσει να είναι λόφος του Φιλομπάφου".

Από τα μέλη της συνέλευσης εκτιμάται ότι η μετατροπή του πάρκου σε παιδική χαρά αφενός θα τονώσει τον συλλογικό χαρακτήρα του εγχειρήματος, αφετέρου θα δώσει λύσεις σε πραγματικές ανάγκες. "Δεν θέλουμε όποιος γεννάει να μετακομίζει. Δεν θέλουμε συνεχώς να χάνουμε τους γείτονες και τους φίλους μας, επειδή γίνονται γονείς", αναφέρθηκε χαρακτηριστικά. Όσον αφορά το κόστος των έργων, όπως τονίστηκε, έχει υπολογιστεί και μπορεί να καλυφθεί.

Η πρόταση έγινε δεκτή με ικανοποίηση από την πλειοψηφία όσων τοποθετήθηκαν, ωστόσο εκφράστηκαν και ορισμένοι προβληματισμοί, κυρίως σε σχέση με την ευρεία περίφραξη, η οποία χαρακτηρίστηκε "υπερβολική". "Η περίφραξη δεν αποκλείει εξ ορισμού. Στην προκειμένη, δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε περισσότερο κόσμο", ήταν ο αντίλογος, που συνοδευόταν από τη διαπίστωση ότι μετά την τοποθέτηση περίφραξης στην παιδική χαρά, αυξήθηκαν οι επισκέψεις των οικογενειών.

Ποια η προσδοκία

Την ερχόμενη Τετάρτη στις 7.30 θα υπάρξει συνέλευση στο Στέκι Μεταναστών (Οδός Τσαμαδού 15, Εξάρχεια), όπου θα συζητηθεί περαιτέρω η πρόταση, με την προσδοκία ότι, μετά και την ανοιχτή συζήτηση, αυτή τη φορά θα είναι πιο μαζική η διαδικασία σε σχέση με τις προηγούμενες.

Πιθανή υλοποίησή της πρότασης εκτιμάται ότι θα συμβάλλει όχι μόνο στην αναζωογόνηση του χώρου, αλλά και στη διαμόρφωση ενός "χωροταξικού υποδείγματος" που θα αναζωογονήσει και τα Εξάρχεια. Όπως όμως τονίζουν τα μέλη της συνέλευσης απευθυνόμενα στον κόσμο: "Αυτό το χαρτί δεν βρίσκεται πια στα δικά μας χέρια. Βρίσκεται στα δικά σου. Κι ίσως να είναι το τελευταίο, για όσους προσδοκούμε η ιστορία αυτής της γειτονιάς να συνεχίσει να γράφεται από τα ίδια τα κοινωνικά της υποκείμενα".

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL