Της Ελευθερίας Ράπτου*
Το Φάντασμα του Κάντερβιλ ζωντανεύει στην Παιδική Σκηνή του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν σε σκηνοθεσία Δημήτρη Δεγαΐτη και διασκευή Άνδρης Θεοδότου. Η παράσταση βασίζεται στο ομώνυμο παραμύθι του Όσκαρ Ουάιλντ. Ο Όσκαρ Ουάιλντ προσεγγίζει με λεπτή ειρωνεία την ατμόσφαιρα της αγγλικής εξοχής με τους παμπάλαιους πύργους και τις τρομερές ιστορίες που τους συνοδεύουν μέσα στον χρόνο, σε ένα παραμύθι με ζωντάνια, οξυδέρκεια και λεπτό χιούμορ. Ο Ουάιλντ δεν αρκείται να παρουσιάσει μια ιστορία μυστηρίου με αίσιο τέλος. Πώς θα μπορούσε άλλωστε! Αντιθέτως, δημιουργεί ένα γοητευτικό λογοτεχνικό παλίμψηστο με γλαφυρές αφηγήσεις, έξυπνους και βαθυστόχαστους διαλόγους, ενώ συγχρόνως ασκεί πολιτισμική κριτική συγκρίνοντας το αμερικανικό μοντέλο ζωής με αυτό της γηραιάς ηπείρου και ειδικότερα της συντηρητικής Αγγλίας.
Η θεατρική εκδοχή του παραμυθιού βρίσκει την επιστάτρια του στοιχειωμένου πύργου των Κάντερβιλ να περιμένει τους νέους ιδιοκτήτες, που είναι μια οικογένεια ευκατάστατων Αμερικάνων. Ο πρεσβευτής Χίραμ Ότις δεν πιστεύει πως υπάρχουν φαντάσματα. Εξάλλου η κουλτούρα της Βόρειας Αμερικής είναι απολύτως νεωτερική, σε αντίθεση με τις παραδόσεις της Μεγάλης Βρετανίας. Όλα έχουν μια τιμή και μια πρακτική λύση, ακόμα και οι μεταφυσικές υποθέσεις. Τα μέλη της οικογένειας Ότις δεν πτοούνται από την παρουσία του φαντάσματος του σερ Σάιμον Κάντερβιλ, ο οποίος μάταια επιστρατεύει τα πιο τρομακτικά του κόλπα προκειμένου να τρομοκρατήσει τους νέους ιδιοκτήτες. Ωστόσο, αποκαλύπτεται σταδιακά ότι ο σερ Σάιμον πάσχει από μοναξιά και από έλλειψη αγάπης και επιθυμεί να αναπαυθεί κάποτε στον τάφο του, όπως κάθε «κανονικός» νεκρός.
Σε αυτή του την επιθυμία θα βρει πολύτιμο αρωγό τη μικρή Βιργινία, την κόρη του κυρίου Ότις, της οποίας η τρυφερότητα και η τόλμη θα τον απελευθερώσουν.
Η παράσταση στο Θέατρο Τέχνης αφουγκράζεται τα ημιτόνια της γραφής του Ουάιλντ και τα παρουσιάζει με τη μορφή καλοστημένου διαλόγου και ενδιαφέρουσας εναλλαγής των σκηνών. Ο λόγος, το τραγούδι, η κίνηση (Μαρίζα Τσίγκα) χρησιμοποιούνται στις σωστές αναλογίες, με αποτέλεσμα τα παιδιά, αλλά και οι μεγάλοι, να παρακολουθούν τη σκηνική δράση με αμείωτο ενδιαφέρον. Οι πολιτισμικές διαφορές, η αντίληψη για το τι έχει αξία και τι όχι, τι είναι ιστορία και τι είναι προϊόν, αναδεικνύονται με λεπτότητα. Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι λειτουργικά. Εξάλλου, η ίδια η αρχιτεκτονική του θεάτρου στην οδό Φρυνίχου έχει πολλές δυνατότητες, τις οποίες και αναδεικνύει η σκηνοθετική προσέγγιση. Η ομάδα των ηθοποιών είναι δουλεμένη και κάθε ηθοποιός αλληλεπιδρά με τον άλλο.
Στέκομαι στην υποκριτική απόδοση του σερ Σάιμον Κάντερβιλ από τον Δημοσθένη Φίλιππα, μια και έχει τον ρόλο γύρω από τον οποίο στήνεται όλη η ιστορία. Παρουσιάζει τον χαρακτήρα του φαντάσματος απολαυστικά, με ευαισθησία, φωνητικό και κινησιολογικό πλούτο.
Η παράσταση του Θεάτρου Τέχνης αποτελεί για τη φετινή θεατρική περίοδο σίγουρη επιλογή, αρκεί όμως τα παιδιά να είναι σε ηλικία που να μπορούν να κατανοήσουν το παιχνίδι των σημασιών που διαμείβεται επί σκηνής και που αποτελεί τον άξονα πάνω στον οποίο στήνεται επιτυχώς η σκηνική απόδοση του γοητευτικού παραμυθιού.
* Η Ελευθερία Ράπτου είναι θεατρολόγος, υπ. διδάκτωρ Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ
