Του Τάσου Ηρακλείδη*
Από τα αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών προκύπτει ότι το παλιό συνετρίβη. Απομένει τα μηχανήματα να καθαρίσουν το τοπίο. Θεά η θέα του. Η έλευση του νέου τρομάζει και τους εμπνευστές του. Εξηγήσιμο, μιας και η ελληνική κοινωνία διαπαιδαγωγείτο στη γραμμή της μικρότερης αντίστασης. Είμαστε μέρος της.
Οι επανεκλεγμένοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες, χωρίς πλειοψηφίες πλέον στα συμβούλια τους (πόσο μάλλον θηριώδεις πλειοψηφίες), επικαλούνται την ακυβερνησία. Οι νεοεκλεγμένοι πιέζονται για rendez-vous στα κρυφά. Οι κομματικοί πάσης φύσεως αγνοούν το κόστος της νίκης ή το κέρδος της ήττας. Οι περισσότεροι συζητούν για τη νέα εποχή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αυτήν της απλής αναλογικής, ως παρατηρητές ή κατεδαφιστές και όχι ως μάστορες και δημιουργοί.
Η παλιά εποχή των μεγάλων ποσοστών (της άπλας) ή των μικρών ποσοστών (του ακτιβισμού και της διαμαρτυρίας) δίνει τη θέση της στον erga omnes αγώνα και όχι στον contra omnes, που θα κρίνει την κυριαρχία και ηγεμονία του νέου στην Τ.Α. Ηγεμονίες συνεργατικές - προγραμματικές. Οι άλλοι δρόμοι, οι γεμάτοι από το άγχος της αβεβαιότητας και της απροσδιοριστίας, πιθανόν να οδηγήσουν τους εκλεγμένους συμβούλους και τους πολίτες στην αγκαλιά της επανάληψης του παλιού (μοντέλο δημάρχου που λύνει και δένει και αντιπολίτευσης που πετροβολά σε κάθε τι, καθώς “οι άλλοι” έχουν την ευθύνη).
Μια νέα υπό διαμόρφωση κουλτούρα διακυβέρνησης βρίσκεται προ των πυλών και αφορά σε όλους. Ο δυσθεώρητος όγκος λαθών και ανικανότητας των προηγούμενων δεκαετιών έκρυβε τις τεχνικές και τα εργαλεία για ανάκαμψη. Φυσικά, απουσίαζε και η πολιτική βούληση. Λίγους ανθρώπους έχετε ακούσει να λένε: «αυτή η χώρα δεν σώζεται με τίποτα»;
Η προβολή ενός νέου κοινωνικού τοπικού υποδείγματος μπορεί να προφέρεται προεκλογικά από πολλούς και μάλιστα ανέξοδα. Πραγματοποιείται όμως μετεκλογικά. Αποκτά ταυτότητα αναγνώρισης χωρίς αναγραφή της κομματικής προέλευσης και δωρίζει έναν χαρακτηρισμό για τους προσωπικούς σχεδιασμούς: Ανέραστοι.
Έχει όμως σφραγίδα. Τη νομοθέτηση και υπεράσπιση της μεγαλύτερης θεσμικής αλλαγής: της απλής αναλογικής. Πραγματική αποτύπωση δυνάμεων, αναβάθμιση συμβουλίων, συναινέσεις στη λήψη αποφάσεων, διαμόρφωση νέων πλειοψηφιών. Το καθεστώς στην Τ.Α. την συκοφαντεί και θα την προβοκάρει. Οι χιλιάδες νέοι περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι που εκλέχτηκαν από τις παρατάξεις που υποστηρίζουμε, παραμένοντας στον χώρο της Τ.Α. για τα επόμενα χρόνια, να ριζώνουν σε αυτήν και να θυμούνται πως όσοι δεν είναι σύμμαχοι του νέου σήμερα δεν είναι εναντίον του. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων συντελείται μόνο με προϋποθέσεις νέων ευκαιριών για όλους. Αυτό λέγεται τοπική διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς. Η άρνηση των άλλων είναι γινάτι. Η αναγνώριση των ικανοτήτων τους, μονόδρομος. Η κριτική αποδοχή των στάσεων, συμπεριφορών, ενεργειών, γνωμών και θέσεων τους, δημοκρατική διακυβέρνηση και πραγματική αρετή.
Για να λειτουργήσει θετικά το αποτέλεσμα της απλής αναλογικής, η συμμετοχική δημοκρατία, απαιτείται η καλλιέργεια εμπιστοσύνης μεταξύ των εν δυνάμει εταίρων και προβάδισμα σε αυθεντικά νέες δυνάμεις. Τίποτα δεν πάει χαμένο.
*Ο Τάσος Ηρακλείδης είναι κοινωνιολόγος, μέλος της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Καλαμαριάς.
