Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.6°C
2 BF 54%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
18.0°C24.3°C
2 BF 53%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C20.9°C
4 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
19.9°C20.8°C
3 BF 56%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.4°C23.9°C
2 BF 35%
Οι γυναίκες του Παπαδιαμάντη και της συλλογικής μας μνήμης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οι γυναίκες του Παπαδιαμάντη και της συλλογικής μας μνήμης

“Γυναίκες που ξεφεύγουν από τα ανθρώπινα όρια, που διαθέτουν τη λαϊκή, την εμπειρική σοφία, η οποία τους βοηθά να ζουν. Το πιο σημαντικό γνώρισμά τους είναι η σχέση που έχουνε με το φαινόμενο ζωή. Ζούνε τη ζωή στο έπακρο, έχοντας έντονο το αίσθημα της επιβίωσης” λέει η ηθοποιός Έρση Μαλικένζου για τους γυναικείους χαρακτήρες των έργων του Παπαδιαμάντη, που θα ζωντανέψουν από τις 15 Δεκεμβρίου στη σκηνή του Θεάτρου Χώρα.

“Η ιστορία των γυναικών του Παπαδιαμάντη και η επιθυμία μου να ασχοληθώ μαζί τους γυρίζουν πολλά χρόνια στο μυαλό μου” ομολογεί η Νένα Μεντή, χωρίς να κρύβει την αγωνία της για ένα τόσο δύσκολο εγχείρημα. “Με ενδιέφερε κάτι συνολικό για τον Σκιαθίτη, που να προέρχεται από την κοινότητα των γυναικών του έργου, του αν και η ιδέα ξεκίνησε από τη ‘Φόνισσα’ που διάβασα στην Κωνσταντινούπολη πριν από πέντε χρόνια σε μια εκδήλωση στα ελληνικά σχολεία. Εκεί ένιωσα ότι μπορώ να αγγίξω το θέμα” σημειώνει.

Στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Πέτρος Ζούλιας και έχει τον τίτλο “Γυναίκες του Παπαδιαμάντη”, μαζί με την Έρση Μαλικένζου και τη Νένα Μεντή πρωταγωνιστούν οι Ευγενία Δημητροπούλου, Χριστιάννα Ματζουράνη, Μαριάννα Τουντασάκη και Έφη Σακελλαρίου.

Νένα Μεντή: “Γυναίκες άγγελοι και διάβολοι μαζί”

“Οι γυναίκες του Παπαδιαμάντη είναι εντελώς αφημένες στη μοίρα και την τύχη τους. Τα κορμιά τους είναι λυγισμένα από την πολλή δουλειά. Δούλευαν, γεννούσαν, τα έκαναν όλα, καθώς οι άντρες ήταν ναυτικοί ή τεμπέληδες. Όσο για τη Φόνισσα, ο Μερλιέ λέει στην ανάλυσή του και τη μελέτη του ότι δεν είναι η Φραγκογιαννού, αλλά η ζωή. Αυτή η ζωή οδηγούσε τις γυναίκες να γίνονται άγιες”, σημειώνει η ηθοποιός, η οποία άρχισε να διαβάζει ξανά εδώ και χρόνια κάποια έργα του Παπαδιαμάντη που δεν τα είχε διαβάσει. Πρόσεξε ότι τον ακολουθεί, από το σχολείο ακόμη, ένας μύθος του πολύ δύσκολου και άπιαστου.

“Μιλάει για απλούς, κανονικούς, ταπεινούς και καταφρονεμένους ανθρώπους, ιδιαίτερα για γυναίκες, αγγίζοντας απίστευτες χορδές. Μπορεί να αναφέρεται σε μια άλλη εποχή, αλλά έχει σχέση με τη συλλογική μας μνήμη. Αυτό με ενδιέφερε πάρα πολύ τόσο στην ‘Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου’ όσο και στο ‘Τρίτο Στεφάνι’, καθώς τελευταία ασχολούμαι με ελληνικά θέματα. Σε αυτά οδηγούμαι βρίσκοντας τις ρίζες μου, την ψυχή μου. Ίσως εκεί με οδηγεί και η ανάγκη της εποχής. Αυτό που ζούμε εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς υπάρχει μια αλλοίωση στα πράγματα. Ένιωσα ότι μπορώ να πλησιάσω και να ζωντανέψω τον Παπαδιαμάντη. Πιστεύω ότι θα βγει μια αλήθεια και κάτι πολύ συγγενικό με αυτά που μας λέει αυτός ο σπουδαίος ποιητής”.

Πενήντα χρόνια στο θέατρο, η Νένα Μεντή υποστηρίζει πως σε αυτές τις γυναίκες βρίσκει την τεράστια δύναμη να αντέχουν τα πάντα, να είναι τρυφερές αλλά και σκληρές, να φτάνουν στο έγκλημα, να είναι γυναίκες άγγελοι και διάβολοι μαζί.

Στην παράσταση με αφηγήτρια και πάσχον πρόσωπο τη Φραγκογιαννού θα παρουσιαστούν 16 διηγήματα συνδυασμένα με τραγούδια θαλασσινά, δημοτικά, ψαλμωδίες, ήχους από καμπάνες, χαρακτηριστικά μιας Ελλάδας και της υπαίθρου της, που είναι ο κόσμος του Παπαδιαμάντη.

Η ηθοποιός μιλάει με πάθος για αυτές τις γυναίκες “της σκάφης, του ψωμιού και του χωραφιού”, λέγοντας πως “ο Παπαδιαμάντης, από την αγάπη του, την κατανόηση και τη γνώση του γι’ αυτές, μοιάζει σαν να τις σήκωνε από τη γη, γυναίκες, που όπως λέει κι ο Παπαγιώργης, είναι σαν να έχουν μια λαϊκή αγιότητα”.

Έρση Μαλικέντζου: “Γυναίκες που ξεφεύγουν από τα ανθρώπινα όρια”

Η Έρση Μαλικένζου ποτέ έως τώρα στην πολύχρονη καριέρα της δεν είχε παίξει Παπαδιαμάντη, αλλά τα κείμενά του όπως και η γλώσσα του της είναι πολύ οικεία, όπως ομολογεί. “Είναι μαγικός. Νομίζω ότι ο Παπαδιαμάντης, εκτός από ανθρώπινος, είναι τόσο διεισδυτικός και ξέρει τόσο καλά τους ανθρώπους την εποχή του και το περιβάλλον που τους τοποθετεί κι αυτό είναι νομίζω που τον κάνει διαχρονικό. Το αποτύπωμα των χαρακτήρων του είναι διαχρονικό. Διαβάζοντας τις ιστορίες του, αισθάνεσαι πως αυτός ο συγγραφέας αντιμετωπίζει τους ανθρώπους με αγάπη και μεγάλη κατανόηση”.

Η πολυσχιδής προσωπικότητα της Φραγκογιαννούς γίνεται το όχημα για να ταξιδέψει κανείς μέσα στο πέλαγο της παπαδιαμαντικής αφήγησης. Στο τιμόνι καπετάνιος, για το θεατρικό ταξίδι, στέκει η «γραία» γυναίκα που φτάνει να σκοτώσει για να χαρίσει ζωή και γίνεται δολοφόνος για να ακουμπήσει την αγιοσύνη και την αγνότητα του Θεού, θύτης και θύμα στη διαχρονική ανθρώπινη περιπέτεια.

Η Μαλικένζου μιλά για “γυναίκες που ξεφεύγουν από τα ανθρώπινα όρια. Το πιο σημαντικό γνώρισμά τους είναι η σχέση που έχουν με το φαινόμενο ζωή. Ζούνε τη ζωή στο έπακρο κι έχουν βαθύ και έντονο το αίσθημα της επιβίωσης. Έχουν μια τεράστια αποδοχή της ζωής. Χάνουν ανθρώπους, πεθαίνουν οι άνδρες τους, τα παιδιά τους και αυτές συνεχίζουν επίμονα για το υπόλοιπο της ζωής τους χωρίς να σταματάνε. Δεν τους εμποδίζει τίποτα να επιβιώσουν. Οι περισσότερες είναι πολύ δοτικές, με όλα τα ελαττώματα που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος, αγαπούν και μισούν και κυρίως έχουν έντονο το αίσθημα της επιβίωσης, του οπωσδήποτε, που μπορεί να μην είναι συνειδητό, αλλά είναι έτσι. Διαθέτουν τη λαϊκή, την εμπειρική σοφία που τους βοηθά να ζουν. Για μένα είναι κυρίαρχη αυτή η αποδοχή των πραγμάτων που έχουν, του καλού και του κακού, να τα περνάνε και να τα αντιμετωπίζουν όλα. Μπορεί να μην εγκρίνεις αυτά που κάνουν, αλλά τα κατανοείς και τα εξηγείς”.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL