Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
Σκέψεις κι ένα παράδειγμα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Σκέψεις κι ένα παράδειγμα

Η «Τόσκα» του Τζάκομο Πουτσίνι από τον πολυβραβευμένο Γερμανό σκηνοθέτη Christof Loy
Του Κυριάκου Π. Λουκάκου

«...Εικόνες της ζωής τους όπως είχε καταντήσει εκείνο τον καιρό, η πανούκλα πάνω στη σκηνή με τη μορφή ενός ξεχαρβαλωμένου σαλτιμπάγκου...». Ο εγκλεισμός αποτελεί πλέον οικουμενική πραγματικότητα, όπως και η σωτήρια επιστράτευσή του, που οδήγησε σε αναστολή της λειτουργίας χώρων θεάματος με αποτέλεσμα εικόνες, όπως αυτή του επί σκηνής θανάτου κατά την παράσταση της όπερας του Γκλουκ «Ορφέας και Ευρυδίκη», που με τόσο εφιαλτική ενάργεια περιγράφει στην «Πανούκλα» ο Αλμπέρ Καμύ (μτφ. Γιάννης Αγγέλου, εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος & Σία), να μην αποτελούν επιλογή της εποχής μας. Σ’ αυτό το πρωτοφανές παγκόσμιο διάλειμμα απουσίας της Μουσικής ως παραστατικής τέχνης αντλούμε ωστόσο δύναμη από τον διεθνή διαδικτυακό καταιγισμό θεαμάτων όπερας και εν γένει «σοβαράς» μουσικής από κάθε αξιόπιστο καλλιτεχνικό οργανισμό του είδους. Ελάχιστα ενδιαφέρει υπό τις συνθήκες αυτές η αναγκαία προσαρμογή των κριτηρίων αξιολόγησης των θεαμάτων λόγω της μη φυσικής παρουσίας στον χώρο, με σημαντικότερη για την όπερα την αδυναμία αίσθησης προβολής των φωνών στο θέατρο και συσχετισμού της ισχύος τους με την ορχήστρα που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Και πάντως με τίποτε δεν υποβαθμίζεται η παρηγορητική διαπίστωση ότι οι μέρες της ακούσιας περισυλλογής επιτρέπουν πρωτοφανή σε ποικιλία και ποιότητα επαφή με το απάνθισμα της παγκόσμιας προσφοράς, ενίοτε με ευχάριστες εκπλήξεις μη αναμενόμενης προέλευσης. Μια επιπλέον παράμετρο εισάγει και η ενίοτε μακρά διάρκεια ηλεκτρονικής προσβασιμότητας παραστάσεων και συναυλιών, που επιτρέπει την ανέξοδη και με άνεση χρόνου παρακολούθησή τους παρέχοντας επιπλέον στον σχολιασμό τους ένα κυριολεκτικό παράθυρο ευκαιρίας νοερού διαλόγου, ελάχιστα διαθέσιμο σε περίοδο κανονικότητας για γεγονότα της λόγιας μουσικής.

Με αυτά τα δεδομένα, η ακώλυτη παρακολούθηση -έως τις 4 Μαΐου (https://www.arte.tv/en/videos/084162-000-A/tosca-by-giacomo-puccini/)- ακόμη μιας, αλλά ιδιαίτερα αξιόλογης, «νέας» παραγωγής (2018) της «Τόσκα» του Τζάκομο Πουτσίνι από τον πολυβραβευμένο Γερμανό σκηνοθέτη Christof Loy για την Εθνική Φινλανδική Όπερα αποτελεί ευπρόσδεκτο πεδίο πειραματισμού εναλλακτικής αμεσότητας στη διαλεκτική αλληλεπίδραση κριτικού και αναγνωστών. Κι αυτό επειδή, σε συνέχεια της σημερινής αναγγελίας, παρέχεται η δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να παρακολουθήσουν το γεγονός που θα σχολιάσουμε εκτενώς στη στήλη της ερχόμενης Κυριακής θέτοντας σε γόνιμη δοκιμασία κρίσεις και απόψεις μας.

Γι’ αυτό το πείραμα επιλέξαμε μια παραγωγή, η οποία, κατά την άποψή μας, συνιστά πραγματικό «masterclass» της κατηγορίας της. Μια διδασκαλία που προσφέρεται ως πρότυπο εύλογης εφαρμογής του «Regietheater» στo κακοπαθημένο από την άγνοια και την επιτήδευση είδος της όπερας. Γιατί, μέσα από την οπτική και τα μέσα της, ενισχύεται η διαχείριση του μελοδραματικού πολιτιστικού προϊόντος ως επενδυτικό εργαλείο δημιουργίας πολιτιστικών εξαγωγών από δημόσιους οργανισμούς, όπως είναι συνήθως τα λυρικά θέατρα, αντί ως απλό μέσο ανάλωσης κονδυλίων για την παροδική εισαγωγή θεαμάτων εις βάρος του εθνικού ισοζυγίου πληρωμών και πολιτισμού. Υπό την έννοια αυτή, η εν λόγω παραγωγή, από περιφερειακό ευρωπαϊκό θέατρο, διαθέτει την αναλογία τάξης μεγέθους για τη συναγωγή διδαγμάτων και την αναθεώρηση κατευθύνσεων από τη δική μας ΕΛΣ.

Καθοριστικά φυσικά, γι’ αυτό το μοντέλο διεύρυνσης της εμβέλειας ενός λυρικού θεάτρου, αναδεικνύονται τα εκάστοτε ασφαλή κριτήρια επιλογής των εγχώριων και διεθνών συνεργασιών. Η «Τόσκα» του Ελσίνκι ακολούθησε βράβευση του Κρίστοφ Λόυ από το έγκυρο και ιστορικό βρετανικό περιοδικό «Opera» το 2017 για την κατηγορία της σκηνοθεσίας. Και ακριβώς τις παραμέτρους επίτευξης ενός παρόμοιου καλλιτεχνικού συγκερασμού αισθητικής, ιστορικής και δραματουργικής εμβάθυνσης θα επιχειρήσουμε να ανιχνεύσουμε πειστικά και συγκεκριμένα. Μένοντας σπίτι λοιπόν, προβληματιζόμαστε δημιουργικά! Χριστός ανέστη!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL