Βρυξέλλες. Χριστίνα Βασιλάκη
Λίγα 24ωρα πριν από την 29η Μαρτίου, τη μέχρι τώρα προγραμματισμένη ημερομηνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., το "δράμα" του Brexit φαίνεται πως όχι μόνο δεν οδεύει προς το τέλος του, αλλά περιπλέκεται περαιτέρω.
Εν μέσω διλημμάτων για μικρή ή μεγάλη παράταση, καθώς και σεναρίων πρόωρων εκλογών ή και δεύτερου δημοψηφίσματος για την ακύρωση του Brexit, η βρετανική κυβέρνηση εμφανίζεται για ακόμα μια φορά να έχει χάσει τον έλεγχο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε παρομοίασε, την περασμένη εβδομάδα, τη Βρετανίδα ομόλογό του Τερέζα Μέι με τον ιππότη από ταινία των Monty Python, που ενώ έχει χάσει χέρια και πόδια, προτείνει να λήξει η μάχη με ισοπαλία. Αντίστοιχα, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ έκανε αναφορά στο θεατρικό του Μπέκετ "Περιμένοντας τον Γκοντό" και η Γαλλίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Βαλερί Λουαζό δήλωσε πως ονόμασε τον γκρινιάρη γάτο της "brexit".
Μια από τα ίδια
Τα σημάδια κόπωσης των "27" ήταν εμφανή και στην προχθεσινή σύνοδο κορυφής, η οποία κανονικά θα έπρεπε να είναι η τελευταία με τη συμμετοχή της Βρετανίας, αλλά, τελικά, όχι μόνο κλήθηκαν να αποφασίσουν μια νέα ημερομηνία για το Brexit, αλλά και αντιμετώπισαν, επίσης, το σοβαρό ενδεχόμενο να επιστρέψουν την επομένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες για.. άλλη μία από τα ίδια. "Δεν ήξερα ότι η υπομονή μου θα μπορούσε να διαρκέσει τόσο πολύ" δήλωσε προχθές ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Συγκεκριμένα, ενώ η συζήτηση την περασμένη εβδομάδα περιστρεφόταν γύρω από το πώς θα μπορέσει η Τ. Μέι να πραγματοποιήσει την πρόθεσή της να κάνει ακόμα μια απόπειρα έγκρισης της συμφωνίας αποχώρησης από τη Βουλή των Κοινοτήτων πριν τις ευρωεκλογές (με τη βοήθεια μιας μικρής, τεχνικής παράτασης), τελικά ζήτησε παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου, ημερομηνία που ξεπερνάει αυτήν των ευρωκλογών. Αυτό το αίτημα εισέπραξε την άρνηση των υπόλοιπων κρατών - μελών και των ευρωπαϊκών θεσμών (Ευρωκοινοβούλιο, Επιτροπή), καθώς θα δημιουργούσε "νομικά" και "πολιτικά" προβλήματα.
Μίνι παράταση;
Οι "27" συμφώνησαν πως η όποια παράταση δοθεί δεν θα πρέπει να ξεπερνάει την 22α Μαΐου, ημέρα έναρξης της διεξαγωγής των ευρωεκλογών στα κράτη - μέλη της Ε.Ε. Επίσης, κάποιοι θεώρησαν ότι θα πρέπει να προϋποθέτει ένα θετικό αποτέλεσμα σε νέα ψηφοφορία της συμφωνίας αποχώρησης την επόμενη εβδομάδα.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ευρωβουλής Αντόνιο Ταγιάνι έθεσε την προθεσμία ακόμα νωρίτερα, στα μέσα Απριλίου. Η τελευταία προθεσμία προκήρυξης ευρωεκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι η 11η Απριλίου και η τελευταία Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι προγραμματισμένη για τις 18 Απριλίου.
Εξάλλου, εάν το Ην. Βασίλειο πάρει μεγάλη παράταση (μέχρι τα τέλη του 2019), θα είναι υποχρεωμένο να λάβει μέρος στις ευρωεκλογές, κάτι που δεν φαίνεται να επιθυμεί καμιά από τις πλευρές.
Χαρακτηριστικό του χάους που επικρατούσε τις τελευταίες ημέρες στις Βρυξέλλες είναι ότι ακόμα και κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής οι συμμετέχοντες, δεν είχαν παγιωμένες θέσεις, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει σημαντικά η ολοκλήρωση της συζήτησης, να αλλάζουν συνεχώς οι προτεινόμενες ημερομηνίες και να επικρατεί συνολικά εκνευρισμός. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ αρνήθηκε να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου πριν από το δείπνο, όπως ήταν προγραμματισμένο, λέγοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι "δεν έχω τι να πω".
Ορόσημο οι ευρωεκλογές
Σε κάθε περίπτωση, όμως, κατά τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες έγινε ξεκάθαρο πως στόχος των "27" είναι να περάσει η συμφωνία από τη βρετανική Βουλή πριν από τις ευρωεκλογές. Οποιοδήποτε άλλο σενάριο για τους "27" της Ε.Ε. αποτελεί δυνάμει έναν ακόμα κίνδυνο περαιτέρω επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά προκαλεί και σημαντικά πολιτικά προβλήματα, όπως η ενίσχυση της Ακροδεξιάς ενόψει ευρωεκλογών.
"Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο απορρίψει τη συμφωνία, τότε οδεύουμε προς μια έξοδο άνευ συμφωνίας" δήλωσε από τις Βρυξέλλες, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θέλοντας σαφώς να χρησιμοποιήσει το "πυρηνικό όπλο" τής μη συμφωνίας προκειμένου να πειστούν οι πιο "ανήσυχοι" από τους Βρετανούς βουλευτές να ψηφίσουν την υπάρχουσα συμφωνία.
Αυτή παραμένει για τις Βρυξέλλες και για τις περισσότερες πρωτεύουσες η καλύτερη δυνατή λύση, δηλαδή να ψηφιστεί η συμφωνία την τελευταία στιγμή, υπό τον φόβο του χάους.
Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι αυτό θα καταστεί δυνατό, παρ’ όλο που η Τ. Μέι φέρεται να ισχυρίστηκε κατά τη σύντομη παρουσίασή της στη σύνοδο ότι η συμφωνία αποχώρησης θα ελάμβανε το "πράσινο φως" της Βουλής εάν ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων δεν είχε αποτρέψει την τρίτη ψηφοφορία.
Το ερώτημα είναι πάντως, αν πραγματοποιηθεί η τρίτη ψηφοφορία και έχει τύχη των προηγούμενων δύο, κατά πόσο θα παραμείνει η Τ. Μέι πρωθυπουργός. Για πολλούς, υπάρχει η πιθανότητα να παραιτηθεί μετά από μια τρίτη αποτυχία έγκρισης της συμφωνίας και να αναλάβει κάποιος από το "σκληροπυρηνικό" κομμάτι των Συντηρητικών ή ακόμα και να διενεργηθούν έκτακτες εκλογές μέσα στον Απρίλιο, όπως εκτιμούν οι Εργατικοί, σύμφωνα με πληροφορίες.
