Με θετική ατζέντα αλλά και "αγκάθια" φτάνει σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός στην Άγκυρα όπου θα τον υποδεχτεί, λίγο πριν από τις 5 το απόγευμα, στο Προεδρικό Μέγαρο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Κεντρικοί στόχοι της συνάντησης είναι να παραμείνουν ανοιχτοί και αποτελεσματικοί οι δίαυλοι επικοινωνίας, ο διάλογος στα "δύσκολα" θέματα που γεννούν αντιπαραθέσεις αλλά και η ενίσχυση της συνεργασίας εκεί που ήδη υπάρχουν σημεία σύγκλισης.
"Πρέπει να οικοδομήσουμε μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο, προς όφελος τον λαών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής" ανέφερε στο πρακτορείο Anadolu ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος, παραμονή της τέταρτης επίσκεψής του στην Τουρκία, κάνει λόγο για μια ευκαιρία ώστε Ελλάδα και Τουρκία να συνεχίσουν "τον ειλικρινή διάλογο" που άνοιξαν τον Δεκέμβριο του 2017 και να επανεκκινήσουν τη θετική ατζέντα "από εκεί που την αφήσαμε".
Με δηλώσεις του σε δημοσιογράφους ο Μπ. Γιλντιρίμ σημείωσε ότι η Τουρκία έχει στόχο να "ενισχύσει τη φιλία" και να "περιορίσει την εχθρότητα" μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας.
Επανεκίνηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η συνάντηση θα επικεντρωθεί στα εξής σημεία:
Μείωση της έντασης στο Αιγαίο, με την ελληνική πλευρά να έχει καταστήσει σαφές σε αμυντικό και διπλωματικό επίπεδο ότι προασπίζεται και θα προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ενώ διευκρινίζει ότι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου είναι απαραίτητος για την προώθηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε υγιείς βάσεις. Κριτήριο που έχει τεθεί τόσο στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2018 όσο και κατά την πρόσφατη σύνοδο των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου.
Σε αυτό το πλαίσιο Τσίπρας και Ερντογάν θα συζητήσουν τις προοπτικές επανεκκίνησης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και μείωσης της έντασης στο πλαίσιο του διαύλου των υπουργών Άμυνας και των γενικών γραμματέων ΥΠΕΞ των δύο χωρών.
Λύση προς όφελος όλου του κυπριακού λαού
Επιπλέον ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να ξεκαθαρίσει ότι για το Κυπριακό η λύση περνάει μέσα από την επανένωση στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και του ευρωπαικού κεκτημένου. Όπως τονίζουν πηγές της Αθήνας, ο Αλ. Τσίπρας θα υπογραμμίσει ότι δίκαιη και βιώσιμη λύση μπορεί να υπάρξει μόνο με κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό θα συζητηθεί η προώθηση προπαρασκευαστικών επαφών σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών για τη διερεύνηση των προϋποθέσεων επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Στη συνέντευξή του αναφέρθηκε σε "μια λύση που να επιτρέπει στην ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ένα κανονικό κράτος της Ε.Ε. και να λειτουργεί προς όφελος όλου του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων". Επισήμανε πως πρέπει να υπάρξει ένα κείμενο «όρων αναφοράς» που να αντανακλά το πλαίσιο Γκουτέρες όπως παρουσιάστηκε στο σημείο, που τερματίσηκαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά, αλλά και να υπάρξει σημαντική πρόοδος στις δικοινοτικές συνομιλίες.
Σε σχέση με την Ελλάδα σημείωσε ότι πρέπει να διεξαχθούν αποτελεσματικές προπαρασκευαστικές συναντήσεις για το θέμα της ασφάλειας. "Το κρίσιμο ζήτημα είναι η στάση της Τουρκίας στα ανωτέρω" είπε χαρακτηριστικά.
Όπως αποκάλυψε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στ. Κούλογλου στον Alpha, σε συνάντηση με Κύπριους η επίτροπος Εξωτερικών της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι είπε πως "μόνο αν ξαναβγεί ο Τσίπρας μπορεί να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό..."
Ενεργειακή συνεργασία
Επιπλέον θα τονιστεί η σημασία που έχει η ενεργειακή συνεργασία για την ευρύτερη περιοχή και η ανάγκη για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό το πλαίσιο θα συζητηθεί η συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο του αγωγού TAP καθώς και οι προοπτικές συνεργασίας για επέκταση του Turkish Stream.
Εξάρθρωση των δικτύων διακινητών
Όσον αφορά το ζήτημα των μεταναστευτικών ροών, θα υπογραμμιστεί η σημασία που έχει η συνεχιζόμενη συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε. - Τουρκίας και θα συζητηθούν οι δυνατότητες περαιτέρω μείωσης των ροών, συνεργασίας για την εξάρθρωση δικτύων διακινητών, καθώς και ο σημαντικός ρόλος της Τουρκίας στη φιλοξενία 4 εκατομμυρίων προσφύγων κυρίως από τη Συρία και το Αφγανιστάν. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα δοθούν οδηγίες για ενίσχυση του διαύλου των υπουργών Μετανάστευσης, που θα συναντηθούν σύντομα.
Συνεργασίες σε τουρισμό - μεταφορές
Ως προς την οικονομική συνεργασία θα τονιστεί η νέα εποχή που ανοίγει με την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια, τη ραγδαία αύξηση του τουρισμού και την αναβάθμιση του ρόλου της ως κόμβου εμπορίου και μεταφορών στην περιοχή.
Υπ’ αυτό το πρίσμα τα δύο υπουργεία Οικονομίας θα λάβουν οδηγίες για αναβάθμιση της σχετικής συνεργασίας με έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Θεσσαλονίκης - Σμύρνης έως τον Ιούνιο, την προώθηση της σιδηροδρομικής διασύνδεσης Κωνσταντινούπολης - Θεσσαλονίκης, την αναβάθμιση της τελωνειακής διάβασης Κήπων - Υψάλλων και την τόνωση των επενδύσεων.
ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠ’ ΑΥΤΗΝ ΤΟΥ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΤΟ 1933
Ιστορική επίσκεψη στη Χάλκη
Ξενάγηση του πρωθυπουργού από τον Οικουμενικό Πατριάρχη
Αύριο ο Αλ. Τσίπρας θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, όπου το πρωί θα ξεναγηθεί στην Αγία Σοφία, ενώ στη συνέχεια θα επισκεφθεί τη Χάλκη, όπου θα συναντήσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη και θα ξεναγηθεί στη Θεολογική Σχολή. Το απόγευμα θα επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντήσει εκπροσώπους της ελληνικής μειονότητας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, στο οποίο στεγάζεται το ελληνικό προξενείο.
Η επίσκεψη στη Θεολογική Σχολή αποκτά ιδιαίτερο ιστορικό βάρος, καθώς, όπως έχει υπογραμμίσει και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, το γεγονός ότι η συνάντησή τους δεν θα γίνει στο Φανάρι, όπως συνέβαινε έως τώρα, αλλά στη Χάλκη, ανοίγει έστω και σε συμβολικό επίπεδο τη συζήτηση για την επαναλειτουργία της σχολής σχεδόν μισό αιώνα μετά το κλείσιμό της.
Αυτό όμως που υπογραμμίζεται είναι ότι για πρώτη φορά στην Ιστορία ένας εν ενεργεία πρωθυπουργός της Ελλάδας επισκέπτεται τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Τελευταίος ηγέτης που πραγματοποίησε ανάλογη επίσκεψη ήταν ο Ελ. Βενιζέλος το 1933.
