Του Αδάμ Γιαννίκου
Η Γιασμίν Εστράδα ονόμασε τη δευτερότοκη κόρη της «Καλίσι» απ’ την ομώνυμη ηρωίδα της τηλεοπτικής σειράς «Game of Thrones». Το όνομα της εξάχρονης έγινε με τον καιρό «Καλέσι», όπως το πρόφερε η γιαγιά του παιδιού. Σε κάθε περίπτωση, για την οικογένεια των Εστράδα από το Μαϊάμι των ΗΠΑ, η ηρωίδα της τηλεοπτικής σειράς συμβόλιζε τη δικαιοσύνη, την ευαισθησία, την ομορφιά, την αποφασιστικότητα, όλα στοιχεία μιας ευγενούς όσο κι ευάλωτης φιγούρας που μπορεί να εξάψει τη φαντασία· κι αυτοί οι συμβολισμοί ήταν για την οικογένεια το προίκισμα του ονόματος.
Όλα άλλαξαν την προπερασμένη Κυριακή, στην Γιορτή της Μητέρας, όταν μεταδόθηκε το πέμπτο επεισόδιο του όγδοου κύκλου της δημοφιλούς, πολυβραβευμένης σειράς. Mε τίτλο «The Bells», αυτό ήταν το προτελευταίο επεισόδιο, μια ανάσα πριν την ολοκλήρωση του μιντιακού φαινομένου που έχει συνεπάρει εκατομμύρια τηλεθεατές ανά τον κόσμο. Οι τελευταίοι αγωνιούσαν επί χρόνια για το πού θα καταλήξουν οι δυναστικές διαμάχες ενός φανταστικού κόσμου -ο οποίος θυμίζει τον μεσαίωνα της Δυτικής Ευρώπης, διανθισμένο με ηθικοπλαστικά μηνύματα και οικεία μοτίβα του αγγλοσαξονικού κόσμου. Εξάλλου, έμπνευση για τη δημιουργία της σειράς, που βγήκε στον αέρα το 2011 από τον συνδρομητικό κολοσσό της HBO, αποτέλεσαν πέντε μυθιστορήματα επικής φαντασίας του Αμερικανού συγγραφέα και σεναριογράφου Τζορτζ Ρ. Ρ. Μάρτιν. Υπό τον γενικό τίτλο «Το έπος της φωτιάς και του πάγου», τα μυθιστορήματα εκδόθηκαν από το 1996 έως το 2011. Πόσο κοντά στο πνεύμα του δημιουργού ήταν το διαφαινόμενο τέλος της τηλεοπτικής μεταφοράς του έργου του; Η αγωνία των τηλεθεατών κατέληξε με τα τελευταία επεισόδια σ’ ένα υπαρξιακό δράμα.
Οι πέντε πρώτοι κύκλοι της σειράς είναι βασισμένοι στα βιβλία του Μάρτιν. Οι επόμενοι τρεις, όμως, σταμάτησαν να ακολουθούν το χαρτί. Ακόμη κι έτσι, οι πολιτικές δολοπλοκίες, οι ξαφνικές και βίαιες ανατροπές, οι πολύπλοκοι και αντιφατικοί χαρακτήρες συνέχισαν να λειτουργούν ως το ενοποιητικό στοιχείο ανάμεσα στον εμπνευστή, τους σεναριογράφους και το κοινό. Τελικά, σ’ έναν κόσμο με δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στην καταναλωτική και την πολιτική συνείδηση, ήταν το ίδιο το κοινό που έγινε ο πραγματικός πρωταγωνιστής του παιχνιδιού, αρνούμενος να αποδεχτεί τη φανταστική κατάληξή του. Για την Εστράδα και πολλούς από τους γονείς στις ΗΠΑ που ονόμασαν 560 παιδιά με το όνομα «Καλίσι», η μετατροπή της Μητέρας των Δράκων σε εγκληματία πολέμου κατά τη διάρκεια μιας άλωσης ήταν σοκαριστική. Το επεισόδιο S0805 ξεσήκωσε αντιδράσεις, με ένα εκατομμύριο και πλέον τηλεθεατές να ζητούν από την HBO να ξαναγράψει το σενάριο ολόκληρου του όγδοου κύκλου. Οι δημιουργοί της σειράς Ντέιβιντ Μπένιοφ και Μπ. Μπ. Βάις έγιναν ξαφνικά μισητοί, λες και πρόδωσαν τις αρχές που διέπουν το ηθικό σύμπαν του κοινού τους.
Στον πραγματικό κόσμο η επίθεση σε αμάχους πληθυσμούς προκαλεί γενικευμένη κατακραυγή κι προκαλεί μέγιστη ηθική απαξία για τους επιτιθέμενους. Η σύγχρονη εποχή δεν κατάφερε να διαγράψει από τις ιστορικές της δέλτους τη βία κατά των αμάχων. Αμέτρητα είναι τα παραδείγματα, όπως αμέτρητες είναι οι φορές που το δράμα των πληθυσμών γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης στο διαχρονικό Μεγάλο Παιχνίδι για το μοίρασμα σφαιρών επιρροής. Όμως, στον πραγματικό κόσμο ούτε τα εγκλήματα πολέμου ούτε η ίδια η έκβαση ενός πολέμου ξεγίνονται με υπογραφές στο διαδίκτυο. Ήταν, όμως, τελικά αυτό που ενόχλησε τους τηλεθεατές; Όπως δήλωσε στην Washington Post κυβερνητικός υπάλληλος και πιστός θεατής της σειράς, «το φινάλε απέτυχε να ικανοποιήσει το αίσθημα προορισμού του κάθε χαρακτήρα και γεγονότος, ή να εξηγήσει όλα τα παράξενα ταξίδια και τους τρομακτικούς αγώνες που είδαμε κατά τη διάρκεια της σειράς».
Η άλωση μιας αληθινής πόλης όρισε το πέρασμα από τον μεσαίωνα στη νεωτερικότητα που επέτρεψε τις μεγάλες αφηγήσεις, τροφοδοτώντας αιώνια πάθη. Το κάψιμο μιας φανταστικής πόλης επιβεβαιώνει την υπεροχή της πολυδιάστατης μικροθέασης, που κωδικοποιείται ως μετανεωτερικότητα. Εδώ τα πάθη εγκλωβίζονται στην αγωνία της συνέχειας, που αν μάλιστα αποκαλυφθεί πριν τη ζωντανή μετάδοσή της προκαλεί αδιανόητη οργή. Η άγνωστη συνέχεια είναι αδύνατον να ικανοποιήσει τους πάντες ταυτόχρονα. Αλλά, αυτό δεν έχει σημασία στον ατομικιστικό κόσμο της μετανεωτερικότητας, που παραδόξως μοιάζει να μην κατανοεί ότι το κεντρικό θέμα της προνεωτερικής Ιλιάδας είναι ο θυμός του ήρωα και οι γνωστές συνέπειές του, κι όχι να τον δουν καβάλα πάνω στ’ άλογο (ή τον δράκο). Ήδη στις ΗΠΑ, όπως αποκάλυψε το CNN, προσφέρονται επαγγελματικές υπηρεσίες ψυχολογικής στήριξης σε φαν της σειράς.
Σ’ αυτήν την κατά τ’ άλλα εκπληκτική και τεχνικά άρτια σειρά αποκαλύπτεται το ίδιο το κοινό ως ένας ανώνυμος κόσμος προικισμένος με την άρνησή του. Ένας γραμμένος κόσμος που, παγκοσμιοποιημένος με το ζόρι στο όνομα του Τέλους της Ιστορίας, αναζητά εναγωνίως τους ιδρυτικούς του μύθους και δεν τους βρίσκει· ξεσπώντας μετά από κάθε ματαίωση στην άγραφη συνέχεια.
