Live τώρα    
13°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αυξημένες νεφώσεις
13 °C
9.6°C15.2°C
1 BF 86%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
12 °C
8.5°C13.5°C
1 BF 60%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
14 °C
12.0°C14.4°C
3 BF 78%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
9 °C
8.8°C14.7°C
3 BF 76%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
6 °C
5.9°C9.1°C
0 BF 100%
"Κλασικοί Κατά" / Μια πρωτοβουλία αντίδοτο στη σημερινή κρίση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Κλασικοί Κατά" / Μια πρωτοβουλία αντίδοτο στη σημερινή κρίση

Μπορεί στην Ελλάδα, μέσα από την εκπαιδευτική πρακτική, οι αρχαίοι συγγραφείς να είναι, σχεδόν, αποκρουστικοί κυρίως στους μαθητές. Οι Ιταλοί ωστόσο βρήκαν τον τρόπο όχι απλώς να εξοικειωθούν με τα κείμενά τους, αλλά να εντάξουν τις ιδέες και τον λόγο τους στην καθημερινότητα τους.

Αντλώντας από το ισχυρό οπλοστάσιο της αρχαιοελληνικής και λατινικής γραμματείας πολύτιμα εφόδια για την αντιμετώπιση των μεγάλων ζητημάτων που απασχολούν τις σημερινές κοινωνίες, η πρωτοβουλία "Κλασικοί Κατά", στην οποία εμπνεύστηκαν το 2010 δύο ελληνιστές, καθηγητές στο πανεπιστήμιο Ca' Foscari της Βενετίας, ο Αλμπέρτο Καμερότο και ο Φιλιππομαρία Ποντάνι, φέρνει στο προσκήνιο τον Όμηρο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη ως αντίδοτο στα σημερινά δεινά.

Κυρίως όμως βάζει πανεπιστημιακούς, εκπαιδευτικούς αλλά και μαθητές κλασικών λυκείων της Ιταλίας να παρακολουθούν, να παρουσιάζουν και να αναλύουν τα κείμενα και τις θεωρίες των κλασικών.

Την αξιοπρόσεκτη πρωτοβουλία μάς συστήνει η έκδοση "Κλασικοί Κατά" (εκδ. Γκόνη), προαναγγέλλοντας μάλιστα την επίσκεψη του Αλμπέρτο Καμερότο και του Φιλιππομαρία Ποντάνι την επόμενη Πέμπτη 26 του μηνός στην Αθήνα για την παρουσίασή της.

Οι δύο Ιταλοί νεοελληνιστές καθηγητές και μαζί τους ο Ηλίας Γιαρένης, αν. καθηγητής Ιστορίας της Βυζαντινής Παιδείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, και ο επιμελητής της έκδοσης Νίκος Μοσχονάς, ομότιμος διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, εκείνη τη βραδιά (7.30 μ.μ.) στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Πατησίων (Πατησίων 47) θα μιλήσουν για τις επιδιώξεις και τις πολύτιμες εμπειρίες που αποκομίζουν από το εγχείρημά τους, αλλά και για την έκδοση που συγκεντρώνει τις 16 εισηγήσεις διαπρεπών μελετητών σχετικές με την επικαιρότητα του λόγου των κλασικών, που εκφωνήθηκαν την πρώτη χρονιά πραγματοποίησης της δράσης, η οποία επικεντρώθηκε στην οικονομική κρίση.

"Η ιδέα των δύο Ιταλών νεοελληνιστών ήταν απλή. Σκέφτηκαν ότι, όπως στην αρχαία Ελλάδα, στο θέατρο του Διονύσου, οι συγγραφείς παρουσίαζαν τα έργα και τις ιδέες τους μπροστά στον λαό, με τον ίδιο τρόπο και στη σύγχρονη εποχή, σε ιστορικά θέατρα, αρχικά της περιοχής του Βένετο, θα μπορούσαν να παρουσιαστούν οι ιδέες των κλασικών συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων, σε ευρύ κοινό" εξηγεί ο Νίκος Μοσχονάς.

Η πρωτοβουλία άρχισε να εξαπλώνεται πολύ γρήγορα, και από τη βενετική ενδοχώρα εξαπλώθηκε σε όλη την ιταλική επικράτεια. Έτσι μια φορά τον χρόνο, την άνοιξη, πανεπιστημιακοί, καθηγητές και μαθητές κλασικών λυκείων συναντιούνται σε ιταλικά ιστορικά θέατρα, από τη βόρεια Ιταλία μέχρι τη Σικελία, και συζητούν, υπό συγκεκριμένο θεματικό άξονα κάθε χρονιά, επίμαχα ζητήματα.

Κι αν το 2012, οπότε ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις της πρωτοβουλίας, στο Teatro Olimpico η οικονομική κρίση έγινε αφορμή να εξεταστεί το θέμα "Ο έπαινος του πλούτου" και τις 16 εισηγήσεις να πλαισιωθούν από μουσικές και θεατρικές πράξεις, την επόμενη χρονιά στο ίδιο θέατρο συζητήθηκε το θέμα "Ήθος και αισθητική για τους πολίτες" και ταυτόχρονα στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας "Η επανάσταση των κλασικών: πώς οι ελληνικοί κώδικες της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης μεταμόρφωσαν την Ευρώπη".

Το 2015, στην επέτειο την έναρξης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η δράση εξαπλώθηκε σε θέατρα 19 πόλεων κατά μήκος του πολεμικού μετώπου στην Ιταλία, με 24 εκδηλώσεις, όσες και οι ραψωδίες της Ιλιάδας, και γενικό τίτλο "Θέατρα του Πολέμου".

"Από τη μελέτη των κλασικών κειμένων αντλούνται απαντήσεις στα πανανθρώπινα προβλήματα και σ' αυτά που μας απασχολούν σήμερα. Στις δράσεις της πρωτοβουλίας γίνεται δηλαδή λόγος για την πολιτεία, την πολιτική, την εξουσία, τον πολίτη, τη δημαγωγία, τον λαϊκισμό, την τυραννία, τη θέση της γυναίκας, τη θέση των δούλων τότε και των αδυνάμων σήμερα, για τις αρχές της δημοκρατίας, κυρίως την ισηγορία, δηλαδή τη δυνατότητα να έχει ο κάθε πολίτης ισοδύναμο λόγο, και την παρρησία, δηλαδή ο κάθε πολίτης να έχει τη δύναμη, να μη φοβάται, να εκφράσει την άποψή του" τονίζει ο Νίκος Μοσχονάς, συμπληρώνοντας παράλληλα ότι "όπως διαπιστώνεται και στη συγκεκριμένη έκδοση οι κλασικοί δίνουν απαντήσεις, πολλές φορές ρηξικέλευθες".

Έχοντας συμμετάσχει στις δράσεις των "Κλασικών Κατά", ο συνομιλητής μας διαπιστώνει ότι "η πρωτοβουλία βοηθάει εμάς τους σύγχρονους πολίτες να συστηματοποιήσουμε τις δικές μας ανησυχίες και να διαπιστώσουμε ότι τα προβλήματά μας δεν είναι καινούργια. Ότι δηλαδή η οργάνωση της πολιτείας, η ίδια η δημοκρατία και οι σχέσεις του πολίτη με την πολιτεία είναι ζητήματα που αντιμετωπίζονταν και στην αρχαιότητα και είχαν βρεθεί τρόποι να αντιμετωπιστούν".

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο τίτλος της πρωτοβουλίας "Κλασικοί Κατά" έλκει την έμπνευσή του από έναν σύγχρονο Έλληνα ποιητή. Ο στίχος του Μανόλη Αναγνωστάκη "είστε υπέρ ή κατά" έδωσε το έναυσμα ώστε οι δύο λέξεις, "Κλασικοί" και "Κατά", οι οποίες δεν έχουν συντακτικό συνειρμό, να προκαλέσουν το ενδιαφέρον για τους κλασικούς συγγραφείς. Οι δυο Ιταλοί νεοελληνιστές καθηγητές πέτυχαν τον στόχο τους. "Δίνουν την αφορμή να μελετηθούν εκ νέου και όχι μόνο από τους ‘ειδικούς’, οι αρχαίοι συγγραφείς και μέσα από τα κείμενά τους να προβληθούν οι αντιλήψεις και οι ιδέες τους, εκπλήσσοντας κάθε φορά με την επικαιρότητα του λόγου τους" επισημαίνει ο κ. Μοσχονάς.

Ο ενδιαφέρων αυτός "ιός", που μεταδόθηκε με ταχύτητα στις πόλεις της γειτονικής χώρας, ίσως μπορούσε να μεταδοθεί και στην ημεδαπή, σε συνεργασία με τους δυο Ιταλούς νεοελληνιστές συμπαρασύροντας καθηγητές της Μέσης και της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Θα ήταν ωφέλιμη επιδημία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL