Η εικόνα όσων πρωτοφανών συνέβησαν την Κυριακή στους δύο αθηναϊκούς κινηματογράφους, το "Village" και το "Αελλώ", στην προβολη της ταινίας "Τζόκερ", με την αστυνομία να προσαγάγει ανήλικους από την αίθουσα του Mall, αναμφίβολα φέρνει στον νου άλλες εποχές, ωστόσο πατάει γερά στο δόγμα "νόμος και τάξη" που επιχειρεί σε κάθε περίσταση να επιβάλει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Μετά την τεράστια έκταση που πήρε το θέμα, η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στη χθεσινή προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου, όπως και ο γενικός γραμματέας Γιώργος Διδασκάλου καταδίκασαν "απερίφραστα τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής". Όπως είπε η ίδια, "με ενοχλεί η εικόνα να δημιουργούνται προβλήματα από δυνάμεις καταστολής σε ανήλικα παιδιά και στις οικογένειές τους". Βέβαια, δεν επιδεικνύεται η ίδια ευαισθησία και για κάποια άλλα παιδιά στα οποία δημιουργούνται προβλήματα από δυνάμεις καταστολής. Εκείνα είναι προσφυγόπουλα. Ή για περιστάσεις που ο εισαγγελέας ψάχνει... χασισόδεντρα στου Μαξίμου.
Εν πάση περιπτώσει, η υπουργός επισήμανε ότι "οι δύο κυρίες υπερέβησαν το όριο των αρμοδιοτήτων τους" διότι "έλεγχος δεν σημαίνει ότι αυτομάτως φωνάζεις δυνάμεις καταστολής", ενώ ανακοίνωσε ότι από χθες το πρωί έχει διαταχθεί και διενεργείται Ένορκη Διοικητική Εξέταση "προκειμένου να διαλευκανθεί το πώς έγινε, το αν γνώριζε η αρμόδια τμηματάρχης και η αρμόδια διευθύντρια Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογραφίας, η κ. Αλεξομανωλάκη". Πρόσθεσε δε ότι ούτε η ίδια ούτε ο γενικός γραμματέας, ούτε ο γενικός γραμματέας Σύχρονου Πολιτισμού ήταν ενήμεροι για το γεγονός, ενώ "ούτε εγώ ούτε ο γενικός γραμματέας ούτε ο γενικός διευθυντής δώσαμε εντολή για κάτι τέτοιο". Ενημερώθηκαν το βράδυ της Κυριακής, οπότε βγήκε η πρώτη ανακοίνωση στην οποία το υπουργείο "διαψεύδει κατηγορηματικά την είδηση ότι έδωσε οποιαδήποτε εντολή στις αστυνομικές αρχές να παρέμβουν σε κινηματογραφικές αίθουσες".
Φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ...
Παράλληλα, δεν απέφυγε ούτε αυτή τη φορά να ρίξει τα βέλη στην αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτηρίζοντας "τουλάχιστον ατυχή" την "επιχείρηση να πολιτικοποιήσει το θέμα και να αναφερθεί σε σκοτεινές εποχές", ενώ επισήμανε ότι "επί τεσσεράμισι χρόνια στην κυβέρνηση είχε όλο το χρονικό περιθώριο να διορθώσει το θεσμικό πλαίσιο". Η ίδια επισήμανε ότι "θα δούμε πώς θα το αποσαφηνίσουμε", καθώς "υπάρχει θέμα στο πώς ορίζεται η άσκηση ελέγχου". Τόνισε δε ότι "είναι η πρώτη φορά μέσα σε δεκαπέντε χρόνια που εφαρμόζεται αυτό".
Δίνοντας το ιστορικό, η υπουργός διευκρίνισε ότι "πράγματι οι δύο κυρίες είναι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίες είναι και μέλη Πρωτοβάθμιας Γνωμοδοτικής Επιτροπής η οποία παρέχει γνώμη για την κατάταξη των κινηματογραφικών έργων". Η επιτροπή "έχει δυνατότητα εισόδου ελευθέρως με βάση ένα ειδικό δελτίο εισόδου σε χώρους δημοσίων θεαμάτων και ακροαμάτων για άσκηση ελέγχου αποκλειστικώς στο θέμα των αρμοδιοτήτων τους" τόνισε, εξηγώντας ότι το θεσμικό πλαίσιο εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση του Ν. 3905/2005 περί κινηματογραφίας του 2010. "Είναι μια απόφαση του υπουργού Πολιτισμού του 2011, η οποία αναθεωρείται το 2014 από τον τότε υπουργό Πολιτισμού, χωρίς όμως στο συγκεκριμένο εδάφιο να υπάρχει η παραμικρή αλλαγή". Βάσει αυτών, "οι δύο κυρίες έχουν το δικαίωμα να ελέγξουν, μπορούν να ελέγξουν, για παράδειγμα τον αιθουσάρχη, αν πραγματικά ζητάει ταυτότητες για την είσοδο των ανηλίκων μέσα στην αίθουσα. Από τη διαδικασία αυτή μέχρι τη διαδικασία του καλώ δυνάμεις καταστολής, αυτό απέχει πάρα πολύ" είπε. Ωστόσο επιχείρησε να εμπλέξει την πρώην γενική γραμματέα του υπουργείου, λέγοντας ότι "τα ειδικά δελτία εισόδου των υπαλλήλων των συγκεκριμένων υπογράφονται από την κ. Μαρία Βλαζάκη το 2016". Βέβαια, αυτή είναι μια τυπική διαδικασία, κατά την οποία μάλλον και ίδια ως γενική γραμματέας είχε υπογράψει μέχρι το 2015.
Πάντως, ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού επισήμανε ότι "η κ. Αλεξομανωλάκη δεν είχε επικοινωνήσει το διάστημα αυτό, μου είπε, με τις κυρίες". Παράλληλα, ο γενικός διευθυντής Σύγχρονου Πολιτισμού Μάριος Κωστάκης ανέφερε ότι οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι πήγαν στους κινηματογράφους μετά από "καταγγελία εταιρείας διανομής".
Καταγγελίες γονέων, e-mail στους αιθουσάρχες
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες μας, εκτός από εταιρεία διανομής υπήρχαν καταγγελίες και από γονείς. Γι' αυτό και η εταιρεία διανομής του "Τζόκερ" μετά από παρότρυνση του Τμήματος Κινηματογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων του ΥΠΠΟΑ έστειλε δύο e-mails στους αιθουσάρχες όλης της Ελλάδας, το ένα στις 27 Σεπτεμβρίου και το άλλο στις 11 Οκτωβρίου, τονίζοντας ότι "η καταλληλότητα της ταινίας έχει οριστεί άνω των 18 ετών". Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η υπηρεσιακή ιεραρχία ενημερώθηκε μετά τα γεγονότα στους δύο κινηματογράφους και ουδέποτε έδωσε εντολή στις δύο υπαλλήλους για άσκηση ελέγχου και μάλιστα με αυτόν τον τρόπο. Άλλωστε, η συγκεκριμένη επιτροπή, που αποτελείται από υπαλλήλους του ΥΠΠΟΑ αλλά και του υπουργείου Παιδείας, νομικούς και νομικό του Συνηγόρου του Παιδιού, σκηνοθέτες, ψυχολόγους και κριτικούς κινηματογράφου είναι ανεξάρτητη γνωμοδοτική επιτροπή και τα μέλη της, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση της σύστασής της, μπορούν να κινηθούν αυτοβούλως, χωρίς να χρειάζονται άδεια από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.
Μυρσίνη Ζορμπά: "Αυτογελοιοποίηση"
Σε δήλωσή της, η πρώην υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά επισημαίνει ότι "η παρέμβαση της αστυνομίας για τους ανήλικους στην ταινία 'Τζόκερ', μετά και την προ μηνών γνωστή εγκύκλιο του υπουργείου Πολιτισμού για λογοκρισία στους ίδιους τους υπαλλήλους του, αποτελεί ακόμη ένα σύμπτωμα της ατμόσφαιρας πολιτισμού που η ηγεσία του υπουργείου καλλιεργεί. Αλλά όσο κι αν στο μυαλό κάποιων ο νόμος Μεταξά του 1937 είναι ακόμη ζωντανός, θα πρέπει να αντιληφθούν ότι ο αυταρχισμός, σε οποιοδήποτε επίπεδο, δεν συνιστά στις μέρες μας παρά μόνο αυτογελοιοποίηση. Εύκολο επίσης να εξαντλήσει το υπουργείο την αυστηρότητά του σε δύο υπαλλήλους μετά την κατακραυγή. Το δύσκολο είναι να αλλάξει πορεία και να απαρνηθεί τις πολιτικές πρακτικές που καλλιεργούν και προωθούν την ατμόσφαιρα και τις συμπεριφορές λογοκρισίας, πατερναλισμού και πειθάρχησης".
Μαρία Βλαζάκη: "Απόπειρα χειραγώγησης της κοινής γνώμης"
Από την πλευρά της, η πρώην γενική γραμματέας Μ. Βλαζάκη υπογραμμίζει ότι "μετά την πανελλήνια ανεπανόρθωτη έκθεση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, τις αντιφατικές δηλώσεις και πληροφορίες από διαφορετικές πηγές και τη συνήθη αποποίηση και μετακύλιση ευθυνών, η απόπειρα χειραγώγησης της κοινής γνώμης που επιχειρείται για το θέμα με λογικές ακροβασίες και επικίνδυνα άλματα, μόνο γέλιο προκαλεί, ηχηρό, παρατεταμένο και απελπισμένο, σαν του Τζόκερ. Είναι πρόδηλος ο σκοπός της παραπλάνησης διά της εμμονικής στοχοποίησης της προηγούμενης ηγεσίας προς αποφυγή ευθυνών από τις αλλεπάλληλες γκάφες της τωρινής, καθώς και διά της αναζήτησης αποδιοπομπαίου τράγου στα πρόσωπα των δύο υπαλλήλων. Εξάλλου, η απουσία ανάλογων περιστατικών κατά τα προηγούμενα τεσσεράμισιχρόνια είναι αρκούντως εύγλωττη" .
Τέλος, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος καλεί τα υπουργεία Πολιτισμού και Προστασίας του Πολίτη να προστατεύσουν το δικαίωμα στην ελευθερία λόγου και έκφρασης, και ειδικά το ΥΠΠΟΑ να επικαιροποιήσει το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των αιθουσών.
Λογόκριναν αφίσα;
Ωστόσο πλάι στον "Τζόκερ" έρχεται να προστεθεί ακόμα ένα λυπηρό γεγονός, καθώς, όπως καταγγέλλουν πέντε βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που έφεραν το θέμα στο ελληνικό Κοινοβούλιο, ασκήθηκε λογοκρισία από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής στην αφίσα της 31ης Συνάντησης Ερασιτεχνικών Θιάσων Αιγαίου στη Ρόδο, όπου εικονίζεται ανθρώπινη μορφή που φοράει μάσκα ελαφιού, σύμβολο της Ρόδου. Οι Νεκτάριος Σαντορινιός, Ανδρέας Μιχαηλίδης, Γιάννης Μπουρνούς, Πάνος Σκουρολιάκος και Νίκος Συρμαλένιος, ρωτούν τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη αν αληθεύει ότι τελικώς άλλαξε η αφίσα της 31ης Συνάντησης, αν αληθεύουν οι καταγγελίες περί πιεστικών συζητήσεων σε κλίμα λογοκρισίας που έγιναν στο γραφείο της γενικής γραμματέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αν αυτές οι παρεμβάσεις ήταν εις γνώσει της Οργανωτικής επιτροπής, αν "είναι μέρος της πολιτικής σας η άποψη ότι η καλλιτεχνική έκφραση πρέπει να υπόκειται σε έλεγχο ύφους και ήθους από τους πολιτικούς προϊσταμένους του υπουργείου που χρηματοδοτεί τις εκδηλώσεις" και εντέλει πώς προτίθεται να κατευνάσει τα πνεύματα.
