Της Λήδας Καζαντζάκη
Κάποιες εικόνες μας συγκινούν. Με την καθαρότητα που αποπνέουν σε μια εποχή ηθελημένης και ανιστόρητης σύγχυσης ιδεών, αρχών και εννοιών. Με τη βαθιά ειλικρίνεια που τις χαρακτηρίζει και τις διαχωρίζει από τον σκοταδισμό στον οποίο βυθίζεται ολοένα και περισσότερο η άλλοτε «πεφωτισμένη» Ευρώπη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της «ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης». Εκεί όπου τώρα χρωματίζεται με έντονους τόνους η επιδερμική «προστασία» των προσφύγων και ταυτόχρονα αναδύονται και εγκαθιδρύονται στα κοινοβούλιά της τα νέα, κεκαλυμμένα ή απροκάλυπτα μορφώματα της ρατσιστικής ιδεολογίας του ναζισμού, ενώ ο καπιταλισμός υπό το όνομα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης των αγορών δείχνει ξανά τις πιο σκληρές και πιο ανελέητες πτυχές του. Εκεί όπου η τέχνη χρησιμοποιεί τους κατατρεγμένους για να κρύψει το φιλάρεσκο προσωπείο των νέων εκφραστών της με πρόχειρες δράσεις και φλύαρα πονήματα, που μόνο τους ίδιους αφορούν.
Οι εικόνες που προβάλλει ο εικαστικός Εμμανουήλ Μπιτσάκης στο Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία» του Σωτήρη Φέλιου από τη συλλογή του τελευταίου, επί της Φωκίωνος Νέγρη 16, με άγγιξαν. Γιατί φανερώνουν την τόλμη του να συνομιλήσει με εικόνες του παρελθόντος από την αρχαιότητα μέχρι τον 20ό αιώνα και να μιλήσει για το σήμερα. Γράφει την Αφροδίτη της Κνίδου του Πραξιτέλη σε μια ανάλογη κεκλιμένη στάση ως μια ανδρόγυνη φιγούρα, που περιβάλλεται από ένα σύγχρονο μπουρνούζι τουρίστριας.
Συνθέτει την αντιστασιακή, φοιτητική οργάνωση των αδελφών Σολ «Λευκό Ρόδο», που αποκεφαλίστηκαν από τους ναζί, με ένα πορτρέτο κοριτσιού, στεφανωμένο -σαν την Αφροδίτη του αναγεννησιακού Μποτιτσέλι- με λευκά τριαντάφυλλα, που στηρίζει ένα νεοκλασικιστικό αγαλματίδιο, κι ένα αγόρι με κοντά παντελονάκια στο πλάι της που κρατά μια αναποδογυρισμένη δάδα, αφήνοντας πάνω τους να υπερίπταται ένα διαβολάκι - ο αντεστραμμένος θεός των ναζί, όπως έγραφαν στις προκηρύξεις τους οι αδελφοί Σολ. Δείχνει την ακατάβλητη μέχρι τις μέρες μας εξουσία της Εκκλησίας στη νεοελληνική κοινωνία μέσα από το χαραγμένο από τις γραμμές του χρόνου, μαυροφορεμένο πρόσωπο της «πεθεράς», με τον σταυρό τοποθετημένο πάνω στην κεφαλή της, που κοιτά καχύποπτα, από το πλάι, τη χαμογελαστή, ανυποψίαστη νεαρή νύφη. Την επιδεικνύει και μέσα από ναρκισσιστικά πρότυπα ανδρών- κενταύρων που κατευθύνονται από τον ιερέα με το θυμιατήρι πίσω τους.
Πλάθει με τα λάδια του πάνω στον καμβά πορτρέτα σε 3/4, που διατρέχουν την ιστορία της ρεαλιστικής προσωπογραφίας από τον 16οτου Φλαμανδού Μπρίγκελ μέχρι εκείνο της γυμνής γυναίκας στο «Πρόγευμα στη Χλόη» του Εντουάρ Μανέ του 1863 και μαγνητίζουν με την ευθύτητα της ματιάς τους αλλά και με τα ανοίκεια στοιχεία που τα πλαισιώνουν τον θεατή τους.
Αποτυπώνει σε αφύσικες πόζες του μανιερισμού ρομαντικούς ηγεμόνες και μοντέρνες Αρτέμιδες, που κινούνται ανάμεσα σε σύνθετα σκηνικά πόλεων του δυτικού πολιτισμού και ενσωματωμένων -όπως σε ένα κολάζ- μέσα σε ένα λευκό πλαίσιο θραύσματα πολυκατοικιών της Αθήνας του μπετόν αρμέ, ποδηλάτων, γάτων.
Φτιάχνει γυμνά που θυμίζουν μέσα στην αφαιρετική επεξεργασία τους σώματα -σαν εκείνα του Μοντιλιάνι- κολλημένα πάνω στα πρόσωπα και νυχτερινά τοπία που μας βυθίζουν με τον μαγικό ρεαλισμό των φωτοσκιάσεών τους στον χώρο του ονείρου.
Δημιουργεί με τα έργα του έναν παιγνιώδη, κριτικό και αυτοκριτικό διάλογο μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος, του πραγματικού και του φαντασιακού, μια τέχνη ζωντανή, που αντιστοιχεί στην πραγματική ζωή και μας οδηγεί με τα ερωτήματα που θέτει σε μια διαρκή αναζήτηση του ίδιου μας του εαυτού.
Info: Εμμανουήλ Μπιτσάκης, «Επίμονο ελάχιστο»
Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία», Φωκίωνος Νέγρη 16
Διάρκεια έκθεσης: 21 Φεβρουαρίου-1 Απριλίου
Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ. 18.00-21.00, Σαβ. 12.00-20.00, Κυρ. 12.00-15.00
