22 Δεκεμβρίου 2008, μεσάνυχτα. Η Κωνσταντίνα Κούνεβα, μετανάστρια, καθαρίστρια στην ΟΙΚΟΜΕΤ και μάχιμη συνδικαλίστρια, δέχεται επίθεση από έναν άγνωστο που την περιέλουσε με καυστικό οξύ. Οι αγώνες της για καλύτερες συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στην καθαριότητα είχαν σκληρό τίμημα.
Οι απειλές που δεχόταν κατά της ζωής της αποδείχθηκαν πραγματικότητα. Έχοντας απολέσει την όρασή της από το ένα μάτι και με σοβαρές βλάβες στα εσωτερικά όργανα, υποβλήθηκε σε διαδοχικές χειρουργικές επεμβάσεις. Δεν το έβαλε κάτω.
Στη διάρκεια της θητείας της στο Ευρωκοινοβούλιο συνέχισε να δίνει τη μάχη για τα δικαιώματα των εργαζομένων, των ανέργων, των γυναικών, των μεταναστών, αλλά και του "αόρατου" μέχρι σήμερα οικιακού προσωπικού, αποτελούμενου κατά 83% από γυναίκες. Σήμερα μιλά στην ΑΥΓΗ για το διακύβευμα των ευρωεκλογών και τις προσπάθειες αποκατάστασης των εργασιακών δικαιωμάτων σε Ελλάδα και Ευρώπη.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΧΡΥΣΑ ΒΑΪΝΑΝΙΔΗ
* Σε δύο Κυριακές διεξάγεται μια κρίσιμη μάχη για ολόκληρη την Ευρώπη. Ποιο είναι το διακύβευμα των ευρωεκλογών;
Οι ευρωεκλογές είναι το σημαντικότερο μέσο που έχουν οι Ευρωπαίοι πολίτες για να επηρεάσουν άμεσα σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η ΕΕ. Παρότι τα κριτήρια με τα οποία ψηφίζουν επηρεάζονται από τις ιδιαίτερες συνθήκες σε κάθε χώρα, εμείς ως Αριστερά προσπαθούμε να βάλουμε στο κέντρο της προσοχής των πολιτών την ανάγκη μιας προοδευτικής μεταρρύθμισης της Ε.Ε.
Αυτό το νόημα έχει το σύνθημα "για την Ελλάδα των πολλών, για την Ευρώπη των λαών". Θέλουμε ν’ αφήσουμε πίσω τις αποτυχημένες πολιτικές της λιτότητας, θέλουμε μια Ε.Ε. κοινωνική, αλληλέγγυα, δημοκρατική. Κι αυτό προϋποθέτει μια προοδευτική πλειοψηφία στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο, με ισχυρή Αριστερά, που θα αποτρέψει τον κίνδυνο μιας ενισχυμένης Ακροδεξιάς, πρόθυμης να τα βρει με τη νεοφιλελεύθερη Ευρωδεξιά.
* Ήσασταν εισηγήτρια της έκθεσης για τις γυναίκες που απασχολούνται ως οικιακές βοηθοί, του πρώτου νομοθετικού κειμένου της Ε.Ε. που φέρνει στο προσκήνιο το "αόρατο" οικιακό προσωπικό. Οι αποκαλύψεις στην Κύπρο για τις δολοφονίες και εξαφανίσεις μεταναστριών επιβεβαιώνουν ότι οι οικιακές βοηθοί παραμένουν αόρατες και απροστάτευτες...
Είναι, δυστυχώς, η πιο τραγική επιβεβαίωση της σημασίας που έχει η έκθεση αυτή. Η οποία υπερψηφίστηκε μεν πριν από τρία χρόνια στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά με τη λυσσαλέα αντίθεση των συντηρητικών ευρωβουλευτών. Από την υπόθεση αναδεικνύεται και η τεράστια ευθύνη της Κομισιόν και πολλών κρατών - μελών, που αρνήθηκαν πεισματικά η έκθεση να περιλαμβάνει νομοθετικά μέτρα για την προστασία των οικιακών βοηθών.
Μπορεί ο δολοφόνος της Κύπρου να είναι ψυχοπαθής, αλλά διάλεξε τα θύματά του ανάμεσα σ’ αυτές τις γυναίκες, ακριβώς επειδή ήξερε ότι είναι ευάλωτες και φοβισμένες. Οι αποκαλύψεις στην Κύπρο πρέπει να αφυπνίσουν την Επιτροπή και τα κράτη - μέλη. Πρέπει να εφαρμόσουν τις προβλέψεις της έκθεσής μου για κατοχύρωση των οικιακών βοηθών με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Είναι απαράδεκτο η Ε.Ε. να κάνει τα στραβά μάτια σε καταστάσεις εργασιακής δουλείας!
* Ως εργαζόμενη και συνδικαλίστρια στον τομέα της καθαριότητας πληρώσατε “ακριβά” τους αγώνες για να φύγουν οι εργολάβοι που λυμαίνονται τομείς του Δημοσίου. Μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας, υποδηλωμένη εργασία, πενιχροί μισθοί, εκμετάλλευση, τρομοκρατία. Μετά από μια δεκαετία έχουν αλλάξει τα πράγματα στην Ελλάδα;
Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την απομάκρυνση των εργολάβων, ιδιαίτερα στα νοσοκομεία, και αξίζει έπαινος στο υπουργείο Υγείας για την προσπάθεια. Όπου οι εργαζόμενες στην καθαριότητα έχουν απευθείας συμβάσεις ορισμένου χρόνου, αμείβονται καλύτερα, έχουν πλήρη δικαιώματα και είναι ικανοποιημένες. Το διαπιστώνω στις επισκέψεις μου στα νοσοκομεία. Φυσικά, έχουν την αγωνία τι θα γίνει μετά τη λήξη των συμβάσεων. Θα καταφέρουν να περάσουν και στους επόμενους διαγωνισμούς; Δυστυχώς, προς το παρόν είναι εξαιρετικά δύσκολο να περάσουμε σε συμβάσεις αορίστου χρόνου, όπως θα ήταν το ιδανικό.
Αν όμως συμφωνούμε ότι το κύριο ζήτημα είναι η απομάκρυνση των εργολάβων, αυτός είναι ο δρόμος. Δυστυχώς, υπάρχουν ακόμη πολλοί φορείς στο Δημόσιο που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν εργολάβους στην καθαριότητα και τη φύλαξη, επιτρέποντας μάλιστα και τις υπεργολαβίες, ιδιαίτερα στις υποδομές και τους φορείς του υπουργείου Μεταφορών. Εκεί υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Έπειτα, συνολικά για την καθαριότητα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, έχω τονίσει την ανάγκη αναγνώρισης και πιστοποίησης του επαγγέλματος. Ελπίζω ότι σύντομα τα αρμόδια υπουργεία θα προχωρήσουν σ’ αυτό.
* Τα τελευταία χρόνια γνωρίσαμε τη διάλυση των δομημένων εργασιακών σχέσεων σε όλα τα επίπεδα (ελαστικοποίηση, αδήλωτη - μαύρη εργασία, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, κατάργηση του οκταώρου), με πρώτα θύματα τους νέους και τις γυναίκες. Υπάρχει η ελπίδα να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος σε όλα αυτά που ορίζουμε ως "εργασιακό μεσαίωνα";
Η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων έχει ξεκινήσει εδώ και είκοσι χρόνια, αυτήν αντιμετώπισα και εγώ όταν πρωτοήρθα και δούλεψα στην Ελλάδα, αλλά τα Μνημόνια προσπάθησαν να την κάνουν μόνιμο καθεστώς. Παλεύουμε σε κάθε επίπεδο να το αντιστρέψουμε αυτό. Η κυβέρνηση έχει πάρει τα πρώτα μέτρα, με την αύξηση του κατώτατου μισθού και την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Εμείς σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου προσπαθήσαμε και θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να θεσπιστούν βασικά εργασιακά δικαιώματα, δεσμευτικά σε όλες τις χώρες και για όλα τα όργανα της Ε.Ε.
Αλλά το πιο βασικό, πιστεύω, είναι να ανασυγκροτηθεί το συνδικαλιστικό κίνημα που βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση. Η εικόνα μιας ΓΣΕ.Ε. που δεν μπορεί να κάνει ούτε συνέδριο είναι θλιβερή. Τα συνδικάτα πρέπει να ξαναβρούν τρόπους να προσελκύσουν τους εργαζόμενους, ιδιαίτερα τους νέους, τους “πρεκάριους”.
* Σας είδαμε να στέκεστε στο πλευρό της Μάγδας Φύσσα στη διάρκεια της δίκης της Χρυσής Αυγής. Ποιο μπορεί να είναι το μήνυμα αυτών των ευρωεκλογών απέναντι στην άνοδο και την ισχυροποίηση της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη;
Ψήφος στους νεοναζί, κρυφούς και φανερούς, ψήφος σε όσους μισούν την Ευρώπη, τη δημοκρατία, τις γυναίκες, τους μετανάστες, τους μουσουλμάνους, τους ΛΟΑΤΚΙ, τους φτωχούς, τους ανάπηρους είναι ψήφος ενάντια στην ανθρωπιά μας. Στάθηκα δίπλα στη Μάγδα Φύσσα και πήρα την πρωτοβουλία να έρθει και να μιλήσει στο Ευρωκοινοβούλιο για να ακουστεί το μήνυμα ότι αυτοί που με διάφορα προσωπεία σε κάθε χώρα παραπλανούν τους πολίτες με κολακείες για την "εθνική υπεροχή" ή με συνθήματα κατά των μεταναστών στο βάθος έχουν μια απάνθρωπη, εγκληματική φύση.
Η Κωνσταντίνα Κούνεβα είναι υποψήφια ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική συμμαχία:
