Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
«Σημασία έχει ν' αγαπάς»: Μπαρόκ αριστούργημα ερωτικού πάθους
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

«Σημασία έχει ν' αγαπάς»: Μπαρόκ αριστούργημα ερωτικού πάθους

Μια ιστορία έρωτα, πάθους, πόνου και διαδοχής ρόλων, κατά το σαιξπηρικό «Ο κόσμος όλος είναι μια σκηνή», ένα μπαρόκ διαμάντι του κινηματογράφου είναι η αριστουργηματική ταινία του Αντρέι Ζουλάφσκι «Σημασία έχει ν' αγαπάς», παραγωγής 1974, που θα δούμε ξανά στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση, από την ερχόμενη Πέμπτη. Ο πολωνικής καταγωγής Ζουλάφσκι γύρισε την ταινία στη Γαλλία, διασκευάζοντας ελεύθερα το μυθιστόρημα «Αμερικάνικη νύχτα» του Κρίστοφερ Φρανκ. Στην οθόνη κυριαρχεί σαν παραζάλη ένα σκληρό «παιχνίδι» ανάμεσα στο θέατρο των ρόλων που παίζουμε καθημερινά και στην τρικυμία των συναισθημάτων.

Η ταινία ξεκινά με τη Ρόμι Σνάιντερ να υποδύεται μια ηθοποιό σε γύρισμα ταινίας τρίτης κατηγορίας... «Πρέπει» να πει «Σ' αγαπώ» πάνω από το σώμα του «μισοπεθαμένου» σύμφωνα με το σενάριο παρτενέρ της. Και, κάνοντας έναν τεράστιο, δραματουργικά, κύκλο, η αφήγηση θα κλείσει πάλι με τη Σνάιντερ να λέει ένα έντονα βιωματικό «Σ' αγαπώ», έχοντας κάνει έναν επώδυνο κύκλο δραματικής επίγνωσης των συναισθημάτων...

Αυτή η ταινία είναι ένα μπαρόκ διαμάντι του κινηματογράφου. Η ηρωίδα θα γνωρίσει τον Σερβέ (Φάμπιο Τέστι), έναν φωτογράφο που θα την ερωτευτεί με την ίδια απελπισία που βλέπει στο πρόσωπό της. Ο φωτογράφος, που κινείται σε ένα γκροτέσκ περιθώριο με φιγούρες βγαλμένες από τις σελίδες του Ντε Σαντ, θα δανειστεί χρήματα για να χρηματοδοτήσει μια θεατρική παράσταση σαιξπηρικής τραγωδίας («Ριχάρδος ο Γ'») στην οποία θα πρωταγωνιστεί η Ναντίν ώστε να «δικαιωθεί» και να αναδειχθεί ως ηθοποιός.

Η Ναντίν δεν θα αργήσει να ανταποκριθεί στον έρωτα του φωτογράφου, αλλά ταυτόχρονα αισθάνεται πως είναι δεσμευμένη από την υποχρέωση να φροντίζει τον άντρα με τον οποίο ήδη συζεί, τον Ζακ (Ζακ Ντιτρόν) - έστω κι αν από αυτή τη σχέση δεν έχει απομείνει παρά μια αίσθηση στοργής...

Η 37χρονη τότε Ρόμι Σνάιντερ, στο ζενίθ της καριέρας της, με το αποτύπωμα μιας τραυματισμένης ζωής στο όμορφο πρόσωπό της, εκφράζει στην ταινία την ταραγμένη ψυχοσύνθεση ενός εύθραυστου πλάσματος. Αλλά η αγάπη μοιάζει να έχει ως ισοδύναμο δευτέρας τάξεως το χρήμα, «μεταφράζεται» σε αυτό, μοιάζουν με συγκοινωνούντα δοχεία. Το χρήμα ωθεί το Σερβέ να πληρώσει για να παίξει η Ναντίν σε μια αποτυχημένη θεατρική σαιξπηρική παράσταση, όπου εντυπωσιάζει μονάχα η παρουσία του Κλάους Κίνσκι. Για το χρήμα ο Ζακ ξεπουλά τη μοναδική συλλογή του από σπάνιες φωτογραφίες και αφίσες του Χόλιγουντ...

Ποιος ήταν ο Ζουλάφσκι

Ο Αντρέι Ζουλάφσκι (1940-2016), από τους σημαντικότερους Πολωνούς σκηνοθέτες των τελευταίων δεκαετιών, γεννήθηκε στο Λβοβ (σήμερα βρίσκεται στην Ουκρανία). Γιος διπλωμάτη, ακολούθησε την «περιπλάνηση» του πατέρα του σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Σε ηλικία πέντε ετών βρέθηκε στο Παρίσι. Εκεί αργότερα θα σπουδάσει κινηματογράφο, στη Σορβόνη. Θα επιστρέψει στην Πολωνία για να εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτη σε τρεις ταινίες του Αντρέι Βάιντα. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το εντυπωσιακό «Τρίτο μέρος της νύχτας», μια μεταφυσική αλληγορία εμπνευσμένη από τη ναζιστική περίοδο στην Πολωνία. Προκάλεσε αίσθηση και μάλιστα ο Ζουλάφσκι ανέφερε πως είναι εμπνευσμένο από τα πειράματα που γίνονταν στον πατέρα του από τους Γερμανούς. Ο ήρωας της ταινίας, κυνηγημένος από τις ενοχές για τον θάνατο της γυναίκας του και του γιου τους, συμμετέχει σε ιατρικά πειράματα και οδηγείται σε έναν ολοκληρωτικό εφιάλτη...

Η επόμενη ταινία του, «Ο διάβολος» (1972), συνάντησε την έντονη αντίδραση του πολωνικού καθεστώτος της εποχής εκείνης. Αφηγείται την ιστορία ενός ευγενή που στη διάρκεια της εισβολής των πρωσικών στρατευμάτων στην Πολωνία το 1790 επιστρέφει στο σπίτι του και βρίσκει την οικογένειά του να έχει παραδοθεί στη διαφθορά... Η ταινία είχε απαγορευτεί στην Πολωνία για περισσότερα από 15 χρόνια -κάτι παρόμοιο συνέβη με τις περισσότερες ταινίες που γύρισε στην πατρίδα του. «Θέλω να κινηματογραφώ ιστορίες που έχουν μέσα τους κάτι το υπερβατικό» θα δηλώσει κάποια στιγμή στην πολυτάραχη καριέρα του.

Το 1981 ο Ζουλάφσκι σκηνοθετεί το «Μια γυναίκα δαιμονισμένη» με την Ιζαμπέλ Ατζανί, ταινία που απαγορεύτηκε σε αρκετές χώρες. Εδώ βγαίνει και πάλι στο προσκήνιο το ανεξέλεγκτο, σκοτεινό υπόβαθρο των χαρακτήρων του, σε μια ιστορία αλληγορικών διαστάσεων. Στο επίκεντρο, μια γυναίκα (Ιζαμπέλ Ατζανί) που περνάει υπαρξιακή κρίση, με υστερική και ανεξήγητη συμπεριφορά, και σε ψυχολογική αποξένωση. Η Ιζαμπέλ Ατζανί ερμηνεύει την απελπισία του χαρακτήρα και το αδιέξοδο στο μεταίχμιο των δύο κόσμων που ζει. Ξεσπάσματα πανικού, εφιάλτες που θα οδηγήσουν σε ένα σαρωτικό φινάλε, με τον σκηνοθέτη να παίζει με το διφορούμενο, με την ηρωίδα κυριευμένη από τον πόνο που την οδήγησε να εγκαταλείψει το παιδί της και με τα πλάνα του Τείχους του Βερολίνου, υπόμνηση ότι παράλληλα με τη διάζευξη των ανθρώπων, μια ολόκληρη πόλη είναι διχοτομημένη, αλλά και μια ολόκληρη χώρα...

Στη «Δημόσια γυναίκα» (1984), όπου πρωταγωνιστεί η Βαλερί Καπρίσκι στον ρόλο ενός μανεκέν που προσπαθεί να γίνει ηθοποιός, βλέπουμε έναν σκηνοθέτη που την καλεί να πάρει μέρος σε μια κινηματογραφική διασκευή των «Δαιμονισμένων» του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι. Εκείνη όμως δεν διαθέτει εμπειρία και «υποκύπτει» σε αυτόν προτού την καταπιεί το σκοτεινό Παρίσι...

Ένα ανολοκλήρωτο σχέδιο του Ζουλάφσκι ήταν η ταινία «Στον ασημένιο πλανήτη», που είχε ξεκινήσει να γυρίζει στην Πολωνία στα μέσα της δεκαετίας του '70. Μια μικρή ομάδα κοσμοναυτών εγκαταλείπει τη Γη σε μια προσπάθεια να ξεκινήσει έναν νέο πολιτισμό, χωρίς να κατανοεί ότι κουβαλά στο Διάστημα το σπέρμα της αποτυχίας του ονείρου... Για μήνες ο Ζουλάφσκι ταξίδευε σε όλη την Πολωνία, την Κριμαία και τον Καύκασο αναζητώντας τους κατάλληλους χώρους. Έχοντας ήδη προβλήματα με τις αρχές της χώρας του, η ταινία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς παρενέβη το υπουργείο Πολιτισμού και σταμάτησε τα γυρίσματα. Ο Ζουλάφσκι είχε γυρίσει περίπου το 80%. Η κάμερα καταγράφει φιλοσοφικούς - ποιητικούς διαλόγους, «παρελαύνουν» ματωμένα πρόσωπα και σώματα σε χορογραφία... Δέκα χρόνια μετά τη διακοπή των γυρισμάτων, ο Ζουλάφσκι ανακάλυψε στη Γαλλία ότι το υλικό από τα γυρίσματα είχε συντηρηθεί και τότε αποφάσισε ότι αυτή η ταινία έπρεπε να ολοκληρωθεί. Ωστόσο, στάθηκε αδύνατο να ξαναρχίσουν τα γυρίσματα όσο κι αν το πάλεψε. Κατάφερε μόνο να φτιάξει μια βερσιόν με voice-over από τον ίδιο στα σημεία όπου δεν υπήρχαν τα προγραμματισμένα κινηματογραφημένα πλάνα....

Τον Αύγουστο του 2015 στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο ο Ζουλάφσκι παρουσίασε την τελευταία του ταινία «Cosmos», που βασίζεται στο μυθιστόρημα του Βίτολντ Γκομπρόβιτς – δυστυχώς, δεν έφτασε ποτέ στις ελληνικές αίθουσες.

Η ταινία του Αντρέι Ζουλάφσκι «Σημασία έχει ν' αγαπάς» θα προβάλλεται από την Πέμπτη στους κινηματογράφους σε επανέκδοση.

Ο Αντρέι Ζουλάφσκι με τη Ρόμι Σνάιντερ στα γυρίσματα του «Σημασία έχει ν' αγαπάς»

Ρόμι Σνάιντερ και Φάμπιο Τέστι στο «Σημασία έχει ν' αγαπάς»

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL