Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.5°C19.6°C
3 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
13.5°C17.7°C
1 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.8°C18.0°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
16.3°C16.3°C
1 BF 65%
Εκκλησιαστικό όργανο για τα Χριστούγεννα, αλλά όχι μόνο...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Εκκλησιαστικό όργανο για τα Χριστούγεννα, αλλά όχι μόνο...

Η οργανίστα Ουρανία Γκάσιου

Μια τριακονταετία περίπου από τότε που η γερμανική κυβέρνηση δώρισε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών εκκλησιαστικό όργανο, το ετήσιο χριστουγεννιάτικο ρεσιτάλ της οργανίστας του Μεγάρου Ουρανίας Γκάσιου, που διαδέχθηκε στη θέση αυτή τον δάσκαλό της Νίκολας Κύναστον, επιφύλασσε, πέραν της αδιαφιλονίκητης σαγήνης και ανάτασης από τους εμβληματικούς ήχους αυτού του επιβλητικού λειτουργικού εργαλείου της δυτικής χριστιανοσύνης, και μια αξιέπαινη εργασία υποδομής της καλλιτέχνιδας για τη συγκρότηση ενός προγράμματος με πολλούς, ενδιαφέροντες και αλληλένδετους σταθμούς. Μια κεφαλαιώδης παράμετρος που πιστεύουμε ότι διέλαθε της προσοχής μεγάλου μέρους του κοινού, αφού το πολυτελούς εκτύπωσης συνοδευτικό τετρασέλιδο περιορίστηκε στην εν γένει ιστορική διαδρομή του εκκλησιαστικού οργάνου, σε στοιχεία για το συγκεκριμένο του ΜΜΑ και σε βιογραφικό σημείωμα της σολίστ.

Υπό την έννοια αυτή, διατηρούμε την πεποίθηση ότι ο οίστρος παρακολούθησης θα ενισχυόταν σημαντικά από ενημέρωση, φερειπείν, σχετικά με τον συνθέτη της εναρκτήριας ακολουθίας μερών από τη «Λειτουργία της ημέρας των Χριστουγέννων» (έργ. 11, 1842), τον πολυγραφότατο Alexandre Pierre Francois Boely (1785-1858), ο οποίος αψήφισε τη μομφή του συντηρητισμού προκειμένου να προωθήσει την αναβίωση των -θεωρούμενων ως εκτελεστικά απρόσιτων- έργων του λησμονημένου Γ.Σ. Μπαχ, αλλά και άλλων σημαντικών συνθετών, όπως ο Τζιρόλαμο Φρεσκομπάλντι και ο Φρανσουά Κουπρέν, με τίμημα την απώλεια της θέσης του οργανίστα του ναού Saint Germain l'Auxerrois ακριβώς για τον λόγο της εισαγωγής αυτών των «καινών δαιμονίων» στην ερμηνευτική πεπατημένη της εποχής! Σ’ αυτόν «αναφέρθηκαν» ωστόσο ο βελγικής καταγωγής και «παιδικής ψυχής» θεοφοβούμενος Cesar Franck (1822-1880), ισόβιος οργανίστα της Αγίας Κλωτίλδης από το 1858, και ο Camille Saint-Saens (1835-1921), για μια εικοσαετία (1857-1877) οργανίστας στη Madeleine των Παρισίων, αμφότεροι καθοριστικοί για την καθιέρωση σχετικού ρεπερτορίου και «παρόντες» στον δεύτερο μέρος του ρεσιτάλ της Γκάσιου, ο πρώτος με το σεραφικό «Ποιμενικό», έργ. 19 (1863), και ο δεύτερος με την ελκυστική στο νεόκοπο ακροατή Φαντασία αρ.1. Ο Φρανκ υπήρξε καθοριστικός για τη διάδοση των νέων, συμφωνικής φιλοδοξίας οργάνων του πλέον πρωτοπόρου κατασκευαστή του 19ου αιώνα Aristide Cavaille-Coll (1811-1899), που συνετέλεσαν αφενός στην καθιέρωση του εκκλησιαστικού οργάνου ως συναυλιακού μαγνήτη και αφετέρου στη διεθνή κατανόηση της μεγάλης γερμανικής παράδοσης ακόμη και με μετακλήσεις του Άντον Μπρούκνερ στην Παναγία των Παρισίων. Από την άλλη πλευρά, ο Φρανκ αποτέλεσε εφαλτήριο για τις μοναδικές στη δομή και τη μορφολογική τόλμη τους Συμφωνίες του Charles-Marie Widor (1844-1937), κατά σύμπτωση οικογενειακού φίλου του Καβαγιέ-Κολλ, με μέρη της δημοφιλέστερης 5ης από τις οποίες ολοκλήρωσε εντυπωσιακά όσο και μεγαλόστομα το επίσημο πρόγραμμά της η Ελληνίδα βιρτουόζος. Σοφά η Γκάσιου είχε μεταφέρει στην κατακλείδα του πρώτου μέρους το πολλαπλώς απαιτητικό πρελούδιο από τη 2η συμφωνία του νεότερου των γαλλοφώνων, του «Παγκανίνι» Marcel Dupre (1886-1971), επίσης θαυμαστή των οργάνων Καβαγιέ-Κολλ, σ’ ένα από τα οποία, του Αγίου Σουλπικίου, υπηρέτησε ισοβίως από το 1934. Είχε προηγηθεί ένα βορειοευρωπαϊκό τρίπτυχο, εν αρχή με δημιουργίες του διεκδικούμενου από Δανία και Γερμανία Dieterich Buxtehude (1637;-1707), κατόπιν δε με το πολύ ιδιαίτερο πρελούδιο και φούγκα BWV 532 του J.S.Bach (1685-1750), που παρεμπιπτόντως εικοσάχρονος περπάτησε 400 χλμ. από το Άρνστατ έως τη Λυβέκη για να συναντήσει τον πρώτο, ως οργανίστα τής Marienkirche, καθώς και με το «Pastorale» του λάτρη της φούγκας Max Reger (1873-1916), op. 59 αρ. 2, σύνθεση του έτους 1902, της χρονιάς που ο συνθέτης αφορίστηκε λόγω του γάμου του με διαζευγμένη διαμαρτυρόμενη! Το δανέζικο στοιχείο ενίσχυσε η Γκάσιου με το δεύτερο μέρος από την επταμερή σύνθεση «Die heiligen drei Könige» (Οι τρεις Μάγοι), έργ. 84 του εν πολλοίς λησμονημένου σήμερα οργανίστα του καθεδρικού της Κοπεγχάγης Otto Malling (1848-1915). Συναρπαστική συναυλία, λοιπόν, και ως εκτέλεση, και ως σχεδίαση!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL