Live τώρα    
12°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Σποραδικές νεφώσεις
12 °C
8.6°C15.2°C
1 BF 87%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
11 °C
8.1°C13.2°C
1 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
14 °C
11.0°C14.4°C
2 BF 75%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.8°C13.6°C
2 BF 66%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
6 °C
5.9°C9.6°C
0 BF 100%
ΑΝΤΖΕΛΑ ΝΤΕΪΒΙΣ: / Άντζελα Ντέιβις: Τα νέα κινήματα, πιο ελπιδοφόρα από εκείνα του '60
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΑΝΤΖΕΛΑ ΝΤΕΪΒΙΣ: / Άντζελα Ντέιβις: Τα νέα κινήματα, πιο ελπιδοφόρα από εκείνα του '60

Ζωντανός θρύλος του κινήματος της Μαύρης Υπερηφάνειας και του φεμινιστικού κινήματος, πολιτική ακτιβίστρια που φυλακίστηκε για 18 μήνες χαρακτηριζόμενη από το FBI ως μία από τους «δέκα πιο επικίνδυνους καταζητούμενους» τη δεκαετία του 1970, ακαδημαϊκός και συγγραφέας, με απαστράπτουσα αξιοπρέπεια, στα 74 της χρόνια, η Άντζελα Ντέιβις εξακολουθεί μέχρι σήμερα να διατηρεί την ικανότητα τα αφουγκράζεται την εποχή της. Βρέθηκε στην Αθήνα για δύο ημέρες ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, ως κεντρική ομιλήτρια στην ενδέκατη ετήσια διάλεξη στη μνήμη του μεγάλου Έλληνα κοινωνιολόγου και γοήτευσε το κοινό με τα μηνύματά της για τα καθολικά ανθρώπινα δικαιώματα, τα νέα κοινωνικά κινήματα και τις νέες προκλήσεις στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν.

«Ο Τραμπ νομίζει πως πρωταγωνιστεί σε ριάλιτι»

Μιλώντας για την προεδρία Τραμπ, η Άν. Ντέιβις επανέλαβε ότι «ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ο Πρόεδρός μου» και υπογράμμισε σε όλους τους τόνους την ανάγκη για μαζική αντίσταση κατά τη διάρκεια της χθεσινής της συνάντησης με δημοσιογράφους. «Βρισκόμαστε ανάμεσα σε δύο κόμματα, αλλά δεν μας αντιπροσωπεύουν» πρόσθεσε και αποκάλυψε ότι ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις για τη δημιουργία ενός νέου, ανεξάρτητου κόμματος, «που θα στηρίζεται σε κοινωνικές συμμαχίες, ένα κόμμα αντικαπιταλιστικό. Πιστεύω», είπε «ότι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση αμυντικής διαδικασίας και πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις τα επόμενα τρία χρόνια ώστε να έχουμε να προτείνουμε κάτι εναλλακτικό από όσα μας έχουν δείξει οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκράτες».

Ιδιαίτερη μνεία έκανε και στην αναγνώριση από τον Τραμπ της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, εκτιμώντας πως οι αντιδράσεις θα κλιμακωθούν ακόμη κι από εκείνους που μέχρι πρότινος υιοθετούσαν μια συντηρητική στάση και έχουν αποφύγει να τοποθετηθούν μέχρι στιγμής. «Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και μελετητές Εβραϊκών Σπουδών έχουν τοποθετηθεί κατά αυτής της απόφασης του Τραμπ», δήλωσε χαρακτηριστικά.

«Ακόμα και ο χειρότερος Πρόεδρος είχε την αίσθηση της βαρύτητας του ρόλου του» επισήμανε και συνέχισε: «Ο Τραμπ δεν έχει καμία αίσθηση τι σημαίνει να είσαι Πρόεδρος. Νομίζει πως είναι πρωταγωνιστής σε κάποιο ριάλιτι».

"Ο φασισμός είναι ακόμη ζωντανός στην πολιτική κουλτούρα"

Απαντώντας σε ερώτηση της «Αυγής» για την άνοδο του εθνικισμού και του νεοναζισμού στην Ευρώπη και την Αμερική, η Άντζελα Ντέιβις σημείωσε ότι «αυτές οι δυνάμεις αντιπροσωπεύουν μια αντίληψη για τον κόσμο με όρους ιεραρχίας. Μια αντίληψη που επιλέγει ποιοι θα έχουν περισσότερη εξουσία, και αυτοί είναι συνήθως λευκοί, άνδρες και συντηρητικοί». Επισήμανε ότι αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Η Ευρώπη έχει ξαναζήσει την άνοδο των φασιστών σε διάφορες στιγμές της Ιστορίας». Ωστόσο, στάθηκε στην «τάση που έχουμε, μόλις εγκαταλείπουμε μια κατάσταση φασισμού και ρατσισμού, να θέλουμε να προχωρήσουμε και όχι να έρθουμε σε επαφή με τις ιστορικές συνθήκες που παράγουν τον φασισμό και τη δουλεία». Αναφέρθηκε στο παράδειγμα του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, όπου ακούστηκαν συνθήματα όπως «Ζήτω ο Φράνκο», αποδεικνύοντας ότι «ο φασισμός είναι ακόμη ζωντανός στην πολιτική κουλτούρα», αλλά και στις ΗΠΑ, όπου «αντιμετωπίζουμε στοιχεία που έχουν τις ρίζες τους στην εποχή της δουλείας 150 χρόνια μετά. Χρειάζεται να ξανασκεφτούμε και να επανασχεδιάσουμε την ιστορική κληρονομιά» τόνισε.

Τα σύγχρονα κινήματα χρειάζονται νέες προσεγγίσεις

Με απόλυτη σιγουριά, η Άντζελα Ντέιβις υποστήριξε ότι «τα κινήματα που δημιουργήσαμε 50-60 χρόνια πριν αποτελούν ακόμη μέρος της πολιτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς», αλλά «δεν είναι τα κινήματα που μπορούν να επιφέρουν αλλαγές σήμερα. Διότι έχουμε να κάνουμε με ένα ολόκληρο σύνολο νέων περιστάσεων. Ο αντίκτυπος των social media έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι φαντάζονται τις σχέσεις τους με τους άλλους αλλά και τον κόσμο». Τα κινήματα που «δημιουργούν οι νέοι άνθρωποι σήμερα», είπε, «δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες αναλύσεις, τις ίδιες στρατηγικές. Πρέπει να διαμορφώσουν νέες ιδέες και νέες προσεγγίσεις».

Για παράδειγμα, μας κάλεσε να σκεφτούμε το κόμμα των Μαύρων Πανθήρων του 1960 και το σύγχρονο κίνημα Black Lives Matter (BLM), που «με πολλούς τρόπους καταπιάνονται με ακριβώς τα ίδια ζητήματα, δηλαδή την κρατική βία, την αστυνομική βία και τον ρατσισμό».

Σημείωσε ότι το κόμμα των Πανθήρων έκανε κάτι που «ήταν πολύ ευφάνταστο για την εποχή του, με το να αστυνομεύει την αστυνομία. Κρατούσαν νομικά βιβλία, που συμβόλιζαν τα δικαιώματα και όπλα που συμβόλιζαν την αντίσταση. Όμως όσο δελεαστική κι αν ήταν εκείνη η προσέγγιση, ήταν εξόχως αρρενωπή και όλη αυτή η έννοια της στρατιωτικοποίησης που θα λύσει τα προβλήματα, χρησιμοποιώντας ακριβώς τις μεθόδους που η αστυνομία χρησιμοποιεί, είναι από μόνη της προβληματική. Από την πλεονεκτική θέση του να κοιτάζουμε πίσω από αυτήν την εποχή, βλέπουμε ότι τότε ήταν εκπληκτικό, άλλαξε τον κόσμο».

Το BLM έχει μια νέα προσέγγιση: «Μιλάμε για εξέλιξη. Δεν μπορείς να επικεντρώνεσαι σε μεμονωμένους αστυνομικούς, είναι πολύ πιο δομικό εκείνο που επέτρεψε στη ρατσιστική βία για δεκαετίες. Πρέπει να εξετάσουμε τη στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας, την σχέση της τοπικής αστυνομίας με το Ισραήλ, όπως του Α.Τ. Φέργκιουσον, που έχει εκπαιδευτεί σε αντιτρομοκρατικές μεθόδους από τον στρατό του Ισραήλ. Χρειάζεται μια ριζική μεταμόρφωση, χρειάζονται νέες μέθοδοι ασφάλειας» είπε.

Το κίνημα των τρανς, ίσως το πιο σημαντικό

«Είναι σημαντικό να δούμε τον εαυτό μας μέσα στον κόσμο και πώς θέλουμε να είμαστε μέσα σε αυτόν» τόνισε, λέγοντας για άλλη μια φορά ότι «όταν η ζωή ενός μαύρου λαμβάνει αξία, τότε ενισχύει την αξία κάθε ζωής». Σε αυτό το σημείο, πρόσθεσε ότι ίσως το κίνημα για τα δικαιώματα των τρανς είναι το πιο σημαντικό σήμερα, διότι είναι εκείνο που θέτει πιο επιτακτικά την ερώτηση του πώς αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας ως ανθρώπους και συνεπώς ποια είναι η αντίληψή μας για τον άνθρωπο ως έννοια. «Θέματα στα οποία συνήθως αναφερόμαστε ως απλώς ζητήματα ταυτότητας συνιστούν στην πραγματικότητα τους πιο σημαντικούς αγώνες για τη δημοκρατία» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ιδιαίτερη μνεία έκανε στο BLM, σημειώνοντας ότι έχει συλλογική ηγεσία από τρεις γυναίκες, που δεν ανταποκρίνεται στα πρότυπα ηγεσίας του παρελθόντος, που επέτασσαν μια αρρενωπή, χαρισματική ηγεσία. «Αυτή είναι μια μεταμορφωτική φεμινιστική προσέγγιση» είπε, που «επερωτεί την ίδια την ιδέα ότι χρειαζόμαστε μια μονοπρόσωπη ηγεσία. Μου δίνει πολλή ελπίδα, περισσότερη από αυτή που μπορούσαμε να γεννήσουμε το ’60».

Απαντώντας δε σε ερώτησή μας στο περιθώριο της συνέντευξης Τύπου για το αν η Αριστερά έχει επαρκώς ενσωματώσει τα αιτήματα του φεμινιστικού κινήματος σε διακηρυκτικό και οργανωτικό επίπεδο, η Άν. Ντέιβις αποκρίθηκε με ένα χαμόγελο και ένα αρνητικό νεύμα.

Ο κόσμος έχει εμπνευστεί από τις διαδηλώσεις στην Ελλάδα

Μιλώντας για την Ελλάδα, τόνισε ότι «ολόκληρος ο κόσμος έχει εμπνευστεί από τις διαδηλώσεις του ελληνικού λαού κατά της λιτότητας». Απαντώντας δε σε ερώτηση δημοσιογράφου αν το «ελληνικό πείραμα» κατά τη διάρκεια της κρίσης έχει δημιουργήσει μια ιδιότυπη φυλακή για τη χώρα, εκείνη, διερωτώμενη για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έστειλε μήνυμα αλληλεγγύης: «Η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. (...) Οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες πρέπει να εκπληρωθούν στο μέλλον».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL