Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
18.2°C21.8°C
2 BF 49%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
19 °C
17.0°C20.3°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C16.6°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
17.1°C19.1°C
5 BF 37%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C17.1°C
2 BF 56%
Η "νέα σωφρονιστική πολιτική" της εκδικητικότητας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η "νέα σωφρονιστική πολιτική" της εκδικητικότητας

Το Προεδρικό Διάταγμα 81, πριν ακόμα ορκιστούν οι υπουργοί της κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη, θα μείνει στην Ιστορία γιατί μ' αυτό η αρμοδιότητα των φυλακών μεταφέρεται στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Πρόκειται για τη μεταφορά ολόκληρης της Γενικής Γραμματείας Αντιεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, γεγονός που σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα εποχή, που ο κρατούμενος είναι απλά "απειλή ασφάλειας" ενώ ίσως για πρώτη φορά ακόμα και οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες τίθονται υπό τον έλεγχο του υπουργείου που προΐσταται της αστυνομίας, γεγονός που χαρακτηρίζει "επικίνδυνο" ο πρώην γενικός γραμματέας Αντιεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης Ευτύχης Φυτράκης, μιλώντας στην "Αυγή" της Κυριακής.

Πρωτόγνωρο ευρωπαϊκά

"Αυτό που σηματοδοτεί η εξαγγελία Μητσοτάκη πριν τις εκλογές και το είδαμε να υλοποιείται με το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα που υπογράφηκε είναι μια ακριβώς αντίστροφη πολιτική από αυτή τη ακολουθήσαμε επί τεσσεράμισι χρόνια. Μονομερώς δίνεται βάση στην ασφάλεια. Σηματοδοτεί την απομάκρυνση από το μοντέλο που εφαρμόσαμε και μια νέα "σωφρονιστική πολιτική" η οποία θα κυριαρχείται από την εκδικητικότητα, την τιμωρητικότητα, με μοναδική παράμετρο τη μη απόδραση του κρατουμένου. Η παράμετρος των ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης, της επανένταξης, της βελτίωσης μέσα από δημιουργική απασχόληση, εκπαίδευση κ.λπ. φεύγει τελείως. Είναι πολύ ανησυχητικό" υπογραμμίζει και συμπληρώνει: "Είναι πρωτόγνωρο ευρωπαϊκά. Όπου κι αν έψαξα δεν βρήκα άλλη ευρωπαϊκή χώρα η οποία να υπάγει το σωφρονιστικό σύστημα όχι στο υπουργείο Δικαιοσύνης, αλλά στο Εσωτερικών, πλην δύο εξαιρέσεων, όπου είναι ενιαίο το υπουργείο Εσωτερικών και Δικαιοσύνης (στην Κύπρο και την Ολλανδία, όμως δεν υπάγεται το σωφρονιστικό σύστημα στο υπουργείο Ασφάλειας).

Για εμάς η υπόθεση της έκτισης της ποινής είναι μια υπόθεση δικαιοσύνης και ανθρωπισμού. Μετατρέπεται με αυτή τη μεταφορά αποκλειστικά σε υπόθεση ασφάλειας.

Εκ της φύσεώς του το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν έχει τη θεσμική δυνατότητα να μπορέσει να ασκήσει σωφρονιστική πολιτική. Το πρόγραμμα κατάρτισης, το εκπαιδευτήριο μέσα στη φυλακή τώρα θα αντικατασταθεί ένα όπλο που θα υπάρχει σε κάθε γωνιά της φυλακής".

Κοινωνικές υπηρεσίες με στολή;

"Στη 'ζέση' να φύγουν οι φυλακές ξηλώθηκε ολόκληρη η Γενική Γραμματεία Αντιεγκληματικής Πολιτικής, η οποία δεν δημιουργήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά παλιότερα. Στη Γραμματεία αυτή υπάγονται και οι υπηρεσίες επιμελητών ανηλίκων κοινωνικής αρωγής και οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες" επισημαίνει ο Ευτ. Φυτράκης. Σημειώνεται ότι με ανακοίνωσή τους οι επιμελητές ανηλίκων ζητούν να παραμείνουν στο υπουργείο Δικαιοσύνης.

"Φανταστείτε ότι μόλις πριν λίγες ημέρες ολοκληρώθηκαν οι προετοιμασίες για το 'Σπίτι του Παιδιού'. Πρόκειται για έναν νέο θεσμό που υπάγεται στις υπηρεσίες επιμελητών ανηλίκων και έχει σκοπό μέσα σε ένα ανθρώπινο περιβάλλον για πρώτη φορά τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί να συμμετέχουν σε μια ποινική διαδικασία χωρίς μια δευτερογενή θυματοποίηση. Οι υπηρεσίες αυτές δίνουν λόγο στους εισαγγελείς, όχι στην αστυνομία και είναι υπηρεσίες κοινωνικές, οι οποίες συνδράμουν τη Δικαιοσύνη. Τώρα, πώς ακριβώς θα έχουμε μια ταύτιση του ένστολου αστυνομικού ρόλου με τις υπηρεσίες αυτές που αποτελούνται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους είναι πράγματι κάτι πρωτόγνωρο" αναφέρει ο πρώην γ.γ. Αντιεγκληματικής Πολιτικής.

* Πώς θα είναι ανεξάρτητος ο ιατροδικαστής αν εμπλέκεται η αστυνομία;

"Εξαιρετικά επικίνδυνο είναι το θέμα της μεταφοράς των ιατροδικαστικών υπηρεσιών. Σκεφτείτε μόνο την περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου. Υπάρχει μια διερεύνηση για τα αίτια θανάτου -και δεν είναι η μοναδική, απλώς την αναφέρω σαν περίπτωση- στην οποία έχει συμμετοχή η αστυνομία. Πώς, λοιπόν, αύριο θα κάνει ο ιατροδικαστής ανεξάρτητος τη δουλειά του όταν υπάγεται στο ίδιο υπουργείο και έχει τον ίδιο πολιτικό προϊστάμενο με την αστυνομία, η οποία εμπλέκεται στην υπόθεση;

Οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες είναι σοβαρή υπόθεση, διαλευκαίνουν τις αιτίες θανάτου, οι οποίες είναι καθοριστικές για πάρα πολλά πράγματα και πρέπει να έχουν μια υψηλή αξιοπιστία και έναν μεγάλο βαθμό ανεξαρτησίας".

"Υπηρετήσαμε το τρίπτυχο ασφάλεια, ανθρωπισμός, επανένταξη"

Μιλώντας για την πολιτική που ακολουθήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, ο Ευτ. Φυτράκης τονίζει: "Υπηρετήσαμε για τα τεσσεράμισι αυτά χρόνια ένα μοντέλο σωφρονιστικής πολιτικής που είχε τρεις πυλώνες, δηλαδή ασφάλεια, ανθρωπισμός και επανένταξη. Αυτό δεν σήμαινε μόνο αποφυγή αποδράσεων -που είναι σημαντικό να μην γίνονται- αλλά σήμαινε περισσότερο οι κρατούμενοι να μπουν στη φυλακή και να βγουν ολοκληρώνοντας την ποινή τους υγιείς και ασφαλείς. Ταυτόχρονα, για τους εργαζόμενους των φυλακών σήμαινε επίσης ότι θα ολοκλήρωναν τη βάρδιά τους σε ένα περιβάλλον ασφάλειας.

Δίναμε προσοχή εξίσου στις συνθήκες διαβίωσης, γι' αυτό άλλωστε το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου του 2015 ήταν ο περίφημος Νόμος Παρασκευόπουλου Ν. 4322, που είχε ένα πλήθος διατάξεων όπου επιτύγχανε όχι μόνο την αποσυμφόρηση των φυλακών, οι οποίες ήταν ασφυκτικά γεμάτες, αλλά έδινε λύση μέσω της αποφυλάκισης σε ορισμένες οριακές περιπτώσεις, όπως ήταν οι βαριά νοσούντες, τα πρόσωπα με αναπηρία, οι ανήλικοι αλλά και οι λεγόμενοι φιλοξενούμενοι αλλοδαποί.

Αναπτύξαμε μια σειρά από δράσεις, όπως ήταν η δημιουργική απασχόληση και η εκπαίδευση είτε με σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, είτε εκπαιδευτικά προγράμματα κατάρτισης μέσω του ΟΑΕΔ ή άλλων φορέων, με σκοπό και οι συνθήκες διάνυσης του χρόνου της ποινής να είναι καλύτερες αλλά και να δίνουμε εφόδια έτσι ώστε όταν βγουν, με τους καλύτερους δυνατούς όρους, να αποφύγουν το έγκλημα.

Προσπαθήσαμε να βελτιώσουμε όλο το πλαίσιο της καθημερινότητας μέσα σε συνθήκες δημοσιονομικών περιορισμών. Βλέπαμε τον κρατούμενο όχι μόνο ως εγκληματία ή ως πιθανό δραπέτη αλλά ως άνθρωπο με τις ανάγκες του, γι' αυτό, π.χ., δημιουργήσαμε μια σειρά από δυνατότητες επικοινωνίας, όπως είναι τα παιδικά επισκεπτήρια, δηλαδή ειδικούς χώρους στις φυλακές όπου οι κρατούμενοι γονείς μπορούν να βλέπουν τα παιδιά τους, ή όπως είναι το ηλεκτρονικό επισκεπτήριο, όπου για πρώτη φορά καθιερώθηκε η δυνατότητα επικοινωνίας μέσω Skype, ειδικά για κρατούμενους που οι οικογένειές τους ζουν πολύ μακριά.

Το τρίτο στοιχείο στο οποίο δουλέψαμε πολύ εντατικά ήταν η προετοιμασία της επανένταξης, δηλαδή πιστεύουμε η εκδικητικότητα και η τιμωριτικότητα δεν είναι η καλύτερη αντιεγκληματική πολιτική. Αυτό δεν προσφέρει ούτε στον άνθρωπο αλλά ούτε και στην κοινωνία. Απλώς βγάζεις ένα αγρίμι έξω, το οποίο αργά ή γρήγορα θα ξαναεγκληματήσει και θα ξαναγυρίσει στη φυλακή. Ο σκοπός είναι να κόψουμε αυτό το φαινόμενο της 'περιστρεφόμενης πόρτας' μέσω δυνατοτήτων επαγγελματικής κατάρτισης και άρα ομαλής κοινωνικής επανένταξης. Αυτό είναι μια πάρα πολύ δύσκολη διαδικασία σε συνθήκες υψηλής ανεργίας. Δουλέψαμε πολύ για να διατηρήσει, για παράδειγμα, ο κρατούμενος τους δεσμούς του με την οικογένειά του και άρα βγαίνοντας να έχει ένα πλαίσιο οικογενειακό, κοινωνικό, υποδοχής".

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL