Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.8°C
2 BF 50%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
15.2°C18.5°C
2 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
12.6°C15.5°C
3 BF 73%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αραιές νεφώσεις
17 °C
16.5°C17.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
14.5°C14.6°C
1 BF 59%
Τζόνας Μίκας, ο "νονός" του αβανγκάρντ κινηματογράφου
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Τζόνας Μίκας, ο "νονός" του αβανγκάρντ κινηματογράφου

Έφυγε από τη ζωή ο πρωτοπόρος του αβανγκάρντ κινηματογράφου Τζόνας Μίκας, σε ηλικία 96 ετών. Γεννημένος το 1922 στη Λιθουανία, από όπου έφυγε το 1944 εξαιτίας του πολέμου, δούλεψε ακούραστα, για πάνω από 70 χρόνια, ως σκηνοθέτης, φωτογράφος, μοντέρ, ποιητής, ηθοποιός και συγγραφέας, κερδίζοντας τον τίτλο "νονός του πρωτοποριακού κινηματογράφου". "Μεγάλωσα σε μια αγροτική περιοχή" έχει πει σε συνέντευξή του, "σε μια εποχή που δεν υπήρχαν ειρηνικές συνθήκες. Όταν ήμουν στο Δημοτικό οι Σοβιετικοί κατέλαβαν τη Λιθουανία, κι αργότερα ήρθαν οι Γερμανοί. Βρέθηκα στην Αντίσταση, δεν πέρασα μια κανονική εφηβεία".

Το 1949 μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες και βρέθηκε στη Νέα Υόρκη. Ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ήταν να δανειστεί χρήματα για να αγοράσει την πρώτη του κινηματογραφική κάμερα, μια Bolex 16 χιλιοστών, με την οποία ξεκίνησε να καταγράφει "στιγμιότυπα" από τη ζωή του - κάτι που συνέχισε να κάνει για τις επόμενες επτά δεκαετίες. Δεν άργησε να γίνει ένα από τα πιο ενεργά μέλη του αμερικανικής αβανγκάρντ σκηνής, ιδρύοντας μια κινηματογραφική κοπερατίβα, στην οποία μαθήτευσαν πολλοί νεότεροι της underground κινηματογραφικής σκηνής - περισσότερο γνωστός απ' όλους τους "μαθητές" του είναι σίγουρα ο Άντι Γουόρχολ. Το 1954 ο Τζόνας Μίκας ίδρυσε μαζί με τον αδελφό του το περιοδικό "Film Culture", τη δική του απάντηση στα γαλλικά "Cahiers du Cinéma", που σύντομα καθιερώθηκε ως μια από τις πιο σημαντικές κινηματογραφικές εκδόσεις στις ΗΠΑ.

Στα τέλη της δεκαετίας του '50 και τις αρχές της δεκαετίας του '60 η Νέα Υόρκη ήταν η παγκόσμια πρωτεύουσα του αβανγκάρντ κινηματογράφου. Παρά τις απαγορεύσεις της λογοκρισίας και τις διώξεις από την αστυνομία (πολλές προβολές της ομάδας του Μίκας διακόπηκαν από την αστυνομία και οι κόπιες κατασχέθηκαν) ο αβανγκάρντ κινηματογράφος εξελίχθηκε σταθερά, δανειζόμενος στοιχεία από τις εικαστικές τέχνες και τις περφόρμανς. "Κοντά" στην ομάδα του Τζόνας Μίκας βρισκόταν και ο Ελληνοαμερικανός δημιουργός Γκρέγκορυ Μαρκόπουλος, αλλά και ο ποιητής Άλεν Γκίνσμπεργκ, καθώς και η σύντροφος του Τζον Λένον, Γιόκο Όνο. Γύρισε περισσότερες από εξήντα ταινίες, κυρίως με ένα "ιμπρεσιονιστικό" ύφος, επηρεάζοντας με τη ματιά του σκηνοθέτες όπως ο Τζον Γουότερς ή ο Τζιμ Τζάρμους, αν και ο ίδιος ο Μίκας προτιμούσε τον όρο "filmer" αντί για "filmaker". "Δεν σκηνοθετώ τίποτα" συνήθιζε να λέει.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL