Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αραιές νεφώσεις
18 °C
16.6°C19.6°C
2 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
17 °C
14.7°C18.2°C
2 BF 59%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
15.5°C16.0°C
1 BF 77%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
18 °C
17.8°C19.1°C
5 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
15.9°C18.0°C
0 BF 63%
Το Δόντι του Βούδα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το Δόντι του Βούδα

Πρωί στον Ναό του Δοντιού

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Άνοιξη στο Κάντυ. Δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Σρι Λάνκα μετά το Κολόμπο, σε υψόμετρο μισού χιλιομέτρου. Η πόλη, τελευταία έδρα των βασιλέων της Σρι Λάνκα, περιστοιχίζεται από τεράστιες εκτάσεις τεϊοφυτειών, ενώ στη μέση της έχει διανοιχθεί η Κίρι Μουχούντα, η τεχνητή λίμνη της οποίας το όνομα σημαίνει "Θάλασσα Γάλακτος".

Αν για κάτι είναι διάσημο το Κάντυ, αυτό είναι το Σρι Νταλάντα Μαλιγκάβα, ο «Ναός του Κειμηλίου του Ιερού Δοντιού». Εδώ βρίσκεται φυλαγμένος ο αριστερός κυνόδοντας του Βούδα, τον οποίον απέσπασε ακόλουθός του από τη σορό του Σιντάρτα την ώρα της καύσης του.

Το δόντι φυγαδεύτηκε στις αρχές του 4ου αιώνα στη Σρι Λάνκα από την πριγκίπισσα Χεναμάλι που το είχε κρυμμένο στα μαλλιά της και τον σύζυγό της πρίγκιπα Ντάνθα, και φυλάχτηκε στην Ανουρανταπούρα για να προφυλάσσει τον βασιλιά που είχε εκεί τότε την έδρα του. Έκτοτε, όποτε άλλαζε η έδρα του βασιλείου μετακόμιζε και το Ιερό Δόντι.

Λέγεται ότι οι Καθολικοί Πορτογάλοι κατέστρεψαν από υπερβάλλοντα θρησκευτικό ζήλο το δόντι, όμως και οι Σιναλέζοι από την πλευρά τους διαβεβαιώνουν ότι αυτό που έπεσε στα χέρια των αποικιοκρατών δεν ήταν το πραγματικό δόντι, αλλά αντίγραφό του.

Ο ναός, χάρη στον οποίο το Κάντυ ανακηρύχθηκε τόπος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO, βρίσκεται στο ανακτορικό συγκρότημα, κάτι που δεν είναι άσχετο με τον θρύλο ότι όποιος κατέχει το Ιερό Δόντι του Βούδα κατέχει και την κοσμική εξουσία της Σρι Λάνκα για τον λόγο αυτόν από παλιά είχε και πολιτική σημασία το κειμήλιο αυτό.

Για να μπω, αναγκάζομαι να περάσω από αυστηρούς ελέγχους, καθώς ο ναός δέχθηκε επίθεση από τους αυτονομιστές Ταμίλ το 1998 και υπέστη ζημιές. Αν και περνάω ανάμεσα στους πρώτους νωρίς το πρωί, σε ελάχιστα λεπτά βρίσκομαι ανάμεσα σε πλήθος κόσμου. Όλοι είναι ανυπόδητοι και με ανοιχτόχρωμα ενδύματα σε ένδειξη σεβασμού και έτσι η προνοητικότητά μου να πάρω μαζί μου κάλτσες αποδεικνύεται σωτήρια στο καυτό έδαφος.

Προχωρώντας αντιλαμβάνομαι πως πρόκειται για ένα πολυδαίδαλο συγκρότημα. Ανάμεσα στον ναό και τη λίμνη μεσολαβούν τα «Λουτρά της Βασίλισσας», χτισμένα πάνω στη λίμνη. Αμέσως μετά περνάω από ένα διώροφο οκταγωνικό λευκό κτίριο με μπαλκόνι. Ονομάζεται Πατιριπούβα και στον μικρό βωμό του -και σε έναν Βούδα που είναι δωρεά της Μιανμάρ- προσεύχονται μόλις εισέρχονται οι πιστοί. Πατιριπούβα είναι σύνθετη λέξη, από το «πάτου» που σημαίνει «βλέπω» και το «ιρούπου» που σημαίνει «καθιστός», και περιγράφει την καθιστή στάση του βασιλιά όταν εδώ άκουγε τους υπηκόους του.

Πρωινή προσευχή

Κάτι που με εντυπωσιάζει είναι οι απίθανες λεπτομέρειες στις ζωγραφιές και το πλήθος αγαλμάτων. Κατά τις 9.30 ακούγονται τύμπανα που σημαίνουν την έναρξη της πρωινής προσευχής. Συνεχίζω την περιπλάνησή μου στον ιερό χώρο συνεπαρμένος από την ατμόσφαιρα, την κατάνυξη του κόσμου, την ιδιαίτερη αισθητική, την αρχιτεκτονική, ένα περιβάλλον που συναντάς με λίγα λόγια ελάχιστες φορές στην ζωή σου και επιδιώκεις να αφομοιώσεις τις αλλόκοτες παραστάσεις και την εμπειρία.

Σχεδόν δύο ώρες αργότερα οι περισσότερες αίθουσες αρχίζουν να κλείνουν. Παρά ταύτα, ακόμη έρχεται κόσμος και οι ανθοπώλες κάνουν «χρυσές δουλειές» με όλες αυτές τις προσφορές που έρχονται. Πολύς κόσμος αγοράζει λουλούδια, κυρίως λωτούς, για να προσφέρει στον ναό με πλήθος από μαθητές παραταγμένους σε απόλυτη τάξη και αξιοθαύμαστη ησυχία.

Μουσεία και ανάκτορο

Οι μοναχοί τελούν τρεις λειτουργίες ημερησίως, αυγή, μεσημέρι και βράδυ, ενώ κάθε Τετάρτη πλένουν τελετουργικά το δόντι με αρωματισμένο νερό, άνθη και βότανα σε ένα μείγμα που ονομάζεται «Ναμουρούνα Μανγκαλάγια», το δε νερό πιστεύεται πως είναι ιαματικό και μοιράζεται στους παρευρισκόμενους. Αμέσως μετά τον ναό βρίσκεται το διαμέρισμα όπου φυλάσσεται το Δόντι του Βούδα και αριστερά του το σύγχρονο, από το τέλος του 20ού αιώνα, «Χρυσό Περίπτερο».

Προχωρώντας ευθεία βρίσκεται το Μουσείο του Ναού του Δοντιού και αμέσως μετά ακολουθούν άλλα δύο μουσεία. Προχωρώντας στα δεξιά, βαδίζοντας προς την πλευρά της λίμνης, βρίσκεται το Εθνικό Μουσείο του Κάντυ και αριστερά το Διεθνές Βουδιστικό Μνημείο. Στο δε τέρμα αριστερά του συγκροτήματος, από όπου αρχίζει ένα μικρό πυκνό δάσος, βρίσκεται το βασιλικό ανάκτορο.

Φεύγοντας λίγο πριν από το μεσημέρι, προσπαθώ να σκεφτώ αν υπάρχει ασιατική χώρα πέραν της Μέσης Ανατολής χωρίς κάποιο κειμήλιο του Βούδα.

Άλλο δόντι του Βούδα στην Τσάιναταουν της Σιγκαπούρης, οστάριά του σε στούπα έξω από την Πεσαβάρ του Πακιστάν, το μπολ του φαγητού του που λέγεται πως βρίσκεται στο Ιράν, άλλα κειμήλια βρίσκονται στο Χο Τσι Μινχ του Βιετνάμ, στην επαρχία Λαμπάνγκ της Ταϊλάνδης, στο Νεπάλ, σε μυστική τοποθεσία της Μογγολίας, στο Τζόρτζταουν της Μαλαισίας, στο Λάος, στην Κορέα, στο Μπορομπουντούρ της Ινδονησίας, στη Μιανμάρ, στην Ινδία, στην Ιαπωνία, στο Μπανγκλαντές, στο Τσιμπάτσου του Μπουτάν...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL