Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Οπτικές / Για το «πορτρέτο του καλλιτέχνη»
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οπτικές / Για το «πορτρέτο του καλλιτέχνη»

 

Της Λήδας Καζαντζάκη

Ο καλλιτέχνης δεν υφίσταται στα σχέδια όσων δρομολόγησαν από την προηγούμενη Δευτέρα τις πορείες της ζωής μας. Με μικρόπνοους σχεδιασμούς, που ανατρέπονται μέρα με τη μέρα ανάλογα με τα οικονομικά οφέλη τους. Ποιον ρόλο μπορεί να παίξει εκεί ο δημιουργός της οποιασδήποτε μορφής της τέχνης; Εκτός κι αν πρόκειται για τη διάδοση των ιδιοτελών στόχων τους μέσα σε λεωφορειάκια που υμνούν το «έργο» τους. Που αναλαμβάνουν συνήθως εύκολα «κάποιοι δικοί τους» εκπρόσωποι του θεάματος, αλλά είναι δύσκολο να επωμιστούν κάποιοι άλλοι «δικοί τους», όπως για παράδειγμα οι εικαστικοί. Είναι δύσκολο να φτιάξεις τόσο γρήγορα μια προτομή του νέου «εθνάρχη». Είναι αδύνατο, μέχρι τις εκλογές που ευαγγελίζονται, να προβάλλεις ως νέους μαικήνες τις προσωπογραφίες τους στο ευρύ κοινό. Ακόμα κι αν βρεθούν κάποιοι για να εξευγενίσουν τα αλλοιωμένα κι ασχημισμένα από τη δίψα για εξουσία χαρακτηριστικά τους. Που προβάλλονται καθημερινά, άθελά τους ίσως, στις μικρές οθόνες.

«Το πορτρέτο του καλλιτέχνη» του μεγάλου Δουβλινέζου συγγραφέα Τζέιμς Τζόις από το 1916 ασχολείται με την αγωνία τού κάθε αυθεντικού δημιουργού να συλλάβει την οντότητα των πραγμάτων ως εικόνα που «πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στον νου και στις αισθήσεις τού ίδιου του καλλιτέχνη και στον νου και στις αισθήσεις των άλλων». Το έργο αυτό μας βοηθά μέσα από τη διαδικασία τής πρόσληψης του πραγματικού που επιχειρεί να παρουσιάσει ο Τζόις και μέσα από τα ερωτήματα που θέτει για την αντίληψη του κόσμου και τις διαφορετικές αισθήσεις που διεγείρουν τα έργα οποιασδήποτε μορφής της τέχνης να προβληματιστούμε για την επιρροή τους στην κριτική στάση μας απέναντι στο πραγματικό και στη θεώρησή του. Ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για να ανακαλύψουμε ξανά το ονειρικό, ευοίωνο και δυσοίωνο, άγριο και τρυφερό «βλέμμα μας μέσα από το βλέμμα του άλλου». Να συνειδητοποιήσουμε τις σχέσεις μας με τον κόσμο γύρω μας και να αναγνωρίσουμε «ότι η τέχνη έχει να παίξει κάποιον κοινωνικό ρόλο και ότι σ’ αυτόν τον ρόλο και μόνο οφείλει τη δικαίωσή της» καθώς γράφει ο σουρεαλιστής ζωγράφος Ρενέ Μαγκρίτ στα «κείμενά» του για την τέχνη. Επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «για έναν κουτό έμπορο, που δεν μπορεί να συλλάβει διαφορετικά τον κοινωνικό του ρόλο παρά ως υπερασπιστή του ‘εμπορίου’, η τέχνη πρέπει να είναι συνδεδεμένη με το εμπόριο και η μόνη αισθητική που μπορεί να σκεφτεί σοβαρά ο κουτός έμπορος είναι η αισθητική της διαφήμισης».

Είναι η αισθητική που προσπαθούν να καθιερώσουν σήμερα οι τυχάρπαστοι διαχειριστές τού είναι μας για να αλλοιώσουν οριστικά το σύγχρονο «πορτρέτο του καλλιτέχνη». Και σ’ αυτό πρέπει, είναι αναγκαίο να ορθώσουμε το ανάστημά μας υπερασπιζόμενοι τους καλλιτέχνες και τη ζωή μας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL