Αποτελούσε τη σπουδαιότερη διοργάνωση στον κόσμο, κατατίθενται 3.657 αιτήσεις έκθεσης έργων σύγχρονων καλλιτεχνών ενώπιον της κριτικής επιτροπής. Κάθε δημιουργός δικαιούνται να συμμετάσχει με έως τρία έργα. Μεταξύ των συμμετεχόντων είναι η τριαντάχρονη Αμερικανίδα Μαίρυ Κάσσατ, που θα παρουσιάσει το πορτρέτο "Ίντα", ο 38χρονος Ανρί Φαντέν - Λατούρ με νεκρή φύση και ο 37χρονος Κάρολος - Ντουράν με γυμνό. Μεγάλα ονόματα της εποχής, όπως ο Σεζάν, ο Ρενουάρ ή ο Μονέ, απέχουν. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες είναι και ο Εντουάρ Μανέ, ο οποίος εκθέτει το έργο του «Ο Σιδηρόδρομος», γνωστό και ως «Gare Saint-Lazare».
Ο 42χρονος Μανέ διαμένει εδώ και δύο χρόνια στην περιοχή, διάστημα ικανό για να συλλάβει την ατμόσφαιρά της και να την αποδώσει με την ιδιαίτερη ματιά του μοντερνιστή καλλιτέχνη. Ωστόσο, οι αρχικές κριτικές για το έργο που θα κοσμήσει 82 χρόνια αργότερα την Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον μόνο θετικές δεν είναι λόγω της μοντέρνας τεχνοτροπίας του. Το μοντέλο, η Βικτορίν Μεράν, εκτίθεται ξανά στο Σαλόνι εννέα χρόνια μετά τον πίνακα «Ολυμπία» για τον οποίο είχε ποζάρει γυμνή ως πόρνη, σκανδαλίζοντας το κοινό.
Ένας άλλος πίνακας του Μανέ με το ίδιο μοντέλο, πάλι γυμνό, το «Le Déjeuner sur l’herbe», δηλαδή «Γεύμα στο γρασίδι», είχε επίσης προκαλέσει σκάνδαλο και είχε απορριφθεί από το Σαλόν. Η Μεράν θα στραφεί στη ζωγραφική, θα συμμετάσχει έξι φορές στην έκθεση του Παρισιού, τη μία μάλιστα, το 1879, θα εκτεθεί στην ίδια αίθουσα με τον Μανέ, αν και η σχέση τους θα είναι πια ψυχρή λόγω του ακαδημαϊκού ύφους της που απορρίπτει ο ζωγράφος. Στον "Σιδηρόδρομο" πάντως, η Μεράν δεν ποζάρει γυμνή, αλλά στα αριστερά του πίνακα, με ολόσωμο συντηρητικό μπλε φόρεμα και καπέλο, κρατώντας βεντάλια, ένα ανοιχτό βιβλίο και ένα νυσταγμένο σκυλάκι. Δεξιά, με την πλάτη γυρισμένη, φαίνεται ένα μικρό κορίτσι και στο βάθος πίσω από τα κάγκελα που χωρίζουν τον σταθμό από τις δύο ηρωίδες, κυριαρχεί το λευκό φόντο του ατμού που βγάζει ο σιδηρόδρομος.
Τρία χρονιά αργότερα, ο Μανέ θα δημιουργήσει ακόμη έναν πίνακα με θέμα τον σταθμό, όπου το άνω μέρος του καταλαμβάνει ο ίδιος λευκός καπνός. Πανομοιότυπο είναι το θέμα του πίνακα του Κλοντ Μονέ την ίδια χρονιά, «Άφιξη του τρένου της Νορμανδίας, Σταθμός Σεν - Λαζάρ». Δεν είναι καθόλου παράξενο που ο σταθμός θα εμπνεύσει τους Μανέ, Μονέ, και άλλους καλλιτέχνες, όπως ο ρεαλιστής ζωγράφος Γκυστάβ Καγιεμπότ. Αφενός είναι ο ίδιος έργο τέχνης και αφετέρου η διαρκής κίνηση χιλιάδων «ανωνύμων» ανθρώπων καθημερινά εμπνέει τους μοντερνιστές καλλιτέχνες να δημιουργήσουν έργα έξω από το πλαίσιο του ακαδημαϊκού κατεστημένου, όπως λόγου χάρη η πασίγνωστη -και μία από τις δημοφιλέστερες παγκοσμίως- φωτογραφία του Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν του 1932 με τίτλο "Πίσω από τον Σταθμό Σεν Λαζάρ". Στον ίδιο σταθμό ο Ζαν Ρενό κυνηγά τον Κέβιν Κλάιν στην ταινία του 1995 "French Kiss", όπου συμπρωταγωνιστεί η Μεγκ Ράιαν, ενώ ο Σεν Λαζάρ αναφέρεται και στο "Ανθρώπινο κτήνος" του Εμίλ Ζολά.
24 Αυγούστου 1837, περίοδος της «Ιουλιανής μοναρχίας». Η Μαρία Αμαλία της Νεαπόλεως και της Σικελίας, σύζυγος του βασιλιά Λουδοβίκου Φιλίππου της Γαλλίας, εγκαινιάζει τον Αμπαρκαντέρ Ντε Μπατινιόλ, μετέπειτα Σταθμό Αγίου Λαζάρου, ο οποίος συνδέεται με το Λε Πεκ, μια απόσταση 18,7 χιλιομέτρων, η οποία τον μεθεπόμενο αιώνα θα απαιτεί μόλις 34 λεπτά της ώρας. Ο αρχιτέκτονας Ζαν Ζιστ Γκουστάβ Λις θα σχεδιάσει το 1887 το σύγχρονο κτήριο του σταθμού. Θα συνδέσει το όνομά του με τους σταθμούς του Πεδίου του Άρεως, της Λεωφόρου Φος αι της Χάβρης, τον ναό του Αγίου Συμεών του Στυλίτη στην κοινότητα Φεριέρ, το Δικαστικό Μέγαρο της Λυών, το Αββαείο του Σεν Μπενουά Συρ Λουάρ, την Νοτρ Νταμ Ντε Μενί Ντε Μπουλόν - Μπιγιανκούρ, το μνημείο της Ζαν ντ’ Αρκ στο Μπονσεκούρ και άλλα.
Με μια τέτοια ιστορία και τόσες πολιτιστικές αναφορές, θα ήταν αδύνατον να παραλείψω, επισκεπτόμενος το Παρίσι, να δω και να θαυμάσω τον Σταθμό του Αγίου Λαζάρου ή Γκαρ Σεν Λαζάρ στα γαλλικά. Χτίστηκε το 1837 και εξυπηρετεί με συνολικά 27 πλατφόρμες και 1.600 τρένα καθημερινώς πάνω από 270.000 επιβάτες. Άλλωστε, κοντά στον δεύτερο -από τους συνολικά έξι- μεγαλύτερο σταθμό της γαλλικής πρωτεύουσας βρίσκονται η Εθνική Όπερα του Παρισιού, η εκκλησία του Αγίου Αυγουστίνου, το Θέατρο Μισέλ, το Θέατρο Μογκαντόρ και το χαριτωμένο αίθριο εμπορικό κέντρο Πασάζ Ντι Χαβρ, άρα είναι σχεδόν αδύνατο να τον προσπεράσει ένας ταξιδιώτης.
Αναχωρώντας, η εικόνα που αποκομίζω από τον σταθμό είναι αντάξια της φήμης του όπως διατηρείται μέσα από την τέχνη.
