Εμβληματικά έργα, πολλά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, εκ των οποίων 64 αρχαία αντικείμενα που προέρχονται κυρίως από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ελευσίνας και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, περιλαμβάνει η έκθεση που εγκαινιάζεται μεθαύριο Κυριακή στο Μουσείο της Ακρόπολης. Πρόκειται για την νέα περιοδική έκθεση του Μουσείου, που θα λειτουργήσει για το κοινό από τη Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου έως την Πέμπτη 31 Μαΐου με τον τίτλο «Ελευσίνα. Τα Μεγάλα Μυστήρια» και η οποία παρουσιάστηκε χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζει το ανάγλυφο που απεικονίζει τον ιεροφάντη Αγνούσιο, το άγαλμα της Φεύγουσας Περσεφόνης, αλλά και το πρώιμο κλασικό ανάγλυφο με την παράσταση Δήμητρας και Κόρης.
Η έκθεση ξεκινάει με ένα ανάγλυφο που συνδέεται με το Ελευσίνιο της Αθήνας, το οποίο βρισκόταν ακριβώς κάτω από τη βόρεια πλευρά τής Ακρόπολης. Ακολουθεί το τμήμα που είναι αφιερωμένο στη λατρεία της Αφροδίτης με αντικείμενα από το ιερό της στο Δαφνί.
Στη συνέχεια ο επισκέπτης περνάει στον κυρίως εκθεσιακό χώρο, ο οποίος σχεδιάστηκε ως τελεστήριο. «Η αίσθηση του τελεστηρίου είναι ασυνήθιστη στην αρχαιότητα, η λατρεία γινόταν έξω από τον ναό. Το τελεστήριο ήταν ένας εσωτερικός χώρος λατρείας και είναι εντυπωσιακό αν δει κανείς τις κατόψεις που παραθέτει ο Τραυλός, πώς από ένα αρχικά μικρό σχετικά κτήριο έγινε ένα τεράστιο με 2.500 τ.μ. εμβαδόν» ανέφερε ο πρόεδρος του Μουσείου Δημήτρης Παντερμαλής.
Στην έκθεση υπάρχουν επίσης ιερά σκεύη όπως κέρνοι, πλημοχόες και θυμιατήρια, αλλά και μνημεία με παραστάσεις των πρωταγωνιστών των μεγάλων μυστηρίων.
«Αποφασίσαμε να δώσουμε τον τίτλο Μεγάλα Μυστήρια, γιατί τα Ελευσίνια ήταν τα κατ' εξοχήν Μυστήρια του αρχαίου κόσμου. Η Ελευσίνα ήταν ένα από τα σημαντικότερα πανελλήνια ιερά και το μοναδικό ιερό με πανελλήνια αίγλη που είχε η Αττική, το οποίο απέκτησε οικουμενική αίγλη στη ρωμαϊκή εποχή. Από όλο τον τότε αρχαίο κόσμο έρχονταν να μυηθούν στα Μυστήρια, τα οποία ήταν ανοιχτά στους πάντες, ανεξάρτητα από οικονομική κατάσταση, κοινωνική θέση, ακόμα και από εθνικότητα, γιατί ένας από τους όρους ήταν όσοι μυούνταν να μιλάνε ελληνικά, όχι να είναι απαραίτητα Έλληνες», υποστήριξε η αρχαιολόγος του χώρου αλλά και του Μουσείου της Ελευσίνας Καλλιόπη Παπαγγελή.
Στο κέντρο της έκθεσης έχει κατασκευαστεί το ανάκτορο, «τα άγια των αγίων του τελεστηρίου», όπου παρουσιάζεται ένα δεκαπεντάλεπτο βίντεο με αεροφωτογραφίες της Ιεράς Οδού, αναπαραστάσεις, προπλάσματα, τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας και εμβληματικά εκθέματα.
Από τα πιο αξιόλογα εκθέματα είναι, επίσης, ο περίφημος αναθηματικός πίνακας με την επιγραφή ΝΙΙΝΝΙΟΝ ΤΟΙΝ ΘΕΟΙΝ Α[ΝΕΘΗΚΕ], μία από τις ελάχιστες εικονογραφικές μαρτυρίες σχετικά με τα Ελευσίνια Μυστήρια, δάνειο από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. «Ο πίνακας είναι μοναδικός, καθώς απεικονίζει την άφιξη μυστών στο ιερό, δύο άνδρες, δύο γυναίκες κι ένα παιδί, με τις γυναίκες να έχουν στο κεφάλι τους δεμένο το ιερό σκεύος τής πλημοχόης. Το ενδιαφέρον, επίσης, είναι ότι στη συνέχεια μπορεί να δει κανείς την πραγματική πλημοχόη σε μία προθήκη μαζί με τους κέρνους, που επίσης δένονταν στο κεφάλι, όπως δείχνουν και οι μικρές τρύπες που έχουν για να στερεώνονται στις κεφαλές των μυστών» επισήμανε ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, κάνοντας λόγο για "τα εκατομμύρια των ανθρώπων που γοητεύτηκαν από τη λατρεία των Μυστηρίων, η οποία κράτησε σχεδόν ώς το τέλος της αρχαιότητας».
Από την πλευρά της η κ. Παπαγγελή υπογράμμισε το γεγονός “ότι χιλιάδες άνθρωποι μυήθηκαν στα Ελευσίνια Μυστήρια αλλά δεν έχουμε μαρτυρίες τους. Ό,τι έχουμε είναι από χριστιανούς πατέρες, που είχαν κάθε λόγο να προπαγανδίσουν τη νέα θρησκεία και κανείς τους δεν ήταν μυημένος σε αυτά. Και παρ' όλο που συνυπήρξε για ένα διάστημα ο χριστιανισμός με τα Ελευσίνια Μυστήρια, είτε κανείς από όσους ήταν μυημένοι δεν θέλησε να γίνει χριστιανός, είτε ακόμη κι αν έγινε χριστιανός διατήρησε τον σεβασμό της μυστικότητας και δεν μας αποκάλυψε τίποτα γι' αυτά. Υπάρχει όμως και η άποψη πως τα Ελευσίνια δεν αποκαλύφθηκαν ποτέ γιατί ήταν μια εμπειρία πάρα πολύ δυνατή που δεν είναι δυνατόν να τη βάλουμε σε λόγια. Ίσως γι' αυτό παρέμεινε μυστήριο».
