«Αν και είμαι μόλις 63 ετών και έχω εκτίσει μόνο 40 χρόνια ποίησης...» ή «ολόκληρο το έργο μου βρίσκεται σε διαρκή αντιπαράθεση με τον θάνατο [...] κοντεύω τα εξήντα έξι» δηλώνει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές ο Αργύρης Χιόνης επιχειρώντας να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς με την αιωνιότητα. Προσπαθούσε να δώσει στο έργο του οριστική μορφή με συγκεντρωτικές εκδόσεις, φοβούμενος ότι δεν θα έχει τον απαραίτητο χρόνο στο μέλλον.
Ανησυχούσε πως όταν δεν θα ήταν πια εδώ «δεν θα μπορούσε να τραβήξει το αυτί για τις τυχόν αυθαίρετες αναπαλαιώσεις» που θα γίνονταν από άλλους. Ο φόβος “του ναυτικού που θα πεθάνει στη στεριά” του Καββαδία έχει πολλές μορφές. Στοιχειώνει τους ποιητές πριν δώσουν τη μάχη με τον Άγγελο. Σκέψεις μετά την ανάγνωση της μεταθανάτιας έκδοσης της συλλογής διηγημάτων του από τις εκδόσεις Κίχλη.
Η εμπνευσμένη πιστή γριά Remington στο εξώφυλλο επισφραγίζει τον μετά θάνατον διάλογο με ολόκληρο το έργο του Χιόνη και μετατρέπει το έργο της αναζήτησης στα κατάλοιπα του ποιητή όχι σε «αυθαίρετη αναπαλαίωση», αλλά σε ευαίσθητη μεταποίηση, προσανατολισμό του αναγνώστη στο ποιητικό του σύμπαν, ώστε, ακόμα και αν δεν είναι μυημένος να μπορέσει να πλοηγηθεί - γιατί κάθε ανάγνωση, όπως είπε κάποτε ο ίδιος ο Χιόνης, απευθύνεται στον καθένα ξεχωριστά ανάλογα με τις πνευματικές αποσκευές του.
Η πεζογραφία του, όπως και η ποίησή του, είναι απλή αλλά όχι απλοϊκή - πολυεπίπεδη, μαστορικά ανάλαφρη. Να μην βαρύνεται ο αναγνώστης (και ο συγγραφέας) και να αντέχει το παράλογο της ύπαρξης, τα ασαφή όρια μεταξύ τρέλας και λογικής.
Αυτός που αγαπά τον Αργύρη Χιόνη που έχει μάθει να τον ακολουθεί στις διαδρομές του πνεύματος στο μεταίχμιο πεζού, δοκιμίου και ποίησης, εκεί που πυκνώνει ο λόγος και αναζητά την πεμπτουσία, ο αναγνώστης -που έχει συνηθίσει στον τρόπο γραφής που συνδυάζει το λήμμα του λεξικού με τη συνταγή μαγειρικής, τα εξανθρωπισμένα τέρατα, τα ζωοποιημένα αντικείμενα- θα περιδιαβεί στις σελίδες του βιβλίου και θα αναγνωρίσει τον οικείο τρόπο που δεν τον προδίδει, θα αναγνωρίσει το ίδιο και το άλλο μέσα από μικρές αφηγήσεις «βιωματικές», μεταφορές και αλληγορίες από τη βιογραφία του αφηγητή, ανάμεσα στον μύθο και την πραγματικότητα, θα αναγνωρίσει στίχους ποιημάτων του να επανέρχονται, θέματα γνώριμα σε περισσότερο ή λιγότερο βαθμό.
Οι σημειώσεις της επιμελήτριας και το επίμετρο είναι ένας αντίστροφος οδηγός προς ναυτιλλομένους. Μια χαρτογράφηση για όποιον θέλει να επανέλθει, να ξαναδιαβάσει, να αναγνωρίσει την πρώτη ύλη - «το μαχαίρι που στο στόχο πετά και γίνεται ράμφος» και πώς μεταμορφώνεται σε καφκική ιστορία, σε πάθος του συλλέκτη. Είναι οι διαδρομές του παραλόγου «που επιστρέφει / η ζούγκλα που ποτέ δεν παραιτήθηκε / Από αυτό που της ανήκει».
Το ίδιο και εκείνος που θα συναντήσει για πρώτη φορά τον Αργύρη Χιόνη - θα ευφρανθεί με ιστορίες όμορφα αφηγημένες, απολαυστικές, σκοτεινές και ανάλαφρες ταυτόχρονα. Συγκινεί η αποστολή του ανθρώπου που συνέχισε το τραγούδι από τη μέση, μια και η έκδοση αυτή από καιρό σχεδιαζόταν, η επικοινωνία μεταξύ της επιμελήτριας και του συγγραφέα ήταν διαρκής, οι ανατροπές ήδη δεν έλειπαν -από τις διαδρομές της μοναξιάς στο παράλογο της ύπαρξης-, διαρκείς διορθώσεις στην πορεία εκείνου που ρυθμίζει λογαριασμούς με την αιωνιότητα. Κάποτε πρέπει να βασιστεί σε ένα μικρό χαρτάκι, ένα σημείωμα για το πώς να κρατηθεί σε αυτόν τον ανελέητο κόσμο των επιθυμιών του Άλλου πέραν του τάφου, να μεσολαβήσει επαξίως.
Αργύρης Χιόνης, "Έχων σώας τας φρένας Και άλλες τρελές ιστορίες"
Επιμέλεια: Γιώτα Κριτσέλη, εικονογράφηση: Εύη Τσακνιά
Εκδόσεις Κίχλη, 2016
Σελ. 208, τιμή: 13,80 ευρώ
