Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
16η Μπιενάλε στη Βενετία / 16η Μπιενάλε στη Βενετία: Αρχιτεκτονική, η «χωρογραφία» της καθημερινής ζωής
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

16η Μπιενάλε στη Βενετία / 16η Μπιενάλε στη Βενετία: Αρχιτεκτονική, η «χωρογραφία» της καθημερινής ζωής

Του Γιάννη Ψίνα

"Ο χρόνος δεν είναι γραμμικός στην αρχιτεκτονική αλλά μεταφέρει μαζί το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Οφείλουμε όχι μόνο να διασφαλίζουμε αλλά και να αναζωογονούμε τη συνέχεια της αρχιτεκτονικής με έναν τρόπο παράλληλο με την καλλιέργεια και τη συντήρηση ενός κήπου", οι παραπάνω σκέψεις ανήκουν σε ένα αρχιτεκτονικό δίδυμο που η δουλειά τους έχει βραβευτεί με σημαντικές διακρίσεις σε όλο τον κόσμο, της Yvonne Farrell και της Shelly McNamara. Δύο γυναίκες με κοινή καταγωγή, την Ιρλανδία, αλλά από διαφορετικές περιφέρειες -το δασώδες κέντρο και τις βραχώδεις ακτές-, που τους μετάγγισαν διαφορετικά ερεθίσματα.

Συναντήθηκαν και "έδεσαν" από τα φοιτητικά τους χρόνια, μοιράστηκαν οράματα και ανησυχίες. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 μέχρι και σήμερα εργάζονται αδιάλειπτα ως ομάδα, υλοποιώντας πρωτοποριακά αρχιτεκτονικά σχέδια για τα οποία επιδιώκουν την αρμονία ανάμεσα στον άνθρωπο την πόλη και τη φύση.

Αυτός ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της δουλειάς τους αποτέλεσε και το κριτήριο επιλογής τους ως επιμελητριών στο σπουδαιότερο αρχιτεκτονικό γεγονός, τη 16η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, που θα ανοίξει τις πύλες της στις 26 Μαΐου.

Οι επιμελήτριες είναι παλιές γνώριμες της μεγάλης αρχιτεκτονικής γιορτής αφού συμμετείχαν για πρώτη φορά στην Μπιενάλε το 2002. Δέκα χρόνια αργότερα, τιμήθηκαν με τον Αργυρό Λέοντα για το έργο τους που αφορούσε την πανεπιστημιούπολη UTEC στη Λίμα, την πρωτεύουσα του Περού.

Freespace (Ελεύθερος χώρος) είναι ο τίτλος της κεντρικής θεματικής που επέλεξαν οι Yvonne Farrell και Shelly McNamara για τη διοργάνωση που κλήθηκαν να αναλάβουν, δίνοντας έμφαση, όπως έχουν ανακοινώσει, "στον ρόλο της αρχιτεκτονικής στη 'χωρογραφία' της καθημερινής ζωής". Παράλληλα, θα εξετάσουν την αρχιτεκτονική από την άποψη της ποιότητας του δημόσιου, του ιδιωτικού και του αστικού χώρου, του εδάφους και του τοπίου. Σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, ο ίδιος ο χώρος μπορεί να αποκαλύψει την παρουσία ή την απουσία αρχιτεκτονικής, αν κατανοήσουμε, όπως σημειώνουν, ότι "η αρχιτεκτονική είναι σκέψη που εφαρμόζεται στον χώρο όπου ζούμε, όπου κατοικούμε".

Παράλληλα, αρχιτέκτονες από όλο τον κόσμο συνεργάστηκαν για να συντάξουν το μανιφέστο του "Ελεύθερου χώρου" (εκδόθηκε το 2017) το οποίο λειτουργεί ως μέτρο και οδηγός για την εξεύρεση συνοχής στη μεγάλης κλίμακας έκθεση που διακρίνεται για την ποικιλομορφία της.

Ο πρόεδρος της Μπιενάλε Paolo Baratta υπογραμμίζει ότι η φετινή διοργάνωση "επικεντρώνεται στο ζήτημα του χώρου, της ποιότητας του χώρου, του ανοιχτού και ελεύθερου χώρου. Προκειμένου να προωθηθεί η 'επιθυμία' της αρχιτεκτονικής".

Η έκθεση θα περιλαμβάνει επίσης 63 εθνικές συμμετοχές στα ιστορικά περίπτερα του Giardini, στο Arsenale. Έξι χώρες συμμετέχουν στην Αρχιτεκτονική Μπιενάλε για πρώτη φορά: Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Σαουδική Αραβία, Γουατεμάλα, Λίβανος, Πακιστάν και το Βατικανό. Πέρα από τις κύριες τοποθεσίες, οι επιμελητές θέλησαν να ενσωματώσουν στην Μπιενάλε το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα της Βενετίας. Ειδικά γι' αυτόν τον σκοπό στήνονται εννιά εθνικά περίπτερα στο ιστορικό κέντρο της πόλης.

Η ελληνική συμμετοχή

Η Ελλάδα συμμετέχει με το έργο που έχουν επιμεληθεί η Χριστίνα Αργυρού και ο Ryan Neiheiser με τίτλο "Η Σχολή των Αθηνών". Το έργο εξετάζει την αρχιτεκτονική των ακαδημαϊκών κοινών από την ακαδημία του Πλάτωνα μέχρι σύγχρονα πανεπιστημιακά σχέδια. Ειδικότερα, το Εθνικό Περίπτερο θα περιέχει μακέτες που απεικονίζουν ακαδημαϊκούς κοινούς χώρους από διαφορετικές περιοχές του κόσμου και εποχές, με σκοπό να αναδείξει τη σημασία τους για τη λειτουργία του ακαδημαϊκού θεσμού. Σύμφωνα με τους επιμελητές, "Η Σχολή των Αθηνών, είναι μια φιλοδοξία, ένα ουτοπικό όραμα ενός ελεύθερου, ανοιχτού, άτυπου και κοινού χώρου μάθησης. Είναι ένας χώρος που βρίσκεται στο 'ενδιάμεσο'. Ούτε μέσα ούτε έξω, δεν έχει τις ιδιότητες ενός δωματίου αλλά ούτε και είναι ένας χώρος μόνο για κυκλοφορία".

Στο πλαίσιο της Μπιενάλε παρουσιάζονται δύο ακόμη ενότητες: "Κλειστή συνάντηση", η οποία περιέχει έργα που προέρχονται από προβληματισμό που προέκυψε σχετικά με γνωστά κτήρια του παρελθόντος. Και "Πρακτική της διδασκαλίας", με έργα που αναπτύχθηκαν ως μέρος διδακτικών εμπειριών.

Θα υπάρχουν δύο ειδικά έργα στη μπιενάλε: Αφενός το πρότζεκτ στην αίθουσα των όπλων στο Αrsenale το οποίο αντανακλά το μέλλον της κοινωνικής κατοικίας. Αυτό συντελείται με τη παρουσίαση ενός μέρους της κοινωνικής κατοικίας Robin Hood Gardens που σχεδιάστηκε από τον Alison και τον Peter Smithson στο Ανατολικό Λονδίνο το 1972. Η επιμέλεια ανήκει στους Christopher Turner και Olivia Horsfall Turner. Αφετέρου η εγκατάσταση στο Forte Marghera στο Mestre που υπογράφουν οι αρχιτέκτονες Sami Rintala και Dagur Eggertsson, η οποία χτίστηκε ειδικά για να φιλοξενήσει μια σειρά εκδηλώσεων.

Ο Κένεθ Φράμτον

Ο Βρετανός αρχιτέκτονας, ιστορικός, κριτικός και ακαδημαϊκός δάσκαλος Kenneth Frampton θα τιμηθεί με τον Χρυσό Λέοντα συνολικής προσφοράς. Το συγγραφικό έργο τού τιμώμενου, που έχει επηρεάσει και εμπνεύσει γενιές μαθητών και αρχιτεκτόνων, υπήρξε καθοριστικό στην επαναξιολόγηση του περιβάλλοντος, του τόπου και του πολιτισμού, ενώ οι μελέτες του αποτέλεσαν βασικό έργο στην ανάδειξη της σχέσης μεταξύ της γλώσσας της κατασκευής και αυτής της αρχιτεκτονικής. Η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί την ημέρα των εγκαινίων.

Η φετινή Μπιενάλε θα έχει υψηλό τον πήχη σύγκρισης. Η διοργάνωση του 2016 ("Reporting from the Front", επιμελημένη από τον Alejandro Aravena) ξεπέρασε κάθε προσδοκία, με ρεκόρ επισκεπτών. Συνολικά 260.000 άτομα πέρασαν από τα εκδοτήρια εισιτηρίων. Επίσης πέτυχε πρωτιά σε επισκέπτες κάτω από την ηλικία των 26 ετών, που αντιπροσώπευαν το 45% των συνολικά παρευρισκόμενων.

Η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής θα διαρκέσει έως τις 25 Νοεμβρίου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL