Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Ημερολόγια Αναγνώσεων / "Ο φόβος της οργής και η αράχνη: Ο αριθμός 11"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ημερολόγια Αναγνώσεων / "Ο φόβος της οργής και η αράχνη: Ο αριθμός 11"

«Και άλλες τρελές ιστορίες»: έτσι συμπλήρωνε ο Αργύρης Χιόνης τον τίτλο του τελευταίου βιβλίου, για το οποίο είχαμε γράψει πριν λίγο καιρό σε αυτή τη στήλη. Η παραφροσύνη, ο μόνος τρόπος να κρατηθείς στον ανελέητο κόσμο της λογικής, δήλωνε στο μότο. «Ιστορίες που μαρτυρούν τρέλα»: με παρόμοιο τρόπο ο Τζόναθαν Κόου συμπληρώνει τον τίτλο του βιβλίου του «Αριθμός 11», που κυκλοφορεί τον Ιούνιο που μας πέρασε από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Άλκηστης Τριμπέρη. Με εντυπωσιάζει η σύμπτωση -επίκληση στην παραφροσύνη- σε εκ διαμέτρου αντίθετους τρόπους της λογοτεχνίας. Από την εσωτερικότητα της ποιητικής του Χιόνη στον στρόβιλο του «πολιτικού» μυθιστορήματος και πώς η κοφτερή ματιά του Κόου -που είχα να τον διαβάσω εδώ και δεκαοχτώ χρόνια περίπου χρόνια, από το «Τι ωραίο πλιάτσικο»- μεταποιεί τον ζόφο της εξωτερικής πραγματικότητας, όχι απλώς σε μυθιστόρημα αξιανάγνωστο αλλά σε μια πρωτότυπη παρέμβαση στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της σημερινής εποχής στη χώρα του.

Η Μεγάλη Βρετανία σήμερα, στη σκιά του Brexit και εκφράσεις όπως «τι τους θέλουμε τους Λιθουανούς και τους Λετονούς;» που ακούγονται στο υπόβαθρο, θα αποτελούν «τεκμήρια» για τον ιστορικό του μέλλοντος. Οι τράπεζες τροφίμων, οι στρατιές των ανέργων, ο παραλογισμός -η παραφροσύνη- της ανάπτυξης, η κοστολόγηση των συναισθημάτων, η διάλυση της δημόσιας υγείας, τα reality shows και η δολοφονία χαρακτήρων με τη βοήθεια του κοινού, τα snapchats και η κινούμενη άμμος της επικοινωνίας στα social media και τόσα άλλα. Ιλιγγιώδης η πολιτιστική μεταβολή από το «Τι ωραίο πλιάτσικο» και την επαναστατική για την εποχή καινοτομία της βιντεοταινίας, της σκηνής που παγώνει και που ο μοναχικός τηλεθεατής μπορεί να αναπαράγει θεωρητικά εσαεί στην οθόνη της τηλεόρασής του με την «Παύση».

Ένα μήνα μετά την κυκλοφορία του βιβλίου στην Ελλάδα ανακοινώθηκε το πόρισμα της έκθεσης Τσίλκοτ. Αποφαίνεται καταδικαστικά για την απόφαση του τότε πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, το 2003, να οδηγήσει τη χώρα του σε πόλεμο εναντίον του Ιράκ. Τραγική ειρωνεία, μια και όλοι γνωρίζουν τη στάση της Μεγ. Βρετανίας να στηρίξει, να ενισχύσει καθεστώτα σαν αυτό του Σαντάμ Χουσεΐν. Διαβάζουμε συγκλονιστικές λεπτομέρειες στο «Τι ωραίο πλιάτσικο». Πίσω στο 2003, στην αρχή του «Αριθμού 11» , είναι η περίπτωση του θανάτου του επιθεωρητή πολέμου που είχε αμφισβητήσει τις θέσεις του πρωθυπουργού. Υποψίες ότι ο Τόνι Μπλερ έχει «βάψει τα χέρια του με αίμα» για να καταστείλει τον όποιο αντίλογο. Πέντε μικρές ιστορίες, σχετικά αυτόνομες, πέντε επεισόδια που από το 2003 οδηγούν στο σήμερα με απίθανες διασταυρώσεις στην πλοκή. Νέο χαρακτηριστικό στην απολαυστική γραφή του Κόου, η ανάδειξη του στοιχείου του φόβου...

Κάτι εμποδίζει την οργή του κόσμου να εκφραστεί, έχει δηλώσει σε συνέντευξή του στη Βένα Γεωργακοπούλου ο συγγραφέας. Ίσως είναι το χιούμορ που αποχαυνώνει. Ο Τζόναθαν Κόου καλεί τον κόσμο «να καταβάλει όλη του την ενέργεια για να αλλάξει τον κόσμο» αντί να γελά με τα στραβά του. Πίσω από την καταπιεσμένη οργή νομίζω όμως πως κρύβεται ο φόβος. Ο φόβος που παραλύει, προκαλεί πανικό, αναδύεται από το σκοτάδι. Σε αυτό το βιβλίο κάνει την εμφάνισή του με το μοτίβο της αράχνης, της φοβίας που προκαλεί και που βαθμιαία, όπως και στις περιπτώσεις των εμφανίσεών της στους ταλαιπωρημένους αγρότες του Σαλέντο της Ιταλίας, έτσι και εδώ αυτή λειτουργεί σαν καταλύτης επαναδιαπραγμάτευσης της μοίρας τους. Πανταχού παρούσα η αράχνη στο βιβλίο: φοβία, στοίχειωμα, σύμβολο μιας φιλίας, εν κατακλείδι εκφραστής της δικαιοσύνης, άγγελος εκδικητής του σκότους.

Τζόναθαν Κόου "Αριθμός 11",

μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη, εκδ. Πόλις 2016

σελ. 528, τιμή: 20 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL