Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Η «θετική διάκριση» ως χρήσιμο εργαλείο για την καταπολέμηση των έμφυλων ανισοτήτων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η «θετική διάκριση» ως χρήσιμο εργαλείο για την καταπολέμηση των έμφυλων ανισοτήτων

Της Αννέτας Καββαδία*

- Θεσπίζεται το «σήμα ισότητας», το οποίο αποδίδεται από την Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων στις επιχειρήσεις που διακρίνονται για την εφαρμογή πολιτικών ίσης μεταχείρισης και ίσως ευκαιριών και στα δύο φύλα.

- Εντάσσεται η διάσταση του φύλου στις νόρμες σύνταξης των διοικητικών εγγράφων, με απαγόρευση της χρήσης διατάξεων που υποκρύπτουν ή εμπεριέχουν έμφυλη διάκριση. Στόχος της ρύθμισης είναι να σπάσει η αναπαραγωγή έμφυλων στερεοτύπων στα έγγραφα της δημόσιας διοίκησης.

- Θεσπίζεται η υποχρέωση του ΕΣΡ να διασφαλίζει την ισότιμη προβολή του γυναικείου φύλου σε όλα τα προγράμματα της ιδιωτικής και δημόσιας τηλεόρασης, με συγκεκριμένες διαδικασίες ελέγχου και κυρώσεων για τα ΜΜΕ που δεν εφαρμόζουν τις σχετικές οδηγίες του και δεν σέβονται τη δημοσιογραφική δεοντολογία στο συγκεκριμένο θέμα.

- Εισάγεται η διάταξη για ποσόστωση 40% ανά εκλογική περιφέρεια για τα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών από τις επόμενες εκλογές.

Η στήριξη και προστασία των στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας που δοκιμάστηκαν περισσότερο το προηγούμενο διάστημα, καθώς και όλων όσοι βρέθηκαν να αδικούνται σταθερά στον εργασιακό, τον κοινωνικό ή ακόμη και τον οικογενειακό τους χώρο, αποτελούν αναμφίβολα τον οδοδείκτη των νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, καθώς ο ταξικός προσανατολισμός και η ταξική μεροληψία της - παρά την αντιπολιτευτική προσπάθεια αυτή να λοιδορηθεί - αποτελεί ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της.

Προφανώς, η οικονομική κρίση δεν δημιούργησε την ανισότητα των φύλων. Αυτή προϋπήρχε, σαφώς και ποικιλοτρόπως. Την ανέδειξε, ωστόσο, και τη βάθυνε ακόμη περισσότερο, καθιστώντας την προσπάθεια για τη νομοθετική αντιμετώπισή της, κάτι περισσότερο από αναγκαία. Στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών - η επεξεργασία του οποίου ξεκίνησε στις 12 Μάρτη, στην αρμόδια Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής - περιλαμβάνεται ένα κεφάλαιο 30 άρθρων, το οποίο εισάγει μια σειρά από διατάξεις, με στόχο την προώθηση θετικών μέτρων και θετικών δράσεων για την εδραίωση της ισότητας των φύλων, στην πολιτική, στη δημόσια διοίκηση και την αυτοδιοίκηση.

Συγκεκριμένα, στα 30 άρθρα του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου, με τίτλο «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας», προβλέπονται μια σειρά από σημαντικές διατάξεις, που ανοίγουν εκ νέου την ατζέντα της ισότητας των φύλων, με μια σύγχρονη θεώρηση, συμβατή με την ευρωπαϊκή προσέγγιση στο ζήτημα, η οποία επικεντρώνεται σε θέματα ισότητας στον οικονομικό τομέα, αλλά και στις διακρίσεις, ακόμη και την έμφυλη βία, στο χώρο εργασίας. Έτσι εξετάζεται η γυναικεία απασχόληση όχι μόνο ποσοτικά, αλλά, κυρίως, ποιοτικά, προκειμένου οι γυναίκες να πάψουν να αμείβονται, κατά πλειοψηφία, με μικρότερες απολαβές από τους άντρες συναδέλφους τους και να μένουν, συνήθως, στάσιμες σε χαμηλότερη βαθμίδα στην πυραμίδα της ιεραρχίας. Την ίδια ώρα, προωθούνται μέτρα ώστε η κατάσταση να αλλάξει και οι γυναίκες να μπουν -τουλάχιστον στην αρχή με ποσόστωση- στα ρετιρέ αυτών των επαγγελμάτων, καθώς έχει σημασία -πρωτίστως ουσιαστική, αλλά και συμβολική- να μπορέσουν να σπάσουν τη «γυάλινη οροφή» των επαγγελματικών χώρων στους οποίους κινούνται, ώστε να μετέχουν στη λήψη αποφάσεων και όχι μόνο στην υλοποίησή τους. Προκειμένου να γίνει κάτι τέτοιο, επιβάλλεται η αλλαγή να είναι δομική, να κάνει τη διαφορά εξαρχής, και όχι να έρχεται στη συνέχεια να θεραπεύσει υφιστάμενα προβλήματα.

Το εν λόγω νομοσχέδιο κινείται προς αυτή την κατεύθυνση καθώς:

Α) Προβλέπεται οι εκθέσεις συνεπειών των ρυθμίσεων, οι οποίες καταρτίζονται σε όλα τα νομοσχέδια από εδώ και στο εξής, να συμπεριλαμβάνουν και την εξέταση των συνεπειών που επιφέρει η ρύθμιση και σε σχέση με το φύλο. Με τον τρόπο αυτό, ο νομοθέτης υποχρεώνεται να λαμβάνει υπόψη και την έμφυλη διάσταση κάθε νομοθετήματος. Μία τέτοια πρόβλεψη θα καταδείκνυε, για παράδειγμα, ότι οι απολύσεις εκπαιδευτικών που έγιναν το 2014 πλήττουν βάναυσα το μέλλον των μαθητριών της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, οι οποίες σταμάτησαν να έχουν πρόσβαση σε μια σειρά από δημοφιλείς επαγγελματικές ειδικότητες, με αποτέλεσμα να ανοίξει κι άλλο η ψαλίδα της ανεργίας ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες.

Β) Εντάσσεται η διάσταση του φύλου στις νόρμες σύνταξης των διοικητικών εγγράφων, με απαγόρευση της χρήσης διατάξεων που υποκρύπτουν ή εμπεριέχουν έμφυλη διάκριση. Στόχος της ρύθμισης είναι να σπάσει η αναπαραγωγή έμφυλων στερεοτύπων στα έγγραφα της δημόσιας διοίκησης. Έχει σημασία το ίδιο το κράτος να μην αναπαράγει στερεότυπα, μέσω συχνά απαρχαιωμένων δημόσιων εγγράφων, τα οποία στη συνέχεια θα προσπαθεί - «εκπαιδεύοντας» την κοινωνία - να εγκαταλείψει. Το παράδειγμα, άλλωστε, λειτουργεί ως η καλύτερη διδαχή, ιδιαιτέρως για τους νέους πολίτες.

Γ) Θεσπίζεται η υποχρέωση του ΕΣΡ να διασφαλίζει την ισότιμη προβολή του γυναικείου φύλου σε όλα τα προγράμματα της ιδιωτικής και δημόσιας τηλεόρασης, με συγκεκριμένες διαδικασίες ελέγχου και κυρώσεων για τα ΜΜΕ που δεν εφαρμόζουν τις σχετικές οδηγίες του και δεν σέβονται τη δημοσιογραφική δεοντολογία στο συγκεκριμένο θέμα. Γίνεται έτσι μια προσπάθεια για εξομάλυνση των έμφυλων διακρίσεων σε ένα χώρο με ιδιαίτερη απήχηση στο κοινό, όχι μόνο λόγω της δημοφιλίας του Μέσου, αλλά και του επικοινωνιακού και παιδευτικού ρόλου που αυτό μπορεί να παίξει, σε ένα ζήτημα τόσο σημαντικό, αλλά και τόσο διαχρονικά παραγνωρισμένο από τα ΜΜΕ.

Δ) Θεσπίζεται το «σήμα ισότητας», το οποίο αποδίδεται από την Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων στις επιχειρήσεις που διακρίνονται για την εφαρμογή πολιτικών ίσης μεταχείρισης και ίσως ευκαιριών και στα δύο φύλα. Επιβραβεύεται έτσι η εταιρική κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν θετικά μέτρα ενίσχυσης της ισότητας στην αγορά εργασίας.

Ε) Κατοχυρώνεται το δικαίωμα σε άδεια 7 ημερών με αποδοχές για τις εργαζόμενες του δημοσίου τομέα στις οποίες εφαρμόζονται μέθοδοι ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Σε ένα ζήτημα που, στις μέρες μας, αφορά ολοένα και περισσότερες γυναίκες, προκύπτει η ανάγκη να διευρυνθεί το συγκριμένο δικαίωμα στο σύνολο των εργαζομένων και του ιδιωτικού τομέα.

ΣΤ) Τέλος, εισάγεται η διάταξη για ποσόστωση 40% ανά εκλογική περιφέρεια για τα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών από τις επόμενες εκλογές. Με τον τρόπο αυτό γίνεται ακόμα ένα βήμα για την πλήρη ισότητα πρόσβασης των γυναικών στην πολιτική και κοινοβουλευτική ζωή. Με τις διατάξεις αυτές οι αλλαγές δεν αφορούν μόνο στην αύξηση του ποσοστού από 30% σε 40%. Αλλάζει και η πρόβλεψη ότι το ποσοστό αυτό δεν θα πρέπει να αφορά το σύνολο των υποψηφίων, όπως ίσχυε προηγουμένως, αλλά το 40% θα είναι υποχρεωτικό σε κάθε εκλογική περιφέρεια. Άρα, η θετική αυτή διάταξη προωθεί την ισότητα σε δύο διαστάσεις.

Σε ένα ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον όπου τα δικαιώματα διαρκώς συρρικνώνονται και οι κοινωνίες των πολιτών φιμώνονται, την ώρα που οι γυναίκες, σε πολλές περιπτώσεις, ωθούνται να γυρίσουν στο «φυσικό τους ρόλο», στο σπίτι και στο μεγάλωμα των παιδιών (το μήνυμα για την ημέρα της γυναίκας του φασιστικού κόμματος της Λίγκας του Βορρά στην Ιταλία), έχει σημασία να παραμείνουμε ως Πολιτεία στο δρόμο του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, στο δρόμο που έδειξαν οι γυναίκες με αγώνες στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν. Με την υποχρέωση να παραδώσουμε μια δημοκρατικότερη και πιο δίκαιη κοινωνία στις γενιές που θα έρθουν, και όχι το αντίθετο, υποχρέωση που όντως υπηρετείται από το προς ψήφιση νομοσχέδιο, καθώς με αυτό αντιμετωπίζονται εγνωσμένα προβλήματα του συστήματος, ενώ δίνονται ακόμη περισσότερες ισότιμες δυνατότητες για διάκριση και πρόοδο σε γυναίκες και άνδρες.

* Βουλεύτρια Β' Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ - δημοσιογράφος

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL