Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.7°C
2 BF 52%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
16.5°C18.5°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.4°C18.0°C
4 BF 52%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C19.9°C
3 BF 40%
Η Ελλάδα και η διαχείριση του προσφυγικού στην Ευρώπη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η Ελλάδα και η διαχείριση του προσφυγικού στην Ευρώπη

Η απόφαση του συμβουλίου κορυφής για το προσφυγικό δεν λύνει το αδιέξοδο της Ε.Ε., αλλά μάλλον το επιβεβαιώνει. Το αδιέξοδο αυτό δεν σχετίζεται τόσο με το πραγματικό βάρος της διαχείρισης των προσφυγικών ροών, που είναι άλλωστε πολύ μειωμένες σε σχέση με το 2015. Περισσότερο έχει να κάνει με προβλήματα πολιτικού αναπροσανατολισμού της ευρωπαϊκής Δεξιάς, η οποία, πιεζόμενη από την Ακροδεξιά, υιοθετεί ολοένα και περισσότερο την ατζέντα της ξενοφοβίας και της εθνικής αναδίπλωσης. Αυτός ο αναπροσανατολισμός δημιουργεί ήδη τις προϋποθέσεις για μια σοβαρή πολιτική κρίση στην Ε.Ε. στο αμέσως επόμενο διάστημα και έτσι τα πολιτικά όργανα της Ένωσης είναι υποχρεωμένα να οδηγούνται από συμβιβασμό σε συμβιβασμό στην προσπάθειά τους να επιβραδύνουν ή να μεταθέσουν για αργότερα την εκδήλωση της κρίσης αυτής.

Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικοί αρχηγοί της Ε.Ε., έπειτα από μια μακρά και επίπονη διαβούλευση, κατέληξαν σε τρία μέτρα για τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.

Το πρώτο μέτρο είναι η δημιουργία “κέντρων κλειστού τύπου”, που τελευταία είναι γνωστά και σαν “πλατφόρμες αποβίβασης”. Πρόκειται επί της ουσίας για κέντρα κράτησης στα οποία θα μεταφέρονται όσοι διασώζονται στη θάλασσα. Εκεί υποτίθεται πως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θα επιλέγει αυτούς που δικαιούνται άσυλο και οι οποίοι θα διαμοιράζονται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ οι υπόλοιποι θα επαναπροωθούνται στις χώρες τους.

Παρόλο που στην απόφαση δεν αναφέρεται τίποτα για το πού θα γίνουν αυτά τα κέντρα κλειστού τύπου, είναι κοινώς γνωστό ότι σχεδιάζεται να γίνουν έξω από το έδαφος της Ε.Ε. Οι χώρες που έχουν ακουστεί είναι η Λιβύη, η οποία αρνήθηκε, αλλά όπου η πολιτική κατάσταση είναι πρακτικά ανύπαρκτη, καθώς και η Αλβανία, η οποία δήλωσε ότι προτιμά να διακόψει κάθε είδους σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι, η χωροθέτηση των κλειστών κέντρων παραμένει σε εκκρεμότητα και, κατά πάσα πιθανότητα, θα αποτελέσει αντικείμενο παρασκηνιακού παζαρέματος και ανταλλαγμάτων. Έως τότε, θα πρέπει να ξεχαστούν και οι πρόσφατες δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων που υποστήριζαν πως τα κέντρα κράτησης κλειστού τύπου είναι αντίθετα με το διεθνές δίκαιο. Δεν διευκρινίζεται επίσης πώς θα γίνεται η κατανομή στις χώρες της Ε.Ε. όσων δικαιούνται άσυλο, πιθανότατα επειδή η ίδια η Ε.Ε. δεν είναι σε θέση να καθορίσει και να επιβάλει στο εσωτερικό της έναν τέτοιο κανόνα.

Το δεύτερο μέτρο είναι η δημιουργία hotspots, δηλαδή κέντρων υποδοχής ανοιχτού τύπου, από χώρες της Ε.Ε. σε εθελοντική βάση. Έτσι, οι πρόσφυγες θα μπορούν να μεταφέρονται από χώρες που δεν είναι πρόθυμες να τους φιλοξενήσουν σε χώρες που είναι. Με την απόφαση αυτή, η Ε.Ε. απομακρύνεται εντελώς από οτιδήποτε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “κοινή πολιτική για το προσφυγικό”. Εκτός εάν η απόφαση αυτή συνοδευτεί με κανόνες που θα καθορίζουν τα κίνητρα και τα οφέλη για τους “πρόθυμους” και το κόστος για τους “μη πρόθυμους”. Διαφορετικά, μια πολιτική αρχών και μια ιδιοτελής πολιτική είναι αδύνατον να συνυπάρξουν στο ίδιο πλαίσιο. Μοιραία, η δεύτερη θα εκτοπίσει τελικά την πρώτη.

Τέλος, το τρίτο μέτρο αφορά την περίφημη επιστροφή των δευτερογενών μεταναστευτικών ροών. Σύμφωνα με το μέτρο αυτό, όποιος πρόσφυγας έχει υποβάλει αίτηση ασύλου σε μια χώρα της Ε.Ε. και βρίσκεται σε μια άλλη επιστρέφει υποχρεωτικά στην πρώτη. Πρόκειται για έναν συμβιβασμό ανάμεσα στη Μέρκελ και στον Βαυαρό σύμμαχό της Χορστ Ζέεχοφερ, ο οποίος έχει προσχωρήσει ολοκληρωτικά στη σκληρή αντιμεταναστευτική “εθνική” γραμμή των χωρών του Βίσεγκραντ και της Αυστρίας. Και επειδή πολύς ντόρος έχει γίνει τις τελευταίες ημέρες για το τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα και για “υποχώρηση της κυβέρνησης στο προσφυγικό έναντι των μέτρων για το χρέος”, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί η σημασία του για τη χώρα μας. Από τον ερχόμενο Αύγουστο και μετά, οποιοσδήποτε μετανάστης υποβάλλει αίτηση ασύλου στην Ελλάδα και εντοπίζεται να έχει περάσει στη Γερμανία από τα βαυαρικά σύνορα θα επιστρέφει στη χώρα μας. Δεδομένου του μεγάλου περιορισμού των μεταναστευτικών ροών, αλλά και της δέσμευσης να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα όλοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που έχουν οικογένειες στη Γερμανία, οι επιπλέον άνθρωποι που είναι πιθανόν να μετακινηθούν στην Ελλάδα με το μέτρο αυτό δεν θα είναι περισσότεροι από μερικές εκατοντάδες.

Η Ελλάδα, όπως και η Ισπανία, συμφώνησαν με το μέτρο αυτό προκειμένου να στηρίξουν αποφασιστικά το ευρωπαϊκό μέτωπο που είναι υπέρ μιας αλληλέγγυας και ανθρωπιστικής διαχείρισης στο προσφυγικό. Όμως τα μεγάλα ζητούμενα παραμένουν: είναι η ανάγκη για μια ενιαία πολιτική ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς τα βάρη στις χώρες πρώτης υποδοχής είναι δυσανάλογα. Είναι η ανάγκη αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου, που επίσης είναι ετεροβαρής για τις χώρες πρώτης υποδοχής. Και βεβαίως, είναι η ανάγκη έμπρακτης αλληλεγγύης και στήριξης για τις χώρες που δέχονται τις προσφυγικές ροές, αλλά και για τις χώρες που δέχονται και υλοποιούν τη μετεγκατάσταση προσφύγων. Αν η Ευρώπη δεν προχωρήσει προς την κατεύθυνση αυτή, θα μετατραπεί πολύ γρήγορα σε έρμαιο των διαφόρων Όρμπαν, Κατσίνσκι, Κουρτς και Ζέεχοφερ και η οριστική της παράδοση στον εθνικισμό και τον δεξιό λαϊκισμό θα σημάνει και τη διάλυσή της.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL